Recensie: Join the club

Sinds het begin van deze eeuw leeft de meerderheid van de wereldbevolking in de stad. Decennialang zijn wereldwijd plannen bedacht en uitgewerkt om het wonen in een stad tot een ultiem genoegen te maken -soms met succes, maar vaak ook blijken idealen in de praktijk anders uit te pakken. Hoe verschillend er door de jaren heen ook gedacht wordt over stedelijk woongenot, één onderwerp komt steeds terug: er moet plaats zijn voor groen in de stad. Een lastige opgave in een steeds drukker bevolkte wereld, waar hele generaties architecten, landschapsdeskundigen, sociaal demografen en filosofen het hoofd over breken.
Precies over dit stadse groen gaat het tijdschrift Club Donny. Een serieus onderwerp dus, dat naar mijn idee makkelijk een behoorlijk taaie, theoretische afdeling in de boekhandel kan innemen. Maar Club Donny brengt het stadse groen op een bijzonder luchtige manier. Door karianne bueno.

Club Donny bestaat sinds 2008 en is een samenwerking tussen beeldend kunstenaar Frank Bruggenman, landschapsarchitect en kunsthistoricus Ernst van der Hoeven en het ontwerpduo Ben Loua/Didier Pascal. De oprichters hadden behoefte aan gemeenschappelijkheid, een plek waar gelijkgestemden hun passie kunnen delen. In een interview met Metropolis M uit 2009 zeggen de ontwerpers:

'De openbare ruimte is zo geconditioneerd dat je eigenlijk maar één ding kunt doen: consumeren. We delen steeds minder met elkaar, alles is zo strategisch geworden, ook het grafisch ontwerp. Een club is een van de weinige structuren waarin mensen echt voorliefdes met elkaar kunnen delen [...] Het begrip "natuur" is een van de weinige aspecten waar iedereen zich nog in herkent.'

Club Donny is dus een club, bedoeld voor mensen die hun ervaringen met natuur in de stad willen delen. Dit wordt duidelijk op de website van Club Donny. Hier kan iedereen zijn of haar foto's en korte berichtjes posten. Zonder redactie. Het enige criterium is het motto van de club, 'the personal experience of nature in an urban environment'. Deze 'democratische' werkwijze zorgt inderdaad voor een soort clubgevoel -iedereen die dezelfde interesse heeft mag mee doen. De aanpak levert een enorm scala aan beelden op: een vreemd gevormde boom in een keurig aangeharkt stadspark, overwoekerde fabrieken, een plant op een balkon.

En daarnaast korte berichtjes: over de legalisering van het houden van bijen in New York, over de blijkbaar prachtig ontworpen fietsen van Eric Roelen en over min of meer architectuurgerelateerde (fotografie)projecten. De diversiteit geeft mij, heel toepasselijk, een beetje een 'bomen-bos-gevoel', maar werkt zeker ook aanstekelijk.

Het 'clubblad', dat eens in de zes maanden verschijnt, is een kleine selectie van de beelden en tekst van de website, aangevuld met een handvol artikelen, die vaak persoonlijke anekdotes zijn over natuur en stad. Ook in het ontwerp van het blad Club Donny is de 'democratische werkwijze' doorgevoerd. Het blad bestaat uit een stapel losse A3-tjes, waarop, in spreads en dubbelzijdig, foto's gedrukt zijn. De bladen zijn gevouwen en in elkaar geschoven. Hierdoor blader je dus door een serie gekke tweeluiken. En door het ontbreken van een bindingswijze kun je ervoor kiezen de beelden uit elkaar te halen en, desgewenst, op te hangen als groen detail in je eigen (stadse) interieur.

Het magazine Art Forum, waarin Club Donny werd geprezen als een van de beste publicaties van 2010, merkt op dat Donny's democratie doet denken aan de vroege boeken van Ed Ruscha. Door de vrijwel onzichtbare redactie krijgen het blad en de site inderdaad eenzelfde 'documentaire lichtheid' als bijvoorbeeld 26 Gasoline Stations of Some Los Angeles Appartments. Een beetje onduidelijk worden site en blad er wel van: Donny's thema is, anders dan de afgebakende onderwerpen van Ruscha, zeer breed. Bovendien gaat het om de neerslag van een persoonlijke beleving van heel veel verschillende mensen, en niet van een (schijnbaar) objectieve, zoals in Ruscha's werk het geval is.

Maar wat voor de één onduidelijk is werkt voor de ander juist baanbrekend en inspirerend. Onomstotelijk is in ieder geval dat Club Donny aan iedereen die er open voor staat een verfrissende kijk op de dagelijkse omgeving biedt. Want groen is overal, van de kieren tussen de stoeptegels tot in de moestuin en op de parkeerplaats. Als je er maar oog voor hebt.

Karianne Bueno is fotografe en oud-medewerker van het Athenaeum Nieuwscentrum.