Leesfragment: Nieuwe literatuur in het voorjaar van 2010

2010. Het moet hét jaar worden van Frans Pollux en nog een handvol debutanten. Pollux heeft al een voorsprong, nu zijn boek al aan een Duitse uitgever is verkocht. We spraken hem kort, en keken wat er verder uitkomt. Dat is niet mis: nieuw werk van A.F.Th. van der Heijden, Marcel Möring, Renate Dorrestein, Bernlef, Gerrit Komrij, Ilja Leonard Pfeijffer, Christine Otten, nieuwe vertalingen van Tsjechov, Homeros, Stefan Zweig, André Brink, David Mitchell, nieuwe Engelse romans van Joshua Ferris, T.C. Boyle, Martin Amis, Yann Martel, Roddy Doyle, Jonathan Coe en Bret Easton Ellis, en nieuw Frans werk van Jean-Jacques Schuhl, Yasmina Khadra, Veronique Olmi en Marie Darrieussecq.

Debuteren in 2010: de droom van Frans Pollux

We treffen Frans Pollux tijdens de opnames van zijn nieuwe plaat. ‘Die komt ook begin 2010 uit, zo rond februari, maart, een beetje op hetzelfde moment als het boek.’ Dat wordt niet zijn eerste plaat, maar wel zijn eerste boek.

‘Ja, dat is eigenlijk iets waar ik mijn hele leven naar heb uitgekeken, een droom die uitkomt.’ Het staat op zijn site: Pollux antwoorde ‘schriéver’ als mensen hem vroeger vroegen wat hij wilde worden. Maar op zijn dertigste was er nog niets gebeurd. ‘En een heleboel andere dingen waren wel gelukt. Toen heb ik afgesproken met mijn vriendin om een tijdje niets te doen, vrijgenomen van mijn werk, een tijdje naar New York, en toen kon ik het opschrijven. Dat was de eerste overwinning, maar toen moest ik nog een uitgeverij vinden.’

Uitgeverij Atlas was enthousiast. Eind februari verschijnt Het gelijk van Heisenberg daar. En in 2011 verschijnt het ook in Duitsland. ‘De droom wordt steeds groter. Atlas zag er wel brood in het boek te proberen te verkopen, ze hebben een proefvertaling gemaakt, en Aufbau Verlag in Berlijn heeft het gekocht. Ik kreeg een mailtje met een foto met een champagnefles van de uitgeverij.’

Het gelijk van Heisenberg gaat over een overstroming en een jongeman die daarin terechtkomt. Hij weet aan de dood te ontsnappen, maar moet op onderzoek uit – waar kwam die overstroming vandaan? Het is niet het enige boek waar Pollux dit jaar naar uitkijkt. ‘Ik ben een grote fan van Jonathan Safran Foer, en van Paul Auster, en van Douglas Coupland, en daar zijn allemaal net nieuwe boeken van verschenen, dus eigenlijk ben ik goed voorzien. Maar er verschijnt ook een bundel met Amerikaanse korte verhalen bij Atlas, en daar ben ik wel erg benieuwd naar.’

Pollux’ goede voornemens? ‘Meer tijd inruimen om te lezen.’ En om te schrijven? ‘Als ik het voor het zeggen had, dan zou ik het liefste alleen maar schrijven. Maar dat is weer een nieuwe droom.’

Op de site van de uitgeverij staat een fragment uit Pollux’ boek.
De foto van Frans Pollux is van www.sugarphotography.eu.

Hieronder staan de opvallendste nieuwe fictietitels van het voorjaar van 2010. Overzichten van Duitse, Italiaanse, Spaanse en Turkse literatuur ontbreken helaas nog, net als poëzie. We hopen daar later meer over te kunnen melden. Reserveren kan meestal al, door op de afbeeldingen te klikken of, als die nog niet beschikbaar is, de link in de tekst.

