Leesfragment: Lieve

23 september wordt de nieuwe roman van Ronald Giphart, Lieve op het Nederlands Film Festival gepresenteerd. Wij publiceren de eerste pagina's voor.

Noah en Lieve zijn het powerkoppel van de Nederlandse filmwereld. Hij als talentvolle, prijswinnende regisseur, zij als spetterende actrice. Lieve is de liefde van Noahs leven. Nadat zijn muze door en auto-ongeluk om het leven is gekomen, besluit Noah, als ultieme poging om haar bij zich te houden, een film over Lieve te maken. Op dat moment is hij zich echter nog niet bewust van haar verborgen dubbelleven.

Zoals Giphart zijn lezers in zijn veelgeprezen roman Harem meenam in de wereld van de fotografie, zo neemt hij hen nu aan de hand in de even bruisende als schimmige filmwereld. Gipharts camera zwenkt van de ene kolkende scène naar de andere.

Lieve is een spannend verhaal over verliefdheid, verlangen en trouw.

N.B. Eerder publiceerden we voor uit IJsland en De wake.

1

Uitgerekend op de eerste draaidag van Lieve moesten ze de scène spelen waar ze beiden het meest tegen opzagen. Overigens zonder dat ze dat van elkaar wisten. Zelfs zonder dat ze elkaar persoonlijk kenden. Ze woonden al twee jaar in dezelfde stad, waar ze dezelfde winkels, koffiehuizen, feesten en premières bezochten. Achteraf gezien was het vreemd dat ze elkaar nooit tegen het lijf waren gelopen in de nachtkroegen waar ze met hun collega’s na afloop van voorstellingen en opnames samenschoolden. Dat ze elkaar niet kenden voelde later als een hoger ingrijpen. Het moest zo zijn, hun ontmoeting. Althans, dat vond hij.
Uiteraard had zij Bison gezien in Vertedering, de Nederlandse Oscarinzending waarin hij de hoofdrol speelde van een filosofische postkamermedewerker die tijdens zijn lunchpauze een doos met kittens had gevonden. Het was zijn grote doorbraak, en natuurlijk spraken ook zijn uiterlijk en bijzondere voornaam bij het grote publiek tot de verbeelding. Zijn ouders — jong in de jaren tachtig — hadden de naam Bison voor hem gekozen omdat hij was verwekt op doortocht over de prairies van Amerika. ‘Bison blijft plakken’, kopte Vice bij de juichrecensie van zijn debuutrol. Sindsdien werd hij door meisjes- en vrouwenbladen genoemd in lijstjes met cuties en begeerlijke vrijgezellen. Een foto van Bison van Beerschot gezeten in zijn sierlijke zwarte Triumph cabrio uit 1967 — een sportwagentje dat hij zichzelf had toegestaan na het succes van Vertedering — was dat jaar de meestbekeken foto van een Nederlandse acteur, aldus een onderzoeksbureau dat dit soort zaken bijhield (of verzon).
Op zijn beurt kende hij Liv Minnema eigenlijk niet, behalve haar gezicht en naam. Ze was het model van een opvallende mascarareclame en hij wist dat ze was vernoemd naar Liv Ullmann. ‘De Nederlandse Liv’ werd ze in de Volkskrant betiteld. Toen ze de naam bedacht had haar moeder uiteraard niet kunnen vermoeden dat haar dochter daadwerkelijk uiterlijke overeenkomsten met Ingmar Bergmans lievelingsactrice zou delen. De uiteenlopende rollen die Liv bij Het Zuidwestelijk had gespeeld, waren door kenners lovend besproken. Bison had geen van haar voorstellingen gezien. Met enige afgunst had hij gelezen dat Liv werd getipt voor de tweejaarlijkse Jonge Toneelturk, een ereprijs die hij niet had gekregen toen zijn naam een paar jaar geleden rondging.
Liv had de toneelacademie in Maastricht gedaan, Bison de toneelschool in Amsterdam. Hoewel iedereen in het wereldje het ontkende was er wel degelijk een doorleefde animositeit tussen beide kampen. Er waren in het land natuurlijk nog meer opleidingen van niveau, maar uiteindelijk ging het altijd om de vraag: Amsterdam of Maastricht, de ‘Cambridge en Oxford van het Nederlandse toneel’ zoals een criticus ooit schamperde.
Bij de eerste casting voor de film Lieve had Liv als tegenspeler een gedreven jongeman die vlak daarvoor in Maastricht was afgestudeerd. Hoe ze ook haar best deed: ze vergat steeds zijn naam. De jongen speelde volgens dezelfde methode die Liv was bijgebracht en mede daarom klikte het zeer. Samen deden ze voor haar gevoel een geweldige auditie. Prompt werd Liv uitgenodigd voor de tweede castingronde; haar ambitieuze tegenspeler kreeg te horen dat men van zijn interpretatie had genoten, maar ‘dat hij op beeld te pregnant overkwam’. In gewone taal betekende dit dat hij te lelijk was voor de rol. Toen Liv later het hele script had gelezen was ze blij dat Bison was gecast.
