Leesfragment: Tarantula

3 oktober verschijnt de vertaling van Tarantula, het enige boek van Bob Dylan, winnaar van de Nobelprijs voor de Literatuur. Lees hier alvast een fragment!

Tarantula is ongetwijfeld Dylans vreemdste songtekst. Maar een lied is het: met een flow en een klankrijke beeldtaal en beeldrijke klanktaal en diepgeworteld in de Amerikaanse muziekcultuur. Ook hier toont Dylan zich de omgevallen platenkast zoals we die kennen van zijn Theme Time Radio Hour, het radioprogramma dat hij een tijd lang vulde met muziek van overal en nergens. Ook in Tarantula komen we ze weer tegen: Aretha Franklin, Woody Guthrie, Leadbelly, de Carter Family en vele, vele anderen. Tarantula is een onmisbare schakel in het oeuvre van Nobelprijswinnaar Bob Dylan.

Hij schreef het in 1966, op het hoogtepunt van zijn roem als surrealistisch popidool en onnavolgbare singer-songwriter, vlak voor zijn beruchte motorongeluk, waarna hij tijdelijk alle werkzaamheden staakte. Toen het boek werd gepubliceerd, in 1971, lag die periode al weer achter hem, maar net als de liedjes van die dagen hadden ze nog niets van hun raadselachtige zeggingskracht en ritmische prozamystiek verloren.

Blaffers, het Bekkenboek van de Valk & Kiervogel Onbestraft

aretha/ kristallen jukeboxkoningin van hymne & hemmes uitgezonden in dronken transfusiewonde zou ook gave geluidsgolf achten indien gebrekkig & bracht dan hulde aan o grote speciale eldoradospoel & gij mishandelde persoonlijke god maar ze kan niet zij de leider van wie wanneer gij volgen gaat, ze kan niet ze heeft geen rug ze kan niet ... achter zwartgebloemde spoorwegwaaiers & vijgebladzonnebrillen & honden van nachtbrakers, groeien als bogen & heelt de mondharmonicabataljons van verbitterde lafaards, beenderen & oud zeer terwijl iets vaster luider het jeremiëren & de armen van grafhuisbaas met één hartstochtelijke kus vanaf avondval repeteren & de bosjes in klimmen met een favoriete vijand die de postzegels verscheurt & krankzinnige postbodes & alle rangen afzwaaien & aloude ambitie dan die zelf, is nodig om te weten dat moeder geen dame is ... aretha zonder enig doel, eeuwig single & op één stap stil van de hemel/ laat het duidelijk zijn dat deze melodie van haar is samen met haar emotionele diplomaten & haar aarde & haar muzikale geheimen

de censor in een twaalfwielsaandrijving legt
zo’n beetje half aan voor donuts & knijpt de
serveerster/ hij lust zijn vrouwen rauw & met
stroop/ hij heeft zijn zinnen erop gezet
een beroemd soldaat te worden

manuscriptnachtmerrie van genadeloos doorgesneden keel hoog & laag & aanschouw de blinde trouw aan de wet profeterende vos, maandelijkse cupido & de benevelende dogmaspoken ... dit & dat de bootuitbaters in badjas voor eeuwig verbannen mogen worden

& gezalfd naar de schappen van levendige hel, de fantasieloze slaap, herhaling zonder verandering & vette sheriffs die doem zoeken in de matras ... hallaloeja & chefbaas der landlopers is in aantoght & wijdt het geestelijk gypsy davy-zwerver daafkamp inmiddels geïnfiltreerd door buitenlandse dictator, de rooie FBI & de ondervragende onbekende mislukkingen van vredestijd als heilig & zilver & gezegend met de textuur van kaleidoscoop & het sandalenmeisje ... om te dromen van dansende pillenslikkende maagden & dolende apollo aan het pijporgel/ onwetenschappelijke zwervers & het grut & de lekkere dingen mazzelen & reikhalzen met hun lippen & geven oogcontact door & blozen van de schouders van adam & eva’s black minstrel kiekeboe ... de kans laten schieten om de taaie geesten & de wettige eigenaren tot visachtige hansworsten te knuppelen & dien wispelturige eindbestemming hard wegtrekken... zich overgeven aan overreding, de misdaad tegen mensen, op één lijn te stellen met moord & waar artsen, onderwijzers, bankiers & putjesscheppers vechten voor hun rechten, moeten zij nu gruwelijk gul zijn ... & opgerukt nu waar tab hunter aan de leiding gaat met zijn thunderbird/ pearl bailey stampt hem tegen een buick aan & waar armoede, een toonbeeld van neptunus’ onbenutte klanten, verstoppertje speelt & ontsnapt in de halt wiedaar? & tis nu niet het moment om domme dingen te doen, dus schiet je grote laarzen aan & spring op de vuilnisclowns, het uurtarief & de clisteermannen & waar juniorsenatoren & kobolden de koppen van vraagtekens afscheuren & hun vrouwen taarten bakken & wegwezen nu & hup smijt wat taarten in het gezicht & rij mee als verstekeling in de vrachtwagon & aretha’s religieuze dijen in & beweging binnen vind gij uw nimf van gener bewustzijn & bombardeert je jonge gevoelige zelfrespect plat alleen om eens & voor altijd te kijken of er gaten & muziek in het universum zijn & kijk hoe zij het zeepaard temt/ aretha, door koorknapen & andere moedertjespareltjes gebrandmerkt als te somber een al te hekserigs & ken je niks geen vrolijke liedjes dan

