NKV-themamiddag: In de Ogen van Oedipus

04 juni 2016
| | | | |

In het kader van Kunst en de Klassieken zal op 4 juni 2016 in de Balie in Amsterdam de landelijke themamiddag 'In de ogen van Oedipus' plaatsvinden, toegankelijk niet alleen voor alle leden van het NKV in Nederland en België, maar ook voor niet-leden. 

Sinds Sophocles is de Oedipusmythe door de eeuwen heen tot op de dag van vandaag een rijke inspiratiebron geweest voor kunstenaars. De vier sprekers, Willem Otterspeer, David Rijser, Elmer Schönberger en Piet Schrijvers, zullen de doorwerking van Oedipus in de literatuur, muziek, theater en filmkunst belichten.

Hoe laat & Kosten

De themadag start om 13.00 uur (inloop vanaf 12.30 uur). De middag wordt besloten met een borrel ter bevordering van de catharsis. Toegangsprijs leden 22,50 euro, niet-leden 32,50 euro.

Aanbieding! Voor 45 euro bent u niet alleen aangemeld voor de themadag, maar bent u ook voor de rest van het jaar lid van het Nederlands Klassiek Verbond. U ontvangt dan onder andere het prachtige tijdschrift Hermeneus en u kunt gratis vele lezingen bezoeken.

Aanmelden

U kunt zich aanmelden voor de themadag door een mail te sturen naar [email protected] en het verschuldigde bedrag uiterlijk vóór maandag 23 mei 2016 op de rekening van NKV Amsterdam te storten (NL07 INGB 0000 2759 56).

Gelieve in de mail te vermelden: 1) met hoeveel personen hoe komt; 2) uw naam; 3) of u lid bent van het NKV.

Gelieve de overboeking (€ 15,-, € 25,- euro of € 45,- p.p.) te doen onder vermelding van 'themadag Oedipus' en uw naam (voor- en achternaam).

Synopsis lezingen (onder voorbehoud)

Willem Otterspeer

Hermans beschouwde zijn eigen leven als één groot experiment en zijn boeken als het verslag daarvan. Hij schreef zijn boeken vanuit een aantal fascinerende metaforen. Deze zijn terug te voeren op Hermans’ vroegste ervaringen. Een van deze metaforen is aan de orde gesteld door Freud. Het Oedipusverhaal trof Hermans als in het middenrif. Hermans las Freud op jeugdige leeftijd (op de middelbare school al) en die ervaringen gecombineerd met zijn vroege belezenheid gingen een creatieve combinatie aan: enerzijds de poging om achter eigen ‘borden verboden toegang’ te kijken en anderzijds de inspiratie die hij daarbij kreeg van zijn literaire collega Freud. Over deze combinatie gaat de lezing.

David Rijser

Na de psychologiserende lezingen van Sophocles' Koning Oedipus uit de vroegere twintigste eeuw domineren tegenwoordig sociaal-politieke interpretaties van het stuk. Deze lezing zal die moderne interpretaties toelichten en aan de hand van hedendaagse verwerkingen van het Oedipus-thema, waaronder Chinatown van Roman Polanski uit 1974, laten zien hoe onverbrekelijk wij het politieke en het psychologische element blijkbaar verbonden achten.

Elmer Schönberger

Oedipus Rex (1927) van Igor Stravinsky: Griekse tragedie, door Jean Cocteau naverteld in het Frans en vervolgens vertaald in het Latijn – volgens de componist ‘een niet zozeer dode als wel versteende taal, gemonumentaliseerd en immuun voor vulgarisering’. Het opera-oratorium is wel een op muziek gezet proces-verbaal genoemd. Stravinsky stond niet onverschillig tegenover ‘the fate of the person’, maar deelde de werkelijke hoofdrol toe aan ‘the person of the fate’. Als altijd ging het de componist om natuurwetten, goddelijke macht en het lot waarin het individu zich heeft te schikken. Even onverbiddelijk als dit lot is de muziek in al haar priesterlijke strengheid. Dit loopt slecht af, klinkt het vanaf de allereerste maten. Daarom eindigt Oedipus Rex zoals het begint: met dezelfde kleine tertsen die vanaf de eerste maten als een schaduw over de muziek vallen. 

Piet Schrijvers

Het probleem van het menselijk lijden is een hoofdthema in de drie tragedies getiteld Oedipus, van de hand van de Griekse toneelschrijver Sophocles (5e eeuw vC), de Romeinse, retorisch-filosofische auteur Seneca (1e eeuw nC) en van de Seneca-navolger, de Vlaamse auteur Hugo Claus (1971). Wat zijn kenmerkende verschillen tussen deze drie verwante versies van het Oedipusverhaal, zowel vanuit filosofisch als uit dramaturgisch gezichtspunt?

pro-mbooks1 : athenaeum