Bij Livs tweede casting was de regisseur zelf aanwezig. Noah Boudrin was de jonge ster van de Nederlandse cinema. Hij had al drie speelfilms op zijn naam, bijna een miljoen bezoekers, vijf Kalveren, vier Nederlandse Lichten, drie internationale prijzen en een nominatie voor een Gouden Beer. In Amerika had hij een paar commercials gedraaid en iedereen wist dat een avontuur in Hollywood een kwestie van tijd was. Noah was bij zijn vierde project toe aan wat hij in interviews had aangekondigd als ‘eindelijk mijn persoonlijke verhaal’. Hij wilde in Lieve het tragische verkeersongeluk van zijn vriendin verwerken, een Vlaamse actrice die een al even grote belofte was geweest als hij.
Lieve Vanlieve had de hoofdrol gespeeld in Sub, Noahs spraakmakende debuut, een rauwe maar vrolijke schets van de onmogelijke liefde tussen een prostituee en een politicus anno de jaren nu. De subsidieloze film kostte volgens de producent ‘geen drol’ en hoewel de film nog ouderwets in zwart-wit was geschoten op een restvoorraad echt celluloid kwamen er meer dan vierhonderdvijftigduizend mensen naar de bioscoop, wat mede te danken was aan Lieves ongeremde persoonlijke overgave.
Noah en Lieve hadden elkaar — hoe groot kon het toeval zijn? — ontmoet vlak voordat zij auditie zou doen en die bewuste avond was hij intens verliefd op haar geworden. Tijdens haar auditie verleidde ze iedereen, van regisseur tot producent, van deurknop tot vlieg op de muur. Nog voor de eerste draaidag waren Noah en zij een stel, toen hij na de draaiperiode de eindmontage deed was zij vanuit Antwerpen bij hem komen wonen en op de dag van de première trouwden ze, in het bijzijn van tout de aanstormende Vlaamse en Nederlandse filmwereld. Dat laatste gaf Sub publicitair een enorme boost: drie van de drie landelijke talkshows besteedden die dag aandacht aan het sprookjeshuwelijk schuine streep droomdebuut.
Zes jaar, vijf speelfilms en vier tv-drama’s later reed Lieve zich dood tegen een boom, op de avond dat ze te horen had gekregen dat haar feature part in een populaire Amerikaanse hbo-serie het tweede seizoen inging. Dronken van succes, schreef Next over haar ongeluk. Dronken van alcohol, was de conclusie van het Openbaar Ministerie.
Dat Bison de rol van ‘de jonge regisseur zelf’ moest spelen was al in een vroeg stadium door Noah en de producente bepaald: hij was een van de meest bankable acteurs van zijn generatie. Een film met zijn gezicht op de poster trok nu eenmaal veel meer bezoekers. Bison en Noah leken fysiek niet echt op elkaar, maar Bison was acteur genoeg om een overtuigende Noah neer te zetten.
Liv Minnema was in de running om Lieve te spelen. Dat hoorde ze na de eerste casting van Simon, haar nuchtere agent, die haar zei dat Lieve weleens the big thing voor haar zou kunnen zijn. Meteen na dit bericht keek Liv op internet al Lieves films, waarbij ze regelmatig moest huilen om een vrouw die ze niet had gekend. Ze zocht naar interviews en deed voor haar spiegel pogingen Lieves gezichtsuitdrukkingen en lichaamshoudingen te imiteren. Kijkend naar Belgische tv-zenders probeerde ze zich zo goed mogelijk het zachtaardige Vlaams eigen te maken.
Toen ze het castinglokaal binnenkwam stond Noah langdurig met zijn rug naar haar toe. Later hoorde ze van een vriendin die ooit eens auditie bij hem had gedaan dat hij alle actrices op die manier had behandeld. Er waren meer mensen in de ruimte aanwezig. Lange tijd stond Liv voor de tafel te wachten, bekeken door Noahs regieassistente, een castingdirector en de producente van de film, die vrijwel iedere tien seconden op haar smartwatch keek. Liv droeg een rood jurkje dat leek op het jurkje dat Lieve had gedragen op de filmposter van Sub. Nu ze hier zo kwetsbaar stond had ze twijfels over deze keuze.
Noah draaide zich om en keek haar indringend aan. Zwijgend liep hij op haar af, om haar van dichtbij diep in de ogen te kijken. Nog steeds zweeg hij. Hierna zuchtte hij diep.
‘Je hebt vast gehoord dat we iemand zoeken voor de rol van Lieve Vanlieve,’ zei hij langzaam.
Liv knikte.
‘Heb je haar persoonlijk gekend?’
Natuurlijk was er een kans geweest dat zij als jonge student aan de toneelschool Lieve in het wereldje was tegengekomen en dat had ze rustig kunnen veinzen, maar ze schudde haar hoofd.
‘Ik was wel enorm fan van haar werk,’ antwoordde ze, wat een kleine correctie op de waarheid was en waarvan ze direct spijt had. Het klonk te obligaat, te slijmerig.
‘En wat vind je van Bison van Beerschot?’
Bison van Beerschot? Was hij gecast voor een rol in deze film?
‘Eh... een erg goede acteur.’
Liv keek afwachtend naar Noah.
‘Ik vind hem crap,’ zei hij. ‘Een totale onbenul. Hij gaat de hoofdrol doen.’ Even staarde Liv hem met lichte verbijstering aan.
‘Waarom heb je hem dan gekozen?’
‘Omdat hij mij moet spelen. Ik ben ook een totale onbenul.’

© 2016 Ronald Giphart