Nederlandse fictie

In januari verschijnt er nieuw werk van Sana Valiulina (Honderd jaar gezelligheid), Yasmina Allas (Een nagelaten verhaal), Sanne van Hassel (Nest, haar eerste roman) en Christine Otten (In wonderland), postuum, en op het thema van de boekenweek geschreven, Martin Brils Jongensjaren, Peter Verhelsts Huis van de Aanrakingen. In februari staan de romans van Renate Dorrestein (De leesclub), Marjan Berk (Het schreien niet verleerd), Pieter Waterdrinker (De dood van Mila Burger), Thomas Blondeau (Donderhart) en Oscar van den Boogaard (Meer dan een minnaar), essays van Gerrit Komrij (Morgen heten we allemaal Ali), verhalen van Bernlef (Geleende levens, reisverhalen van Cees Nooteboom (Scheepsjournaal) en Jeugdherinneringen van J.J. Voskuil op het programma. Én het dertiende deel van W.F. Hermans' Volledige werken, waarin Ik draag geen helm met vederbos en Klaas kwam niet zijn opgenomen.

10 t/m 20 maart volgt dan de Boekenweek, met als thema Jong zijn: het kind, de jeugd, de jongere, onder het motto Titaantjes - Opgroeien in de letteren. Zoals gebruikelijk valt daar een groot deel van de boekenproductie onder, maar ongetwijfeld net niet het boekenweekgeschenk door Joost Zwagerman, Duel. Een speciale themauitgave bij deze 75ste boekenweek is Titaantjes waren we - Schrijvers schrijven zichzelf. Verder in de maand maart: Ilja Leonard Pfeijffer (Harde feiten. 100 romans - zie enkele fragmenten al op de site van de auteur), K. Schippers (De bruid van Marcel Duchamp), en Christophe Vekeman (49 manieren om de dag door te komen). April heeft twee meermalen uitgestelde titels in petto: Marcel Möring, Louteringsberg, en A.F.Th. van der Heijden, Ochtendgave, maar ook Jaap Scholten, Kameraad baron (interviews met verarmde Hongaarse adel), Kees van Beijnum, Een soort familie, Atte Jongstra, De heldeninspecteur, Willem G. van Maanen, Bagatellen, Gijs IJlander, Wildzang, Anneloes Timmerije, De grote Joseph, en Theodor Holman, De plant die muziek maakte.

In mei en juni ten slotte, verschijnt er een verzameling verhalen van Marga Minco (Achter de muur), mét eerder ongepubliceerd werk, en staat de publicatie van Harry Mulisch' Logboek gepland, over de jaren 1991 en 1992, waarin hij De ontdekking van de hemel schreef en een zoon kreeg. Verder: een verhalenbundel van Kees 't Hart, Engelvisje & andere verhalen, en romans van Yves Petry (De maagd Marino), Herman Franke (Traag licht), Jessica Durlacher (De zoon), Lucette ter Borg (Valkruid) en Sophie Zijlstra (Potifars vrouw)

Komend voorjaar verschijnen ten slotte de volgende prozadebuten: Floor Westerveld, Vrouw met bloem zoekt man met baard, Rick Leeuwen, Misschien sliep je al, Frans Pollux, Het gelijk van Heisenberg, Ivo Bonthuis, Iedere dag in dienst van jou, Hester Carvalho, De liefhebber, Pauline Vijverberg, Alexine, Cees Oosterwijk, De tijddood, Gerwin van der Werf, Gewapende man, Guido van Heulendonk, Barnsteen, Tonie Mulde, Spaghetti Spoetnik, Nicole van Nierop, Ik houd van u., Thomas Claus, Lucas Somath, Peter Smink, Grand mal, Detlev van Heest, De verzopen katten en de Hollander, Henk Rijks, De kostwinner, Christiaan Alberdingk Thijm, De Zaak, Thijs de Boer, Vogels die vlees eten, Jeroen van Rooij, De eerste hond in de ruimte, Arno Haijtema, De vadermoordenaar, Daniël Rovers, Elf.

