Leesfragment: Voorwaardelijke liefde

In samenwerking met Recensieweb.nl richten we de schijnwerpers op Nederlandse prozadebuten. Deze maand vindt u op onze site uitgebreide leesfragmenten uit de septemberdebuten van Thierry Baudet, Emma Curvers, Bregje Hofstede, Anne-Marieke Samson, Olivier Willemsen en Femke van Zeijl.

Onlangs verscheen Voorwaardelijke liefde, het romandebuut van Thierry Baudet. Wij publiceren een uitgebreid fragment. 'Het idee was vooral hilarisch. Natuurlijk kenden ze tal van gladde versierders uit de Jimmy Woo, managementtrainees van Heineken die op vrijdagmiddag heerlijk aan de rosé gingen, die zeilden in Friesland, die helemaal lekker in hun vel zaten, etc. Maar je merkte dat vrouwen daar minder interesse in hadden dan je zou verwachten. Bovendien: waarom zou een vrouw betalen voor een man die ze ook zomaar zou kunnen meenemen na een avondje in een club?'

Als Gregor, een aantrekkelijke promovendus uit Amsterdam, wordt benaderd door zijn oude studievriendin Tessa en haar tweelingzus Madelon, blijkt dat dit duo een merkwaardig voorstel voor hem heeft. Ze vragen hem of hij wil bijverdienen als gezelschapsheer. Gregor is intelligent, zelfverzekerd en charmant; precies de eigenschappen waaraan de hoogopgeleide vrouw van nu behoefte heeft. Geld verdienen door met mooie en slimme vrouwen te converseren, te flirten en soms meer: Gregor is gevleid en gefascineerd en hij besluit op het aanbod in te gaan. Het dubbelleven brengt hem echter al snel in problemen, en oude, nooit geheelde wonden uit zijn jeugd dreigen zijn ogenschijnlijk comfortabele bestaan volledig te gronde te richten. Voorwaardelijke liefde, het eerste literaire werk van Thierry Baudet, stort de lezer in een paradoxale zoektocht naar oprechtheid en onschuld, en onderzoekt het offer van de liefde in een tijd van egoïsme. Zelden heeft ons land een romandebuut gezien waarin de moderne moraal zo genadeloos op de pijnbank wordt gelegd; waarin liefde en haat, goed en kwaad, op zo’n schokkende wijze met elkaar worden verbonden.

Thierry Baudet (1983), academicus, journalist en schrijver, studeerde rechten en geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam. Hij promoveerde aan de rechtenfaculteit Leiden, en is auteur van De aanval op de natiestaat en Oikofobie. Samen met Geert Mak publiceerde hij begin 2014 de bundel Thuis in de Tijd.

Over Thierry Baudet:

‘Wie is er hier brutaal? Thierry Baudet. Dat is charmant. Er is niets mis met een (jonge) intellectueel die zich niet wenst aan te passen aan de heersende mores maar een eigen referentiekader wil scheppen en daarom om zich heen mept.’ NRC Handelsblad

‘Baudet is beslist een aanwinst voor het publieke debat.’ Trouw

1

Ik was nog niet zo lang afgestudeerd en net begonnen met werken aan de Universiteit Utrecht. Ik schreef er een proefschrift en daarnaast gaf ik college. Tijdens de lange zomermiddagen dat jaar zat ik aan het open raam van mijn appartement in Amsterdam droge stukken te lezen over evolutiepsychologie en de oorsprong van onze moraal, toen ik via Facebook een bericht ontving van een oude studievriendin. Tessa. Ik was haar en haar tweelingzus Madelon regelmatig tegengekomen in het studentenleven en bij het uitgaan. Ze schreef dat ze was afgestudeerd en na haar stage was begonnen bij een advocatenkantoor aan de Zuidas. Het was leuk werk, maar ondertussen was ze samen met haar zus ook een eigen onderneming begonnen – een avontuurlijk project, iets nieuws. Tessa wilde met me afspreken om te kijken of ze me bij hun bedrijfje konden betrekken. Het was echt iets voor mij, dacht ze. Een bijzondere kans. Mochten zij en Madelon het even rustig toelichten, met een drankje op een terras, ergens komende week?

