Recensie: Journalistiek in een maalstroom van chaos en geweld

In 1968 kreeg Hunter Thompson, toen nog een onbekende, beginnende journalist, vijfduizend dollar van uitgeverij Random House met als opdracht om ‘de dood van de Amerikaanse droom’ vast te leggen. Hij besloot de Democratische Conventie te bezoeken die dat jaar in Chicago werd gehouden. Waarom wist hij eigenlijk niet precies, het ging hem er vooral om de sfeer te proeven. Dat was raak! Veertig jaar later krijgt Thompson nog steeds een oprisping van zenuwen als hij eraan terugdenkt. Wat uit Kingdom of Fear - een soort autobiografisch knipselboek uit 2003 - naar voren komt, is dat Hunter Thompson net zo enerverend over zichzelf schrijft als over de talrijke onderwerpen die hij tijdens zijn loopbaan heeft uitgediept: Hell’s Angels, Las Vegas, industriële pornografie, presidentsverkiezingen. Door lodewijk brunt.

N.B. dit boek maakt onderdeel uit van de zomerse Penguin-kortingsactie.

‘Die week bij de Conventie zette alles wat ik altijd voor vanzelfsprekend had gehouden over dit land en mijn eigen plaats daarin, totaal op zijn kop’, schrijft hij. ‘Ik ging van Geschoktheid op maandag naar Angst op dinsdag, toen naar Woede en tenslotte naar Hysterie - en dat duurde bijna een maand. Iedere keer als ik iemand probeerde te vertellen wat er in Chicago was gebeurd begon ik te janken, en het heeft jaren geduurd voordat ik begreep waarom’.

Thompson heeft een zeldzaam talent om in een maalstroom van gebeurtenissen terecht te komen die uitmondt in volstrekte chaos, geweld, dronkenschap en soms dood en verderf. Omdat hij aan de lopende band drugs en drank gebruikt, zelden of nooit schijnt te slapen en altijd verwikkeld is in een onontwarbare kluwen van relaties, is bijna ieder verslag van wat hij meemaakt de beschrijving van een ‘bad trip’. Diverse van zijn boeken hebben de woorden ‘angst’ en ‘walging’ in de titel. Zijn weergave van de gebeurtenissen is amechtig, ook als lezer raak je na een paar bladzijden buiten adem. Bovendien springt hij van de hak op de tak. Ik heb met aandacht het verhaal zitten lezen over zijn ontmoeting met The Judge, de bestuurder van een Cadillac die ’s nachts in volle vaart op een kudde schapen inrijdt en er vele tientallen doodt. Thompson biedt hem en zijn metgezellen, een paar laveloze hoeren, een lift aan en beleeft vervolgens een reeks van avonturen op zoek naar drank en geld. Op een gegeven moment bezoeken ze iemand die zichzelf een kogel door de kop schiet, daarna ben ik het spoor bijster geraakt en ben ik The Judge uit het oog verloren.

Thompson is een meester in wat je zou kunnen noemen ‘participerende journalistiek’. Hij maakt deel uit van de gebeurtenissen die hij beschrijft, en de reacties die hij oproept, maken onderdeel uit van zijn reportages. Zijn uiteenzetting over hoe een luxe hotel aan het strand van Miami grote delen van de openbare ruimte inpikt, is meesterlijk - en geestig bovendien - doordat hij precies laat zien wat er gebeurt als hij zelf de regels overtreedt. Hij logeert er tijdens de Conventies van 1972, als zowel Richard Nixon en George McGovern hun intrek in het hotel hebben genomen. Doordat hij bovenop de gebeurtenissen zit, weet Thompson dat de Democraat McGovern een suite heeft gehuurd van waaruit hij onder het genot van Bloody Mary’s met een Magnum-jachtgeweer haaien schiet die hier vlak onder de kust zemmen.

Gezien Thompsons manier van doen, is het geen wonder dat hij nogal eens in aanraking komt met de autoriteiten, maar hij is ongeneeslijk anti-establishment. Als hij midden jaren negentig een oproep krijgt om zich te melden bij het gerechtsgebouw, stuurt hij de openbare aanklager een brief waarin zijn filosofie kernachtig wordt samengebald:

‘Jouw tijd komt eraan, hoerenjong. Als ik je slappe kont voor het gerecht heb gedaagd, zou je willen dat je op je zesde jaar door een Buick was doodgereden [...] Jij vuil stinkend beest, weet je wel wat een verschrikkelijke straf boven het hoofd hangt van het Monster Varken dat je bent?’

Grof geschut. Soms vraag je je af: is het zuiver effectbejag of leeft de man écht zo? Het moet af en toe een plaag zijn om deel uit te maken van zijn vriendenkring. Dat ondervond ook filmster Jack Nicholson op zijn verjaardag. Hunter Thompson was uitgenodigd, maar arriveerde pas om drie uur ’s nachts, toen iedereen al naar bed was. Bij de voordeur heeft hij toen maar zijn speciale geschenk neergelegd: een bloedend elandshart. Hij had ook wat vuurwerk gekocht en een paar interessante geluidsopnamen, onder andere van een varken dat werd verscheurd door een grizzlybeer. Toen hij die op volle sterkte had afgedraaid, ging hij terug naar huis. De volgende ochtend hoorde hij op net nieuws dat er een levensgevaarlijke aanslag had plaatsgevonden op het gezin Nicholson.

Lodewijk Brunt is stadssocioloog.