Vertaalde literatuur

2010 begint met lijvige klassiekers: Alexandre Dumas' De graaf van Montecristo (door Jan Mysjkin) en het vijfde en laatste deel van Tsjechovs verhalen (met onder andere 'Drie jaren', 'Ariadna', 'Kruisbessen', 'De dame met het hondje', 'In het ravijn' en 'De bisschop', vertaald door Tom Eekman, Aai Prins en Anne Stoffel). Maar er is ook veel contemporaine literatuur: Elizabeth Kostova's Zwanenroof (The Swan Thieves, vertaald door Mariëtte van Gelder), James Ellroy's Het bloed kruipt (Blood's a Rover, vertaald door ; de auteur is 24 januari bij het John Adams Institute), Andrea Bajani's Wie houdt dan stand (Se consideri le colpe, vertaald door Yond Boeke en Patty Krone), Margareta Mazzantini's Ter wereld gekomen (Venuto al mondo, vertaald door Miriam Bunnik en Mara Schepers, een recensie volgt op deze site), Carlos Fuentes' De wil en het lot (vertaald door M. Sabarte Belacortu), het Prix de Médicis-winnende Waar de tijgers thuis zijn (La òu les tigres sont chez eux, vertaald door Karina van Santen & Martine Vosmaer) van Jean Marie Blas de Robles en Roger Martin du Gards Afrikaans geheim (vertaald door Anneke Alderlieste), een tweede vertaling in een groot vertaalproject van diens oeuvre. In februari verschijnen nieuwe vertalingen van Stefan Zweig (Ongeduld), Panos Karnezis (De orde, door Marijke van der Meer) en Ismail Kadare (Ongeluk, Aksidenti door Erik Prinsen), net als, last but not least, John Irvings Last Night in Twisted River (Laatste nacht...).

In maart verschijnt José Saramago's De andere kant (O Caderno, vertaald door Ruud Ploegmakers), een verzameling weblogteksten, André Brinks Appassionata (vertaald door Rob van der Veer), het derde deel van zijn trilogie over persoonlijke identiteit (na De blauwe deur en Spiegel) en Amy Blooms Waar de god van liefde is (Where The God of Love Hangs Out, vertaling Paul Syrier). In april verschijnt weer een grote klassieker in een nieuwe vertaling: Homeros' Ilias (door Patrick Lateur). In de reeks Cossee Century verschijnt een onbekende klassieker, nu een vertaling van Johann Georg Dam Forsters Het vuur nog geenszins gedoofd. Een reis door de Lage Landen in 1790 (door Gerlof Janzen). Daarnaast mogen we nieuwe Isabel Allende verwachten (Het eiland onder de zee, vertaling van La isla bajo el mar), het tweede boek van Vikas 'Slumdog Millionaire' Swarup, Zes verdachten (vertaling door C. Meijer en S. van der Lingen, van Six Suspects) en essays van Breyten Breytenbach in Berichten uit de middenwereld (vertaling door Krijn Peter Hesselink).

Mei en juni brengen ten slotte de nieuwe Philippe Claudel, Alles waar ik spijt van heb (vertaling door Manik Sarkar van Quelques-uns des cent regrets), en een nieuwe vertaling van (een groot deel van) Pausanias' Beschrijving van Griekenland, door Peter Burgersdijk. Van Nicollò Ammaniti verschijnt Kieuwen (Branchie, vertaald door Etta Maris); Ammaniti zal acte de présence geven op een speciale editie van Nightwriters op 20 februari. En van Antji Krog verschijnt Niets liever dan zwart (een vervolg op op De kleur van je hart en Een andere tongval), van Pearl Abraham haar roman Hemelse golven (vertaling door Sjaak de Jong), en de Nederlandse vertaling van David Mitchells De niet verhoorde gebeden van Jacob de Zoet (door Harm Damsma & Niek Miedema). Ten slotte verschijnt ook in mei de bloemlezing Amerikaanse verhalen, met werk van John Cheever, Raymond Carver, Tim O’Brien, Richard Ford, maar ook Eudora Welty, Richard Bausch, Adam Haslett en Kevin Canty.

Engelse literatuur

Januari 2010 begint met de nieuwe Joshua Ferris, The Unnamed, waarin advocaat Tim Farnsworth, gelukkig in alles, opeens ervandoor gaat, en met de nieuwe verhalenbundel van T.C. Boyle, Wild Child. In februari komt dan de nieuwe Martin Amis, The Pregnant Widow, dat zich op het scharnierpunt van de seksuele revolutie zegt te bevinden en onder meer het slachtofferschap van zijn zus daarvan beschrijft. De nieuwe Peter Carey heet Parrot and Olivier in America en verschijnt in maart. Een Oostenrijkse aristocraat en de tweemaal zo oude Engelse drukkerszoon die zijn bediende is, gaan naar Amerika in een Tocqueville-achtige ontdekking van de democratie. Ook in maart verschijnt de nieuwe Ian McEwan, Solar waarin de late vijftiger Michael Beard, klimaatwetenschapper in zijn vijfde huwelijk, de wereld kan redden. Don Delillo's Point Omega is ook in die maand te verwachten, met de confrontatie in de middle of nowhere tussen de oorlogsadviseur, de documentairemaker, en de dochter van de adviseur.

