Leesfragment: Zo begin je een revolutie

16 februari 2017 , door Nadja Tolokonnikova
| |

Deze week verscheen Nadja Tolokonnikova's Zo begin je een revolutie (vertaling Ton Zwaan). Wij brengen een uitgebreid fragment.

Toen ze tien was, werd Nadja Tolokonnikova feministe, op haar zestiende ging ze filosofie studeren en op haar eenentwintigste was ze medeoprichter van Pussy Riot. Met hun kritische punkliedjes proberen ze al provocerend leven in de ultraconservatieve Russische brouwerij te brengen. Na een optreden in de Christus de Verlosserkathedraal (nabij het Kremlin) waarbij ze Poetin en de Kerk bespotten, worden de leden van de groep gearresteerd en een aantal van hen bij een politiek schijnproces tot twee jaar strafkamp veroordeeld.

Nadja zit die twee jaar bijna helemaal uit en ziet kans dit boek te schrijven. In een vlotte, toegankelijke, aforistische, vrolijke en lichte stijl vertelt ze over de lotgevallen van de groep, haar jeugd en de omstandigheden in het strafkamp. Ze laat ook zien dat er nog een ‘ander Rusland’ bestaat, bevolkt met interessante en creatieve mensen die een andere samenleving en een andere staat nastreven dan de huidige machthebbers.

Tolokonnikova hield zich staande, sterker nog: ze kwam er zelfverzekerder dan ooit uit, vastberaden om de macht nog efficiënter te tarten en Poetin te ergeren. Zo begin je een revolutie is een rebels boek.

N.B. Tolokonnikova is zaterdag 18 maart, 17.00-18.00 bij Concerto. Toegang gratis.

 

Inleiding

1.

Als het verkopen van mijn ziel tot gevolg heeft dat Poetin aftreedt en in Rusland een pluralistische politiek ontstaat, dan zal ik dat doen.

Verkoop je ziel niet voor een te lage prijs.

Kweek een cultuur van revolte. Er zijn culturen van eten, van het kijken van films en het lezen van boeken. En er is een cultuur van revolte, het vermogen om lastige vragen te stellen, twijfel te wekken over kwesties en die te veranderen.


Het was zes maanden voor het Punkgebed en ik wachtte gespannen op grote veranderingen. Nooit eerder had politiek mijn hoofd zo draaierig gemaakt als in de herfst van 2011.

Op 24 september 2011 kondigde Poetin aan dat hij een derde termijn ambieerde. Een derde termijn, dat is geen grap. Na zijn eerste twee termijnen als president had Poetin de namaakliberaal Medvedev benoemd om hem te vervangen, maar nu wilde hij een comeback maken. Op 24 september 2011 was duidelijk dat het leven in Rusland zou veranderen. Het was volkomen helder dat we moeilijke tijden tegemoet gingen waarin het een uitdaging zou worden om niet in een leugen te leven.

Het was onmogelijk het politieke seizoen uit te zitten, de parlementaire en presidentsverkiezingen af te wachten. Als ik dat zou doen, zou ik de grootste vergissing van mijn leven begaan. Ik nam een besluit. Misschien zouden deze verkiezingen van beslissend belang zijn in mijn leven, maar ik zou er alles aan doen om deze afschuwelijke staat van politieke predestinatie aan het wankelen te brengen.

2.

Wij zijn hier de macht.

Russen door geboorte. Rebellen uit vrije wil.

Als een naald zich plotseling door je nagel en je vinger boort, kan je geest dat de eerste vijf seconden niet verwerken. Er is geen pijn, niets. Je snapt alleen niet waarom je je hand niet uit de naaimachine kan trekken. Na vijf seconden slaat er een golf van pijn door je heen. Goh, kijk, je vinger zit vast aan de naald. Daarom kun je je hand niet terugtrekken. Zo eenvoudig is het.

Je kunt vijf minuten wijden aan de verzorging van je vinger, maar niet langer. Je moet doorgaan met naaien. Je bent echt niet de eerste die door haar eigen vinger heen naait. Hoezo een pleister? Je bent in de gevangenis, meisje.