de advocaat loopt met zijn varken aan de lijn
legt aan voor thee & verorbert per ongeluk
de donut van de censor/ hij liegt met plezier
over zijn leeftijd & neemt zijn paranoia serieus

het gastvrije graf wordt geadverteerd & weggegeven in grillen & kranten waar de huisvrouw op zit. als ze ontdekt dat ze wordt gefinancierd, uitgescheurd maar nooit in gecensureerd & ook nimmer zichzelf doortrekken/ ontzegt ze haar lijk de moed te kruipen – zijn eigen deur dicht te doen, het vermogen om aan bankoverval te sterven & zit nu oude sterren achter de hielen die griezelfilms maken op haar vuil & haar gezicht & niet iedereen vindt haar nog jofel, ze is particulier eigendom ... bazookas in het nest & wapens van ijs & waterdicht deinzen terug & ze kwetteren, maken littekens & vermoorden baby’s te midden van vrouwelijk kruidje-roer-mijniet- schoon & haar eeuwige vijand, tom sawyer van de ontbijtcornflakes waardoor alle vrouwen die geen aandacht hebben voor deze toiletslachting in het vervolg LONZO genoemd worden & voortaan de straatstenen des levens moeten slijten met lanterfanters die niks beters te doen hebben dan ruzie maken over vrouwen ... iedereen weet inmiddels dat oorlogen komen van geld & hebzucht & liefdadigheidsorganisaties/ de huisvrouw is er niet. ze gaat op voor een zetel in het congres

de senator kleedde zich aan als een oostenrijks
schaap. legt aan voor koffie & schoffeert
de advocaat/ hij is op een pruimendieet &
wil stiekem eigenlijk bing crosby zijn
maar zou genoegen nemen met een naast
familielid van edgar bergen

de suiker doorgeven aan ijzeren flessenman die komt aanzetten met de grijns & een warmtelamp & hij drukt op ‘whodunnit’-buttons dit jaar & hij is een liefdesstoker op het eerste gezicht ... je hebt hem zien ontspruiten van heikleuterige koeieneur tot één brok blijgeest & hij is op de hoogte & hij praat met alle mensen of ze net de deur hebben opengedaan/ hij mag luitjes niet wie zeggen dat ie van de apies afstampt maar toch is hij saai & verpletterend vervelend ... terwijl Allah de kok honger van zijn vloer schraapt & het met gebrul in de drijvende schotels stampt & de rest van de zultkoppen elkaars krachten prijzen & over pukkels plukharen & kalenders reciteren & wijzen naar elkaars kledingstukken & vloeistof & zich in segmenten verspreiden & doldwaze doden sterven & de menselijk gestalde kots schertswaarts loeiend & waar om Jezus Christus Zus en zomaar de zoveelste zultkop? als alle tonto’s & heyboy hun benen verliezen in een poging te fruggen terwijl kemosabe & mr. palladin hun vrije uren gescheiden maar gelijk blijven doorbrengen & waarom eigenlijk niet wachten tot lachen de zaak op orde brengt in de tussentijd & TJONGEJONGE rinkeldekinkel & het woeste razen van alles als voormalig cowboyminnaar ondersteboven hangt & de engel Suzy Q. nieuwe stuiver in de bewuste adoptiemachine werpt & er spuit een symbool uit dat snerpt & bevriest & neerstort in de ingewanden van zo’n wanstaltige zeepkist & het ratelt & ijzeren man raapt zn ‘whodunnit’-knoppen op & geeft ze gratis weg & wil vriendschap sluiten & zelfs al hoor je bij geen enkele politieke partij, je bent er nu klaar voor, klaar om je iets te herinneren ergens over