David Mitchells nieuwste roman verschijnt in april (en iets later ook in Nederlandse vertaling: De niet verhoorde gebeden van Jacob de Zoet), en speelt zich af in 1799 op Dejima, de VOC-handelskolonie in Japan, waar Jacob Zoet een corruptiezaak moet onderzoeken: The Thousand Autumns of Jacob De Zoet. Ook in april: de nieuwe Yann Martel, Beatrice and Virgil, waarin taxidermist Henry stuit op een ezel en een brulaap - Beatrice en Virgil - en trekt er met ze op uit. Roddy Doyle nieuwste roman komt ook in deze maand uit, The Dead Republic. Het is de derde roman met Henry Smart als hoofdpersoon, en speelt in het midden van de twintigste eeuw in Ierland, waar zelfverklaarde IRA-held Henry wel een rol voor zich ziet weggelegd in het vredesoverleg. En ten slotte voor deze maand: The Good Man Jesus and the Scoundrel Christ, van Philip Pullman, de auteur van de 'His Dark Materials'-trilogie.

De nieuwe Jonathan Coe heet The Terible Privacy of Maxwell Sim (mei) en duikt in het leven van Maxwell Sim, dat tot een volle stop is gekomen. Een opdracht op de Shetland eilanden voert hem naar nieuwe kansen en terug naar een dieptepunt van zijn bestaan. Het nieuwe boek van Joseph O'Connor (Redemption Falls), Ghost Light, verschijnt in juni. Hoofdpersoon is een oudere Ierse actrice die successen en ellende heeft gekend in Dublin, op Broadway en in Londen, en ook in de liefde. Bret Easton Ellis' nieuwste, Imperial Bedrooms (juli), draait weer om Clay, de hoofdpersoon van zijn debuut Less than Zero. Hij keert terug in zijn vriendengroep, nu van middelbare leeftijd, in Los Angeles, en de problemen beginnen weer.

En verder: nieuwe boeken van Lionel Shriver, Maeve Binchy en Gregory David Roberts. Aangekondigd voor 2010, maar nog niet van een datum voorzien zijn ten slotte David Foster Wallaces postume The Pale King, Jack Kerouac, The Sea is My Brother, Haruki Murakami, 1Q84, Jonathan Franzen's Freedom, Philip Roth, Nemesis, en Paul Auster, Sunset Park.

Franse literatuur

In Frankrijk staat het nieuwe boek, na tien jaar, te verschijnen van Jean-Jacques Schuhl, die met Ingrid Caven in 2000 de Goncourt won. Entrée des fantômes heet het, en de verteller uit het prijswinnende boek komt terug om zich te werpen op een 'fantastische roman noir'. De laatste roman van de dit jaar overleden Jacques Chessex, Le dernier crâne de M. de Sade, verschijnt in januari, over een 74-jarige misdadiger die in 1814 in het ziekenhuis belandt. Van Yasmina Khadra verwachten we twee boeken. L'Olympe des infortunes is een roman over een opbloeiende liefde in een gezelschap van mensen die zich van de maatschappij hebben afgekeerd, La longue nuit d'un repenti, is een klein boekje over een oorlogsveteraan.

Veronique Olmi's Le premier amour begint met een volledig gedekte dinertafel, een briefje in de wijnkelder en een plotseling vertrek. In Franz-Olivier Giesberts Un très grand amour wordt een man geconfronteerd met prostaatkanker en besluit hij - om zijn mannelijkheid te behouden - chemotherapie af te wijzen, wat sterke reacties oproept bij zijn vrienden en geliefde. Olivier Rolins nieuwste heet Bakou, derniers jours, en is een reisverslag naar het Azerbeidzjaanse Bakou, waar hij zijn dood had voorgesteld. Marie Darrieussecq komt met een essaybundel over plagiaat en literatuur, naar aanleiding van de beschuldigingen door Marie NDiaye en Camille Laurens: Rapport de police. Accusations de plagiat et autres modes de surveillance de la fiction. Verder is er nieuw werk van Camille Laurens (Romance nerveuse), Eric Chevillard (Choir) en Christian Gailly (Lily et Braine).