En je gaat door met naaien. Je trilt, niet van pijn maar van verbazing. Dit is de eerste keer dat je vinger is doorboord. Het is alsof je je maagdelijkheid hebt verloren. En dat is een grote gebeurtenis.

3.

Mensen vinden allerlei redenen om uit Rusland te vertrekken. Meestal hebben ze veel minder redenen om te blijven. Maar de redenen om te blijven zijn beter. Daarvoor heb je sympathie en daarmee wil je je identificeren.

‘Waarom ga ik niet weg? Ik leef hier, ik voel hier, ik… word hier verliefd.’

Loop niet weg. Word verliefd.

Paspoortcontrole op het vliegveld Sjeremetjevo van Moskou. We zijn net teruggekeerd naar Rusland. De jongensachtige grenswacht neemt mijn paspoort aan en steekt het in de computer. Vervolgens haalt hij het eruit en monstert het nauwkeurig. Hij pakt de telefoon.
‘Tolokonnikova, Nadezjda Andrejevna. Doorlaten?’ vraagt hij. Hij luistert naar de instructies aan de andere kant van de lijn en knikt. Hij stempelt mijn paspoort en laat me door.
Masja is de volgende. De grenswacht voert haar info in de computer in en zucht.
‘Jongedame, wat doen ze meestal met jou aan de grens?’
‘???’
‘Als je de grens overgaat en er zit een kerel zoals ik hier, wat doet hij dan? Belt hij de officier van dienst?’
‘Ik zou het eerlijk gezegd niet weten. Wat staat daar over mij? Is het allemaal slecht?’ vraagt Masja, met een knik naar de computer.
‘Zo slecht is het niet, maar het is niet erg goed.’

4.

Wat me allemaal niet is afgeraden! Doe dit niet, doe dat niet, ga niet met die jongen om, ga daar niet heen. Vergeet die protesten, en ook die liedjes. Als je foto’s maakt, zorg er dan voor dat die politiek correct zijn. Alles wat ik wil doen is te gewaagd en te provocerend.
Ik kies voor actie. Soms. Daar krijg ik wel eens een klap voor mijn kop voor. Alles heeft zijn prijs. Neem een besluit. Bid niet. Luister naar jezelf. Leef.


Russisch feminisme hoort van nature niet bij Rusland en heeft geen enkele basis. Het feminisme is eropuit christelijke principes te vernietigen. Feminisme probeert de vrouw op hetzelfde niveaute plaatsen als de man en ontneemt haar haar voorrechten als vrouw. Het feminisme ondermijnt het gezin. Afzonderlijke rechten voor mannen, vrouwen en kinderen verwoesten de familie. Wanneer we gedoopt zijn, moeten we het feminisme beschouwen als een vergif dat mensen ongelukkig maakt als het eenmaal doordringt in de geest van de samenleving en het gezin.

– Aartspriester Dmitri Smirnov, een populaire woordvoerder van de Russisch-orthodoxe Kerk

We hebben altijd met groot plezier gekeken naar de video’s van aartspriester Smirnov op YouTube. Hij was ons zonnetje. En een van de inspiratiebronnen voor Pussy Riot. We vielen van onze stoel als we naar zijn preken luisterden en terwijl we vielen kregen we het idee om een feministische punkband te beginnen.

5.

Er is één goede vraag die je aan Pussy Riot kunt stellen.

‘Wat zijn jullie verdomme aan het doen, dames? Waarom zitten jullie niet gewoon op een bank bier te drinken?’

Wat bepaalt ons optreden? Ik ben woedend omdat de voornaamste politieke instituties van ons land bestaan uit ordehandhaving, het leger, geheime inlichtingendiensten en gevangenissen. En een enkele geschifte nep-superheld, die halfnaakt paardrijdt. Een man die voor niemand bang is, behalve voor homo’s. Een man die als vriend zo royaal is dat hij de helft van het land aan zijn beste vrienden heeft gegeven, allemaal oligarchen.

Door samen te werken kunnen we andere instituties opbouwen.

[...]

Delen op

Gerelateerde boeken

pro-mbooks1 : athenaeum