Een paar dagen later liep ik aan het eind van de middag het volle terras van het Replay Café op. Een aantal tafels met zakenpakken, een paar families met jonge kinderen, wat studenten met vet haar en flesjes bier. Achterin zag ik Madelon zitten – ze was alleen. Haar handen hield ze in haar schoot en verscholen tussen haar gekruiste benen hield ze haar telefoon. Toen ze me zag stond ze op van haar tafeltje. Drie kussen, een korte aanraking. Haar groengrijze ogen lachten naar me terwijl ze na de begroeting weer afstand nam. Een roze hemdje spande om haar borsten; daaronder een donkerblauwe trainingsbroek met gympen. Je kon zien dat ze van de Universiteitsbibliotheek kwam. De houding, de kleding: het lijkt zo nonchalant en studieus. Maar laat je maar niets wijsmaken. Vrouwen gaan nooit achteloos naar de ub; studeren is flirten, en juist het huiselijke, het intieme van trainingsbroek en hemdje trekt de aandacht.
We gingen zitten en Madelon schudde haar lange, donkerblonde haar los. ‘Tessa sms’t dat ze iets later is.’
- ‘Nog op kantoor?’
‘Ze moest iets afmaken,’ knikte ze. ‘Maar ze kon bijna weg.’ Ze legde haar telefoon omgekeerd op tafel. Kon goed nieuws zijn. Wat langer de tijd met z’n tweeën. ‘We zien haar wel verschijnen.’ Ik fronste mijn wenkbrauwen als Marlon Brando in The Godfather. Komt nonchalant over. Je bent een man, je ziet de wereld aan je voorbij trekken. Ik wenkte de ober en bestelde witte wijn.
‘Weet je Gregor, als ik zie wat voor uren Tessa maakt...’ Madelon rechtte haar rug, haar borsten kwamen wat naar voren. ‘Heerlijk gewoon om nog even student te zijn!’ ‘Je eigen tijd indelen, geen anderen die je agenda bepalen!’ Ze kon doen wat ze wilde, ‘in de ochtend wat langer blijven liggen, met mensen afspreken voor de lunch’ en terwijl ze aan haar scriptie werkte in de ub was dit café haar tweede huiskamer geworden. Ze keek me weer aan. ‘Kun jij je agenda eigenlijk zelf bepalen? Hoe is het in Utrecht?’
- ‘Goed. Erg leuk...’ Ik haalde even adem. ‘Ik kan veel thuis werken, maar Amsterdam-Utrecht is ook goed te doen. De universiteit ligt alleen zo ver uit het centrum. Elke keer die volle bus naar de Uithof...’
‘Je deed onderzoek naar de evolutiepsychologie, toch?’ zei Madelon. ‘We zijn dieren...’ Ze keek me samenzweerderig aan.
- ‘We zijn alles door elkaar,’ lachte ik zo ontspannen mogelijk. ‘Maar wat willen we zijn?’
Een fles en twee glazen kwamen op tafel. De ober haalde een kurkentrekker tevoorschijn en pakte de fles weer op. Ontkurken, inschenken, eerste slok. Wanneer hadden we elkaar voor het laatst gezien?
- ‘Ja, wanneer?’ Madelon draaide met haar ogen. ‘Een paar jaar geleden? Time flies! Heb je Tess in de tussentijd nog gesproken?’
- ‘Even, toen ze net begonnen was als advocaat. Ergens vorig jaar, we kwamen elkaar tegen op de fiets. Heel kort maar, ze moest door. Ze was op weg naar de rechtbank.’
Ik realiseerde me dat ik de tweeling echt nauwelijks kende. Vroeger zagen we elkaar wel eens in de stad. Als die twee binnenkwamen in een club was het feest. Ze kregen drankjes aangeboden van de barmannen, kenden de uitsmijters bij naam en begroetten hen met een kus of een omhelzing. Tessa en Madelon: twee vagina’s, volkomen identiek, hoewel mogelijk verschillend geschoren. Een scenario voor een koning. Mijn strategie was: er juist niet achteraan gaan. Doet iedereen al. Gewoon afwachten, laat ze maar komen. Dat zie je ook bij de primaten: niets zo aantrekkelijk als een alfaman die nonchalant blijft, die vertrouwt op zichzelf en zich niet laat inpalmen. Maar het contact bleef kabbelen. De strategie leek niet echt te werken en uiteindelijk verloren we elkaar uit het oog. Hoewel: hier zat ik nu toch. Blijkbaar waren ze aan me blijven denken. Madelon liet zich achteroverzakken in haar stoel. ‘Nog een paar maanden, dan moet ik er ook aan geloven. Werken!’
‘Waar gaat je scriptie eigenlijk over?’ vroeg ik glimlachend. ‘Bedrijfseconomie, toch?’
Ze knikte. ‘Lang verhaal. De kern is vernieuwend ondernemerschap. Het gaat eigenlijk over... Het heeft te maken met waar Tess en ik het met je over willen hebben. Misschien beter om even op haar te wachten.’
‘Ik ben benieuwd,’ zei ik, en ik deed opnieuw de Marlon Brando terwijl ik de glazen bijschonk. Het was eind augustus. Een lage zon scheen door de loofbomen van het Singel. Vlekkig licht op de tafeltjes van ons terras. Op straat raakte een fietser in de knoop met wat auto’s. Iets verderop zag je de Munttoren uitsteken boven de huizen. De zakenpakken stonden op om ergens te gaan eten. Wat moest er gezegd worden? Te lange stiltes zijn ongemakkelijk, maar hoe vul je ze op? Iets over de zomer? Hoe was die geweest, leuk?
Ze glimlachte bevestigend. ‘Rustig, lekker.’ Overdag werkte ze aan haar scriptie, ’s avonds pakte ze een terras. ‘Gewoon hier – in Amsterdam.’ Met haar zus was ze wel nog een weekend in Milaan geweest. Het winkelen? Nou: vooral het uitgaan. De mannen daar! Echt hilarisch. Ik lachte mee terwijl ik afdwaalde naar die borsten van haar. Cup c – ideaal. Zo mooi rond, zo vol. De rechte buik onder het roze hemdje. Een dun streepje vlees, zichtbaar voordat de trainingsbroek begon. Toen ze sprak over het uitgaan in Milaan begon Madelon op een verstilde manier te lachen; ze keek weg alsof ze terugdacht aan een geheim. Ik zag de witte tanden achter haar geopende lippen, ik dacht aan haar tong die daar in die holte schuilde, aan de energie en de smaken die daar zouden wachten. Hoeveel jongens zou ze hebben gehad, Madelon, hoeveel vriendjes, hoeveel onenightstands?

