Bucketlist Filosofie: Adorno
03 december 2019Op 6 april 1967 hield Theodor W. Adorno een voordracht aan de universiteit van Wenen. Naar aanleiding van het succes van de Nationaldemokratische Partei Deutschlands (NPD) analyseerde hij hierin de doelen, middelen en tactieken van het nieuwe rechts-radicalisme. Hij vergeleek die stroming met het nazifascisme en probeerde te achterhalen waarom rechts-radicale bewegingen zoveel weerklank vonden, slechts twintig jaar na de oorlog. Voor de hedendaagse lezer heeft Adorno’s analyse een verbijsterende actualiteit: er kunnen parallellen worden getrokken tussen de jaren 1940, 1960 en de huidige opkomst van rechts-radicale bewegingen en partijen.
Op dinsdag 3 december vanaf 20.00 uur bij de Rode Hoed spreekt Daan Roovers over Aspecten van het nieuwe rechtsradicalisme met Thijs Lijster en Nikki Sterkenburg.
Waarom zijn leiders als Baudet en Wilders zo aantrekkelijk en welke tactieken gebruiken zij? Aan de hand van de wijsheden van Duitse filosoof en socioloog Theodor W. Adorno onderzoeken we de aantrekkingskracht van rechts-radicalisme. Wat heeft zijn werk ons te bieden over politiek vandaag de dag?
Aanleiding van de avond is de Nederlandse uitgave van de lezing die Adorno gaf in 1967 aan studenten in Wenen, getiteld Aspecten van het nieuwe rechts-radicalisme. In deze krachtige toespraak analyseerde Adorno de doelen, middelen en tactieken van het nieuwe rechts-radicalisme, en probeerde uit te vinden waarom deze rechts-radicale bewegingen zoveel weerklank vonden, slechts twintig jaar na de oorlog.
Afgelopen zomer verscheen de lezing voor het eerst als zelfstandige uitgave in Duitsland; het veroorzaakte een schok: hoe kon de tekst 50 jaar na dato zó actueel klinken? 40.000 exemplaren vlogen over de toonbank. Ook voor een Nederlandse lezer kunnen er parallellen getrokken worden tussen de jaren 1940, 1960 en de stand van de politiek vandaag. Deze verbijsterende actualiteit is eigenlijk te zien als een ‘flessenpost voor de toekomst’: Adorno heeft ons, misschien ook jou persoonlijk, nog veel te leren.
Lees enkele fragmenten op Athenaeum.nl.
We praten erover met Thijs Lijster, universitair docent kunst-en cultuurfilosofie (Universiteit van Groningen) en dé Adorno-kenner van Nederland en Nikki Sterkenburg (journalist en onderzoeker). Denker des Vaderlands Daan Roovers is onze gespreksleider.
Ontdek wat Adorno voor inzicht te bieden heeft voor de politiek vandaag!
Dit programma is in samenwerking met Octavo publicaties en het Goethe Institut Amsterdam.
Aspecten van het nieuwe rechts-radicalisme, uitgegeven door Octavo publicaties, zal op de avond zelf verkrijgbaar zijn.