Leesfragment: Film en (on)recht

Het Filmmuseum en Academisch Cultureel Centrum Spui25 organiseren in samenwerking met de Stichting Praemium Erasmianum en het Centrum voor Holocaust- en Genocidestudies een serie van vijf films en lezingen over ‘film en (on)recht’. Met vertoningen van Judgement at Nuremberg (VS 1961, Stanley Kramer), S21, La machine de mort Khmère Rouge (FR/CAM 2003, Rithy Panh), Bamako (MA 2006, Abderrahmane Sissako), My neighbour, my killer (FR 2009, Anne Aghion) en The Tribunal (DU/DE/NL 2009, Hans-Christian Schmid), en inleidingen van respectievelijk Ton Zwaan, Annemarie Prins, Raymond van den Boogaard, Larissa van den Herik en Heikelien Verrijn Stuart wordt de verbeelding van internationale vervolging en berechting van oorlogsmisdrijven en misdrijven tegen de menselijkheid onderzocht.

Vanavond nemen we een voorschot op de laatste film, The Tribunal, met een interview met Kerry Fox, die de aanklaagster in die film speelt, door Ronald Simons. Bovendien vertonen we de trailers bij alle films en hebben we boekentips bij het thema.

 

Interview Kerry Fox

Op 24 september ging The Tribunal in première, de nieuwe film van de Duitse regisseur Hans-Christian Schmid, bekend van Requiem (lees de recensie). De film gaat over Hannah Maynard, procureur bij de Internationale Rechtbank in Den Haag, waar zij de rechtszaak leidt tegen Goran Duric, een voormalig commandant van het Joegoslavisch Nationale Leger. Hij wordt beschuldigd van de deportatie en moord op Bosnische moslims. Maynard heeft een sterke getuige in de Bosnische Mira, maar de weg naar de waarheid en een eventuele veroordeling blijkt lastiger dan gedacht. De hoofdrollen worden vertolkt door actrices Kerry Fox (An Angel at my Table, Shallow Grave) in de rol van Hannah Maynard en Anamaria Marinca (4 Months, 3 Weeks, 2 Days) als Mira.

The Cult Corner sprak Kerry Fox op het filmfestival van Berlijn, waar The Tribunal afgelopen februari zijn wereldpremière beleefde.

In 2001 won je hier in Berlijn een Zilveren Beer voor je zeer gedurfde rol in de verfilming van Hanif Kureishi's Intimacy. Werd je in de tijd daarna overspoeld met aanbiedingen?

Nee, zo werkt dat helaas niet. Er wordt wel eens gezegd dat je na een grote prijs in een uitdagende rol een jaar geen werk zult hebben en dat was ook bij mij het geval. Ik was in die tijd ook net moeder geworden, maar dat heeft er eigenlijk niets mee te maken gehad. Ik denk dat studio's bang waren om mij te casten na die openlijke seksscènes uit Intimacy.

Maar regisseur Hans-Christian Schmid was niet bang. Hoe ontstond jullie samenwerking?

Ik werkte aan de film The Shooting of Thomas Hurndall over de moord op een Britse fotograaf in Gaza, toen Hans-Christian Schmid contact met mij opnam via onze gezamelijke casting agent. Hij vertelde over het idee dat hij had voor een nieuwe film over het Joegoslavië tribunaal. We hebben elkaar daarna nog een aantal keer gesproken voordat ik het script kreeg opgestuurd.

Heb je voor je rol als aanklager gesprekken gevoerd met Hildegard Uertz-Retzlaff, de VN-aanklaagster van het Milosevic tribunaal?

Nee, ik wilde mijn personage niet op haar baseren, omdat ze voor mijn gevoel ‘te Duits' was. Ze leek mij erg serieus en niet aansprekend genoeg voor een film als deze.

Maar was je niet bang om, gezien het over zo'n belangrijk, actueel thema gaat, te veel een eigen interpretatie te maken?

We zijn wel naar de rechtzaal in Den Haag gegaan. Hildegard werkte er toen niet, maar ik ben wel met andere advocaten gaan praten en ook heb ik gesprekken gevoerd met mensenrechtenactivisten om mij voor te bereiden.

Actrice Anamaria Marinca vertelde mij gisteren dat ze lang heeft getwijfeld om haar rol van Bosnische vrouw aan te nemen, omdat ze zelf Roemeens is en voelde dat het niet integer was.