2

De dag en de avond kwamen ongeremd het huis binnen. De gordijnen altijd open, de lichten altijd aan. Wat zou er ook voor reden zijn geweest om ons af te sluiten, we hadden toch niks te verbergen? Bovendien was het heel rustig in de Lekstraat. De brede asfaltwegen die als littekens door het centrum van Alkmaar gaan leidden het verkeer om onze woonwijk heen. Het was doorgaans stil, behalve ’s ochtends rond halfnegen en ’s avonds tegen zessen.
De huizen in onze straat waren gebouwd van lichte baksteen, met kleine voortuintjes waar je een fiets kon neerzetten. Een enkeling had iets bijzonders met zijn huis willen doen. Klimop ertegenaan, een raamkozijn lichtblauw. Verder waren alle huizen identiek. De voordeuren hadden een ronde bovenkant met een klein rond raampje op ooghoogte. We hadden er een borduurwerkje voor hangen. welkom.

, stond er in kleurige letters te lezen. ‘Welkom’. Zo was ons plekje te herkennen.
We woonden er met zijn drieën. Moeder en Else en ik. In het begin was mijn vader er nog. Met alleen Else was het nog te doen; toen ik erbij kwam ging het echt niet meer. Moeder was mijn vaders vrouw niet meer. Moeder was moeder. Al snel kwam hij steeds minder thuis. ’s Avonds at hij elders, ’s ochtends vertrok hij al vroeg, vaak nog voordat we hadden ontbeten.
Zouden ze in die tijd nog wel eens hebben gevreeën? Kon hij het nog met haar? Ging het nog? Zonder nadenken, als een man zijn vrouw, vanzelfsprekend, hiërarchisch, niet geil maar intiem, zoals het hoort; hij zomaar een erectie, zij op slag nat? Of lag ze net even niet lekker, stonk hij uit z’n mond, moest ze even plassen? Goh, nee, moest het weer op zijn manier? Stel je voor dat je dat gevoel hebt als je wil neuken. Systematische afwijzing. Te subtiel om ruzie over te maken – te krenkend om te overleven.

