Jaaropening SPUI25: Arita Baaijens x Marjolijn van Heemstra

Bij de ingang van de zaal word je gevraagd om je coronatoegangsbewijs te tonen.

Arita Baaijens is bioloog en schrijver. Al dertig jaar verkent zij de landschappen van de Sahara, Siberië en Papoea-Nieuw-Guinea. Zeker vijftien jaar doorkruiste zij met kamelen woestijnen, grotendeels alleen. Te paard omcirkelde ze het Altajgebergte in Centraal-Azië. Te voet zocht ze haar weg door het bezielde bos van Papoea-Nieuw-Guinea. De zwerftochten geven haar een nieuw perspectief op de verwevenheid tussen mens en natuur.

Baaijens bepleit een fundamenteel andere relatie met de natuur. En haar meest recente ontdekkingsreis voert daarom door ander terrein: het domein van de taal en verbeelding. Ze zoekt naar taal die ruimte laat voor bezielde objecten, die ons in staat stelt te luisteren naar de oceaan, het mos, en de dieren. Tijdens deze openingsbijeenkomst van het nieuwe academische jaar, gidst Arita Baaijens ons via haar eigen levensverhaal richting een wilde taal voor de toekomst, voor het tijdperk van het post-antropoceen.

Theatermaker, schrijver en ‘correspondent ruimtevaart’ Marjolijn van Heemstra verkent in haar werk de grenzen van ruimte en tijd. Zij neemt ons van de interstellaire ruimte en de dark side of the moon mee naar het diepste punt op aarde, en terug. In hoeverre beïnvloeden concepten als ruimte, richting, tijd en afstand onze perspectieven? Kunnen de ruimte en het heelal ons helpen ons te verhouden tot het onbevattelijke? En waar raken de taal van de poëzie en de wetenschap elkaar?

Over de sprekers

Arita Baaijens is ontdekkingsreiziger, schrijver, fotograaf, bioloog. Zij is lid van de Royal Geographical Society, Explorers Club, Long Riders Guild en Wings Worldquest. Baaijens onderzoekt de wederkerige relatie tussen mens & natuur in niet-Westerse culturen en sinds enkele jaren ook in Nederland. Ze ontving (inter)nationale erkenning en prijzen voor haar grensverleggende onderzoek, waaronder de Groeneveldprijs 2020 voor de ’zeer vernieuwende bijdrage aan het urgente maatschappelijk debat over de relatie tussen mens en natuur’. Zij schreef onder mee de boeken Woestijnnomaden: Trektocht door Darfur, Zoektocht naar het paradijs en Paradijs in de Polder. Op dit moment werkt zij aan een Taal voor de Toekomst.

Marjolijn van Heemstra studeerde theologie met als doel conflictbemiddelaar te worden. Voor het zover kwam rolde ze het theater in en inmiddels werkt ze als dichter, schrijver, theatermaker, journalist en podcastmaker. Met haar dichtbundels en romans won ze verschillende literaire prijzen en haar laatste roman werd in acht landen vertaald. Haar meest recente dichtbundel is Reistijd, bedtijd, ijstijd (Das Mag 2020). Sinds 2019 is Van Heemstra correspondent Ruimtevaart voor De Correspondent. Voor In lichtjaren heeft niemand haast (2021) boog ze zich over de vraag hoe de ruimte ons kan helpen om anders naar de aarde te kijken.

Lex Bohlmeijer (moderator) is opgeleid als letterkundige en dramaturg. Hij is sinds 1988 onafgebroken verbonden aan de NCRV-radio. Tegenwoordig presenteert hij (inmiddels voor de KRO-NCRV) het dagelijkse Radio 4-programma Passaggio. Verder is hij de vaste presentator van Diskotabel (NTR), ook op Radio 4. Sinds 2014 verzorgt hij voor De Correspondent tweewekelijks een interview, in de vorm van een podcast. Die serie is getiteld: Goede gesprekken, en telt al meer dan 200 afleveringen. Lex Bohlmeijer was een aantal jaren als danser verbonden aan de Compagnie de Dance l’Esquisse te Parijs. Hij schreef toneelstukken, gebaseerd op documentair materiaal, en tevens een paar libretti voor muziektheater. Hij is actief als dagvoorzitter en presentator bij debatten, congressen en concerten.