Anamaria en ik hebben daar lange discussies over gehad. Ik vind het echt totale onzin wat zij zegt. Ik heb in bijna geen enkele rol ooit met mijn eigen Wellingtonse accent kunnen spreken en moet altijd een ander masker op zetten. Dat is ook acteren. Daarnaast vind ik het een groot voordeel dat je vanuit een andere cultuur kunt werken. Kijk naar Sense and Sensebility, een prachtige film over Britse cultuur, gemaakt door de Taiwanese Ang Lee, die uit een compleet andere cultuur komt! Hij ziet dingen in de Britse cultuur die een Engelsman zelf nooit zou zien, omdat hij het gewoon niet herkent door het gebrek aan afstand.

Maar Anamaria was vooral bang voor reacties uit de Bosnische wereld die het haar na zouden dragen dat ze niet authentiek genoeg over zou komen.

Onzin! Zij is een fantastische actrice en moet zich daar niet druk over maken.

Hoe was het om voor de opnames van The Tribunal in Sarajevo rond te lopen?

Indrukwekkend. Veel kapotte gebouwen, half afgebouwde panden. Gelukkig draaiden we tijdens het filmfestival van Sarajevo, dus ik kreeg relatief weinig mee van de politieke corruptie en de ellende.

Is het lastiger om je voor te bereiden voor een dergelijk relevant, historisch onderwerp?

Natuurlijk. Kijk, in de eerste plaats bereid ik mij gewoon voor zoals altijd: ik probeer het persoonlijk te maken om zo mijn personage zo realistisch mogelijk neer te zetten. Ik put dus veel uit mijzelf. Maar ik ben mij natuurlijk bewust van de complexiteit van de thema's die wij hier aansnijden. En ik moest mij natuurlijk inlezen in de structuur van het hof in Den Haag en de politieke feiten.

Lijk je erg op je personage Hannah Maynard?

Nee, zij ligt erg ver van mij af. Een hele afstandelijke, geïsoleerde vrouw. Natuurlijk ben ik het daar op het scherm met mijn stem en mijn gebaren, maar in dit geval is het vooral een creatie.

Het is jullie gelukt om de complexiteit inzichtelijk te maken zonder makkelijke antwoorden te geven.

Dat was ook ons doel met The Tribunal. We weten dat mensen niet dom zijn. Er zijn gelukkig nog altijd veel kijkers die uitgedaagd willen worden. We hebben veel gepraat over het script en met name over het einde. Het moest niet te optimistisch en niet te pessimistisch worden. Ik denk dat we daar goed in geslaagd zijn.

Hoe belangrijk is de kritische receptie van deze film en vind je de gang langs filmfestivals belangrijk?

Met name Berlijn is voor mij belangrijk sinds mijn succes hier met Intimacy. Ik wil hier ook graag laten zien dat ik weer terug ben, want ik heb sindsdien weinig films gedaan die op festivals zijn geselecteerd. Daarnaast is het heerlijk om even vijf dagen weg te zijn van mijn kinderen! En ik kan eindelijk weer een boek lezen.

Je volgende productie is Bright Star, de nieuwe Jane Campion met wie je al in 1990 samenwerkte in An Angel At My Table.

Ik was er erg blij mij om na twintig jaar weer eens met Jane te werken. Ik hou heel erg van haar rustige manier van werken en ben erg benieuwd naar de uiteindelijke film. De opnames voor Bright Star waren vlak voor The Tribunal, dus voor mij zijn het hele drukke maanden geweest, en hopelijk komen er twee prachtige films uit voort.

© Ronald Simons, 2009, die ook met Anamaria Marinca sprak. Dat interview is ook te lezen bij The Cult Corner.

Het programma

Judgement at Nuremberg (VS 1961, Stanley Kramer). Trailer.
Inleiding door Ton Zwaan in het Filmmuseum, 11 november.
Zie Spui25 en Filmmuseum voor meer informatie.

S21, La machine de mort Khmère Rouge (FR/CAM 2003, Rithy Panh). Fragment.
Inleiding door Annemarie Prins in Spui25, 26 november.
Zie Spui25 en Filmmuseum voor meer informatie.

Bamako (MA 2006, Abderrahmane Sissako). Trailer.
Inleiding Raymond van den Boogaard in Spui25, op 3 december.
Zie Spui25 en Filmmuseum voor meer informatie.

My neighbour, my killer (FR 2009, Anne Aghion). Trailer.
Inleiding Larissa van den Herik in Spui25, 10 december.
Zie Spui25 en Filmmuseum voor meer informatie.

The Tribunal (DU/DE/NL 2009, Hans-Christian Schmid). Trailer.
Inleiding Heikelien Verrijn Stuart in Spui25, 17 december.
Zie Spui25 en Filmmuseum voor meer informatie.

Gerelateerde artikelen