3

- ‘Hee... Sorry hoor!’ Daar was Tessa. Tess. Kwam het terras opstuiven met die typische advocatenenergie. Linkerhersenhelft. Zaken doen, afspraken inplannen, een leven op orde en een uurtarief van 450 euro. Vanaf de straat werkte ze zich een weg langs de tafeltjes naar ons. Ze droeg een zwart jurkje, eenvoudig maar sierlijk. Een opvallende, zwart-glimmende tas over haar schouder. Zou krokodillenleer kunnen zijn. Met haar rechterhand hield ze de tas op zijn plaats, waardoor haar elleboog naar voren priemde als een stormram. Haar vrije hand zwaaide naar ons en landde uiteindelijk in een vloeiende beweging op de schouder van haar zus. Omhelzing. Armen verstrengeld en borsten tegen elkaar. Bij het losmaken scheerden haar lippen langs die van Madelon. Een korte glimlach, een blik van verstandhouding. Zouden ze wel eens seks hebben met elkaar? Of een jongen hebben gedeeld? Gewoon, omdat ze er tegen elkaar heel open over waren, omdat ze geen zin hadden om alleen te zijn die avond, niet weer ieder voor zich in hun bed die eeuwige kortsluiting maar een avond met een jongen, samen? Voor het plezier? Dat mocht toch, het was toch je eigen lichaam? Tessa boog naar me toe en terwijl ik bleef zitten draaide ik mijn hoofd naar haar omhoog. Laat haar maar moeite doen. Laat haar maar bukken. Drie kussen. ‘Leuk je weer te zien, Gregor! Fijn dat we konden afspreken!’ Met haar hand gleed ze even in mijn nek terwijl ze weer rechtop ging staan.
- ‘Ik zit net te vertellen over Milaan...’
‘Ah...’ Tessa keek me aan. ‘Geweldig! Wel eens geweest?’
- ‘Nee, eigenlijk niet...’
‘Hoogste tijd!’
Gewoon glimlachen maar. Tessa ging zitten, we vroegen nog een glas, ik schonk ons alle drie bij en we proostten. De zusjes wilden me spreken om een bijzondere reden. Even rustig uitleggen. We kenden elkaar natuurlijk al een tijdje, en wat we gingen bespreken was vertrouwelijk. ‘Natuurlijk.’ Met vlakke hand maakte ik een korte beweging. ‘Vanzelfsprekend.’
Het bleek dat Tessa en Madelon halverwege hun studie een ‘business’ waren ingerold. Het kostte niet veel tijd, je deed het er een beetje bij. Naast studie of werk. Heel lucratief. Geleidelijk waren ze minder uitvoerende klussen gaan doen en meer management. De liefdesindustrie. Een opkomend gebied, ja, niet in de ouderwetse zin. Dit was vernieuwend, vooral vanwege de vraag van vrouwen. De tijd van de happy single was aangebroken. De alleenstaande dame die niet bang is om voor haar behoeftes uit te komen. En gelijk had ze. Je zag alle leeftijden voorbijkomen. Niks om je voor te schamen, toch, als je erover nadacht?
Tessa en Madelon faciliteerden, ze waren een intermediair. Het kon ook gewoon een beetje flirten zijn; alleen maar charme, niets meer. Soms waren het vriendinnengroepjes die als verrassing voor een van hen een avondje mannelijk gezelschap bestelden. Om het voor jezelf te regelen, daarvoor schaamden velen zich nog. Net als in je eentje in een restaurant gaan eten, of alleen naar de bioscoop. Maar goed, kortgezegd was de vraag (en zo simpel en spontaan was het) wat ik ervan zou denken om eens voor hen een klusje te doen. Of ik er niet iets voor voelde, of ik het wilde overwegen. Het leek hun echt een heel goed idee – mijn uitstraling was altijd zo, zo...
Ik moest lachen. Zij ook – op die typische manier waarop mooie vrouwen lachen als ze iemand een gunst vragen. Iets gedaan willen krijgen. Gespeelde onzekerheid omdat ze weten dat hun heus niets wordt geweigerd. Zolang ze maar doen alsof ze het niet verwachten.
Het idee was vooral hilarisch. Natuurlijk kenden ze tal van gladde versierders uit de Jimmy Woo, managementtrainees van Heineken die op vrijdagmiddag heerlijk aan de rosé gingen, die zeilden in Friesland, die helemaal lekker in hun vel zaten, etc. Maar je merkte dat vrouwen daar minder interesse in hadden dan je zou verwachten. Bovendien: waarom zou een vrouw betalen voor een man die ze ook zomaar zou kunnen meenemen na een avondje in een club? De meeste vrouwen zouden met zo’n figuur geen memorabele ervaring hebben – eerder een kater, de volgende dag. ‘Supermooi dit, vriendje hier, m’n vader zus.’ Je wilde iets bijzonders. Precies op die behoefte speelden Tessa en Madelon in. Ze zochten ‘mannen van de wereld’. Mannen die ook een conversatie konden voeren, die je kon meenemen naar een diner, naar het Concertgebouw. Het intellectuele type. De gevoelige man. Dat ik me overdag met wetenschap bezighield, was een pre. ‘Vinden vrouwen juist leuk,’ zei Madelon en ze keek geruststellend. Dat er geen misverstand over bestond: het ging bij dit specifieke geval niet om de seks. De dame voor wie Tessa en Madelon een man zochten was daar niet naar op zoek. Het ging om de charme.
- ‘Een man die aandacht voor haar heeft,’ zei Tessa.
‘Die bijzondere aandacht,’ vulde Madelon aan.

[...]

© 2014 Thierry Baudet