Terug

Recensies

Een uitzonderlijk tijdperk voor het boek, in een gemiddelde stad

Boudien de Vries (1951), studeerde sociale geschiedenis aan de Universiteit Utrecht en is momenteel hoofddocent in datzelfde vak aan de Universiteit van Amsterdam. In haar nieuwste boek, Een stad vol lezers: Leescultuur in Haarlem 1850-1920, kiest zij voor een sociologisch en boekwetenschappelijk on…

Op de knieën voor werk

Het is crisis. De media lopen over van verontrustende berichten. De economie zou zich op de rand van de afgrond bevinden, alsof de wereld ieder moment kan instorten. Toch gaat het alledaagse leven door. Voor sommigen vrijwel onveranderd; voor anderen breken zware tijden aan. Journaliste Florence…

Huil of ik schiet

Onze samenleving gaat aan sentimentaliteit ten onder. Dat zegt Theodore Dalrymple in zijn nieuwste boek, Door en door verwend. Kritiek op de sentimentele samenleving. Daarin gaat hij als moraalfilosoof terug naar de wortels van dat grote kwaad, namelijk het idee dat ‘gevoel’ belangrijk…

Thuis is voor iedereen elders

In de film Up in the Air wordt Ryan Bingham (gespeeld door George Clooney) door bedrijven in heel Amerika ingehuurd om hun ontslagen te regelen. Hij brengt ruim driehonderd dagen per jaar door in hotelkamers en op vliegvelden en voelt zich daar beter thuis dan in zijn eigen appartement. Het nomadis…

Weber: de maatschappij, de man, zijn tijd

Hoewel de eretitel ‘de vader van de sociologie’ aan menig klassieke denker is toegekend, is Max Weber zonder enige twijfel een van de meest invloedrijke sociologen geweest. Zijn werk schetst een beeld van de moderne maatschappij waar de sociologen en filosofen van vandaag zich nog st…

Een nieuwe positie voor de sociologie - binnen oude grenzen

De sociale wetenschappen bezetten een moeilijke positie tussen de natuurwetenschappen en de geesteswetenschappen in. En dat is vooral lastig omdat ‘we’ geen eigen norm weten te creëren, sociaal wetenschappelijk werk neigt of naar de een of naar de ander. In Over de grenzen van di…

Identiteit als luxeprobleem?

Begin jaren tachtig al klaagde Gerrit Komrij steen en been over architectuur en stedenbouw in Nederland:

‘Je hebt [...] nergens een houvast. Loop je nu in Sappemeer of in Almere, in Amsterdam of in Buitenveldert? Geen idee, waar waren we gisteren ook alweer?
De verpurmerending van Nederland …

Hoe gevoelens besmetten - op afstand

‘Stemmingsbesmetting’: met dat woord duidt Jaap van Ginneken, massapsycholoog en schrijver, een heel aantal fenomenen, van Occupy en plotselinge verschuivingen in de publieke opinie tot teamgeest op de werkvloer. Door de sociale media en mobiel internet doet stemmingsbesmetting zich …

Waarom Samsom, nee heel Nederland, Wacquant moet lezen

De relevantie van het boek Paria’s van de stad (Urban Outcasts, vertaald door Tineke Jager, Dries Rombouts en Geert Verschueren) van de Franse socioloog Loïc Wacquant is met de uitverkiezing van Diederik Samsom als PvdA-leider in Nederland nog een klein beetje toegenom…

Een einde aan de armoede?

Met wat voor middelen kun je armoede bestrijden, vragen de schrijvers van Poor Economics (in het Nederlands vertaald als Arm & kansrijk), Abhijit Vinayak Banerjee (1961) en Esther Duflo (1972), zich af. Een belangrijke en zware vraag, beantwoord in een uitstekend leesbaar boek, dat door de …

Neoliberalisme en de noodzaak van buikgevoelens

De victoriaanse zeden veroorzaakten de levensproblemen van zijn tijdgenoten, schreef Freud in Das Unbehagen in der Kultur. In diens voetspoor toont de Vlaamse psycholoog Paul Verhaeghe (Het einde van de psychotherapie en Liefde in tijden van eenzaamheid) hetzelfde aan voor onze tijd, in zijn nieuwe …

Keuzestress: Max Weber als quarterlife crisiscoach

Het tv-programma De bv ik toonde tobbende twintigers. De hoogopgeleide, welvarende uitblinkers hebben keuze in overvloed. Maar dat is dan ook precies het probleem. Want wat moet je kiezen? En hoe blijf je daarbij trouw aan jezelf, want dat schijnt ook te moeten. Bijna honderd jaar geleden gaf M…

Cultuurdenken over de economie

Op 17 december j.l. debatteerden in De Rode Hoed de econoom Arnoud Boot, de theologe Jacobine Geel en de socioloog Johan Goudsblom onder leiding van filosofe Daan Roovers over de zojuist verschenen vertaling van De protestantse ethiek en de geest van het kapitalisme van Max Weber. Die combinatie van…

De Arabier is een blinde vlek

Arabieren domineren de media. Maar ze herkennen zichzelf vaak niet in de berichtgeving. Hassnae Bouazza is een van hen. In Arabieren kijken. Een alledaagse revolutie corrigeert ze het beeld door eens niet in te zoomen op de geijkte onderwerpen als onderdrukking, extremisme, vrouwendiscriminatie en v…

Van je familie moet je het hebben

Je hebt twee soorten familie. Een die je niet uitkiest, maar vanwege gedeeld bloed en genen blijft treffen op verjaar- en feestdagen, en een waar je wél bewust voor kiest. Een groep mensen waarmee je net zo goed tradities en herinneringen deelt. Waarmee je je losweekt van je niet-gekozen fami…

Huisdieren onder elkaar

In What's a dog for? neemt John Homans je mee op een reis door de wondere wereld van de 'hondenstudies'. Dat blijkt een klein wereldje, waar men elkaar kent zoals men zijn hond kent, maar dat maakt het er niet minder interessant op. Want uiteindelijk gaat dit boek, zoals alle boeken over dieren, ove…

Linnenkasten en strenge regels voor de nieuwe polders

Aan het begin van dit jaar verscheen van journalist Eva Vriend Het nieuwe land. Het verhaal van een polder die perfect moest zijn. Het boek, dat verhaalt van de naoorlogse pogingen van de staat en experts om een ideale gemeenschap in de drooggelegde Noordoostpolder op te bouwen, stond op de longlist…

Pluk de dag

Een huisje, een boompje en een beestje staan op de omslag van Michael Foley’s Lang leve het gewone. De lessen van het alledaagse leven (Embracing the Ordinary, vertaald door Wybrand Scheffer). Het formuleert een antwoord op zijn vorige boek Absurde overvloed. Waarom het zo moeil…

Van niets tot alles en het kleurrijke gebied daartussen

De serie Very Short Introductions van Oxford University Press telt sinds 1995 ruim 370 deeltjes. Geschreven door specialisten voor een breed publiek. Heel korte, maar complete introducties in onderwerpen van Nothing tot Everything en alles daar tussenin. Uit een lange lijst koos ik drie deeltjes: Ri…

Achter Sotsji: landmijnen, radijsjes en mijn put

In Van Bakoe tot Batoemi zijn alle reisverhalen over de Kaukasus van Jelle Brandt Corstius (lange tijd correspondent voor Trouw en auteur van het Boekenweekessay) gebundeld - niet toevallig tijdens de Olympische winterspelen, en nu Brandt Corstius een serie over de regio presenteert, De bergen achte…

pro-mbooks1 : athenaeum