Leesfragment: Dolhuis

Zaterdag 15 september 2012 vanaf 17.00 wordt Dolhuis, de nieuwe bundel van Lucas Hirsch, gepresenteerd in The Irrational Library te Haarlem. Vanavond kunt u al enkele gedichten lezen: 'Vorm aan je leven geven een cirkelredenering? / Een onbehouwen vuist, het tijdsgewricht? / De genatuurde natuur, insomnia // Er schampte zojuist een pijl mijn kin / Had ik vier poten, dan ging ik op een draf'.

In deze derde bundel van Lucas Hirsch (Uitgeverij De Arbeiderspers) belanden we met de poten in de Hollandse klei. Dolhuis handelt over een land en een geestelijk klimaat in crisis. Een bundel als een vuistslag, maar dan met een fluwelen handschoen. De gedichten zijn beurtelings grof, teder, hard, sensueel, genuanceerd, lomp, geëngageerd en nog veel meer. Het taalgebruik is on-poëtisch, niet lyrisch, eerder grof en apolitiek.

Waar Hirsch’ tweede bundel tastzin handelde over een persoonlijke en innerlijke identiteitscrisis, handelt dolhuis over een identiteitscrisis van de mens in zijn omgeving. De bundel is als een spiegel van de huidige maatschappij. De nieuwe bundel gaat over u en mij, over nederland in crisis, over henk en ingrid, over de verhuftering van de maatschappij, de versplintering van de politiek, nieuwe idealen in oude jasjes, oude idealen in nieuwe jasjes, over de rol van kunst en de literatuur in deze maatschappij, de rol van de dichter in de maatschappij en over de waan van de dag waar we allemaal in verstrikt zijn geraakt, geen antwoord op hebben en in dreigen te verdrinken. Nederland staat op een keerpunt in de geschiedenis en de vraag is of we ons op een hellend vlak bevinden of in een opwaartse beweging voorwaarts gaan.

De dichter stelt zijn omgeving en zichzelf ter discussie in deze bundel en neemt geen blad voor de mond. In het huidige literaire en poëtische klimaat is engagement in de poëzie een vies woord, maar volgens de dichter nu juist meer dan noodzakelijk.

Of, zoals de trailer het zegt:

Nr. 1.

Vorm aan je leven geven een cirkelredenering? 
Een onbehouwen vuist, het tijdsgewricht? 
De genatuurde natuur, insomnia 

Er schampte zojuist een pijl mijn kin 
Had ik vier poten, dan ging ik op een draf 

Zwaaien gaat niet meer. Er hangen volle tassen 
aan mijn strakgespannen armen. Er vliegen vogels op 

de vlucht, het zoveelwekenplan voor elke afstand 
Wanneer wordt dit gesmeed? 

De tips, het schema, de rekensom 
We tellen af. Het land in rep en roer 

Ik verloor alle schaamte, ik verloor ieder antwoord 

Ik kom handen te kort en geen angst zo groot als 
dat je droomt dat we in slaap worden gesust 
wat je tilt uit handen valt

Nr. 5.

Als ik naar mijn handen kijk besef ik 
dat deze handen nooit iemand zullen redden 

Ik bid vaak tot God en als er al antwoord komt 
komt het krakend in Morsecode binnen 
M-A-Y-D-A-Y! M-A-Y-D-A-Y! 

Ik probeer uit alle macht het water aan de andere kant 
van het bad te houden, maar als de joker tegen de dief zegt 
dat hij de pleiterik gaat, volgt de dichter 

Mijn collega zingt dat wie niet springt geen jood is 
Volgens een andere collega moeten alle joden aan het gas 
in een stadion, op zondag of een andere willekeurige 
doordeweekse dag, waarop we spruitjes eten met slavinken en 
mayonaise 

Ik tel tot tien en als ik mijn ogen open 
ben je nog steeds een hufter

Nr. 20.

1.
Een Amsterdamse investment banker verklaarde tegen de pers 
dat hij er niet over piekerde zijn zuurverdiende bonus in te leveren 

Volgens zijn dokter was hij allergisch voor de echte wereld 
en kon hij doodgaan als hij daarin zou moeten leven 

Zo vindt hij stervende negertjes in Afrika vies

2. 
De in kantoortuinen huilende mens 
dient rap de uitgang van het pand 
gewezen te worden want de koersen 
koersen af op dramatisch dikke cijfers 
in de min dus in gepaste draf de trappen af 

De CEO meldt dat de ontslagen niet 
van invloed zullen zijn op de relatie 
met de cliënten