de inspecteur van politie houdt een bazooka vast
met zijn naam erop gegraveerd. dronken
komt hij binnen & duwt de loop in het gezicht
van de advocaat zn varken. ooit sloeg hij zijn vrouw,
toen werd ie bokser van beroep & ontving
een horrelvoet/ letterlijk zou hij het allerliefst
een gerechtsbeul worden. wat hij niet weet
is dat het varken van de advocaat vriendschap
heeft gesloten met de senator

gokkershartstocht & zijn slaaf, de mus & hij staat te raaskallen van een kist van zwart podium & bedwelmt een kluwen waaghalzen om sochtends te blijven & niet uit de fabrieken te breken/ iedereen verwacht te worden geboren met van wie ze houden & dat gebeurt niet & dan zijn ze teleurgesteld, dan zijn ze voorgelogen & nu moet de organisatie de ossen binnen brengen & folders meeslepen & koudvuurgeestdrift, sliegeraars & zelfmoordtanks uit de telefooncellen naar de nieuwbouw & meestal begint het dan een tijdje te regenen ... jongetjes kunnen niet buiten komen spelen & nieuwe figuren in bulldozers komen ieder uur boodschappen afleveren & overlevingspakketten uit las vegas ... & neven van de koffieboonkenner & andere lievelingszoons die afstuderen met een pompadour & cumlaude – hiep hiep hoera & een jammerend vaarwel

aan de bevrijding van de kluizenaar & prachtigmooi lelijk & vingerende eeuwigheid daal af & verlos je lammeren & slagers & sla de rozen met de hem toekomende zondebokkengeur ... & opa vogelverschrikker heeft het piepkleine winterkoninkje & bekijk het zelf maar terwijl je hem ook verlost/ zie neder o grote Romanticus. gij die kunt voorspellen vanuit iedere positie, gij die weet dat iedereen geen Job is of een Nero noch een J.C. Penney ... zie neder & grijp uw gokkershartstocht, maak helden van slappekoordexperts, oplichters van presidenten. keer het uiteindelijke ... maar de kluizenaars waren zwijgende & van lage komaf of krankzinnig of in het gevang ... & bovendien werken ze toch niet in fabrieken

de goede samaritaan komt binnen met de
woorden ‘draaien we in de rondte’ getatoeëerd
op zijn wang/ hij zegt dat de senator moet stoppen
de advocaat te schofferen/ hij wil graag een
entertainer zijn & loopt op te scheppen dat hij
hier een van de beste vreemdelingen is, het
varken springt bovenop hem & begint zijn
gezicht op te eten

ongeletterde medailles met tweekop worstelen met glazenwasser die uit een schoffel is gereïncarneerd & is na een keer blij te zijn rondgeduwd & terloops nu & dan een steen te raken nu bitter besloten om ergens een ondergeschikte te vinden. hij zet zijn tanden in de vensterbank & door tegen dorstige boerenmeisjes die wat willen drinken uit zijn emmer ‘wat zullen we doen met het meisje- loos’ te zingen, meent hij iets van een succes te zijn maar zijn lol kan hij op als hij een van de tweekoppige medailles vertelt dat tom jefferson hem nog rond het huis gebruikte als het kwalijke spul groeide ... de mensen van lawrence welk binnen het raam, die runnen de dienst ruimtelijke ordening & ze overwinteren & voederen hun zomers door te praten met schaduwen van armoedzaaiers & andere ziekenwagenbestuurders, & ze zien de glazenwasser niet eens terwijl de gezinnen die het over de boogeyboemannen hebben & ze zijn geliefd & er zijn foto’s van dat ze golfen & zwarter worden & ze hebben olie aan in de vakbondszaal van de glazenwasser & die lui vinden zichzelf fijnproevers omdat ze niet bij de begrafenis van charlie starkweather waren grutte grut met de champagne toepasselijk heidens & de bizon, al doen de restauranteigenaren er onduidelijk over, is snel aan het oplossen in gewelddadigheid/ nog even & dr is maar één kant van de medaille over & mohammed waar hij ook vandaan komt, vloeken & glazenwassers vallen & dan heeft niemand nog een rooie rotcent ... pot zeef de trien, de minderheden & liberaces platteland.

Copyright © 1966, Bob Dylan
Copyright renewed © 1994, Bob Dylan
Copyright Nederlandse vertaling © Erik Bindervoet en Robbert-Jan Henkes /
Nijgh & Van Ditmar 2017