Leesfragment: Pornografisch plaagboek

Morgen in De Groene Amsterdammer, vanavond al te lezen op Athenaeum.nl: Kees 't Hart over Nicholas Bakers The House of Holes: 'En zo gaat het dus door, ik heb hier nu maar een nette uitsnede gemaakt van de vrolijke smeerlapperij waar Baker zich ongegeneerd, vlot formulerend en af en toe zeer geestig aan overgeeft.'

De samenwerking tussen Athenaeum Boekhandel en De Groene Amsterdammer is versterkt: op de site van De Groene kunt u de besproken boeken direct bij Athenaeum kopen.

Wat te denken van Shandee die op een dag achter een rots een losse hand (met arm) ontdekt die lekker aanvoelt, hij leeft nog en wil mee in haar tas. Thuis legt ze hem op bed en hij blijkt buitengewoon bekwaam in seksuele handelingen, schrijven kan hij ook, hij hoort tot iemand die Dave heet. Hij schrijft dat hij naar ‘The House of Holes’ ging en daar om een grotere penis vroeg. Dat kon dus wel maar tegen een prijs: hij moest zijn arm afstaan. Het zou wel tijdelijk zijn, als iemand de arm terugbracht, mocht Dave hem weer hebben. Shandee en haar huisgenote Rianne maken maar al te graag van de zeer prettige hand gebruik. En even later klinken luide kreten door de slaapkamer: ‘“He seems to want to make me come, oh god, oh, shit.” Then: “Ham, ham, oo, oo, oo, oo, oo, oo, ham, ham, HAW.”’ En vervolgens maken we via losjes met elkaar samenhangende scènes kennis met het wel en wee in The House of Holes, waar iedereen zich ongeremd overgeeft aan liefst liederlijke, gore, machinale, wederzijds goedgekeurde heteroseksuele seks van allerlei soorten en smaken. Ned laat zich heerlijk gaan met Tendresse die het allemaal heerlijk vindt: ‘Fill my mouth with the manly warmth of your nutbag.’ Luna gaat mee in ‘The Velvet Room’ en daar kijkt ze genietend naar de ‘blinding wattage of Leo’s long, warm blue bulbs’. Daarna gaat ze naar een concert waar ze zich laat betasten en bevingeren door Alexander Borodin, ‘the very famous Russian composer’. En even later meldt zich ook Nikolai Rimsky-Korsakov die zich niet onbetuigd laat. En dan krijg je de volgende dialoog: ‘“Yes, that is my cock,” said Alexander Borodin. “It is very hard and very famous.” “I see,” she said. “It tickles a little. And you, Mr. Rimsky-Korsakov?” “One moment!” said Rimsky. “And now, my cock, too.”’ En even verderop merkt Luna geestig op dat beide heren verrassend fit zijn, voor muzikanten tenminste. En zo gaat het dus door, ik heb hier nu maar een nette uitsnede gemaakt van de vrolijke smeerlapperij waar Baker zich ongegeneerd, vlot formulerend en af en toe zeer geestig aan overgeeft. Hij noemt alles gewoon bij de naam, zijn beschrijvingen van de mannelijke en vrouwelijke geslachtsdelen zijn vaak bloemrijk, humoristisch of nergens op slaand en daarom weer formidabel maar ook vaak genoeg flauw en op het laatst ga je er wat bij gapen. De scènes spelen zich af op plaatsen als de ‘Porndecahedron’, de ‘groan rooms’, op de ‘international couch’, de ‘masturboats’ en in de ‘Garden of Wholesome Delightful Fuckers’. Kernzin van het boek: ‘This is the House of Holes where you can do whatever you want.’
Dit is bepaald niet zijn eerste vrolijk ontremde pornoboek. Monica Lewinsky gaf in 1992 president Clinton de roman Vox cadeau, die over telefoonseks gaat en eindigt met de zin: ‘Oh. Nnnnnnnn. Nnn! Nnn! Nnn! Nnn! Nnn! Nnn! Nnn!’ In het Nederlands verscheen De Fermate (1994) over een man die de tijd stil kan zetten en dan allerlei smeerlapperijen uithaalt en daar pornografische verhalen over schrijft.
Die Baker is een pestkop. Hij speelt in dit nieuwste boek opnieuw in op seksuele fantasieën van mannen en vrouwen die je op allerlei pornosites in beeld ziet gebracht. Met dit verschil dat ze daar vaak wanstaltig zijn van sfeer en toon, of primitief gefilmd of abominabel gespeeld, terwijl ze in zijn boek allemaal perfect zijn uitgevoerd, alles met wederzijdse instemming, niemand is lelijk, alles verloopt perfect, ook de gangbang van een vrouw met twintig mannen. Het kost wel veel geld daar in dat House of Holes, alle deelnemers maken forse schulden maar daar zeurt niemand over. Van nare bijgedachtes, ontrouwverdriet of beklemming is geen sprake, hij maakt er een utopie van, soms zo bizar dat er ongeremd gelachen kan worden. Zo loopt er een man zonder hoofd rond, wat volgens sommige vrouwen geweldige voordelen heeft, en er vindt een vrolijk debat plaats over de grootte van de penis van Charles Dickens. Het heeft allemaal iets puberaals, dat wel, maar aanstekelijk is zijn geouwehoer toch ook. En schrijven kan hij als de beste.
Baker schreef ook ‘gewone’ boeken. The Anthologist (2009) vertelt bijvoorbeeld het verhaal van een redelijk bekende dichter die een inleiding schrijft bij een poëziebloemlezing. Daar heb ik echt onbedaarlijk om gelachen, harder dan bij dit boek. Echt verplichte stof voor makers van bloemlezingen. Baker laat met een stalen gezicht de verschrikkelijkste gemeenplaatsen over poëzie over tafel gaan. Alles gaat door de gehaktmolen, alle lekenpraat die je tegenwoordig over poëzie overal kunt lezen legt hij met sardonisch genoegen in de mond van zijn leeghoofdige maar toch ook tragische personage. Ook hier weer: Baker is een pestkop.
Zijn werk is verwant met dat van Updike. Niet voor niets schreef hij in 1992 een merkwaardige half fictionele studie over diens werk (You and I: A True Story) waarin hij zowel zijn bewondering voor als zijn lichte weerzin tegen Updike’s werk formuleert. Baker schrijft, net als Updike, zedenschetsen over zijn eigen klasse, de Amerikaanse middenklasse. Hij heeft een hekel aan hun illusies, hun weigering de waarheid over hun leven en hun samenleving onder ogen te zien en aan hun opgeblazen ethische gevoelens die op grootheidswanen berusten. Al zijn werk, ook dit nieuwste pornografische plaagboek, is te lezen als een satirische afrekening met zijn eigen klasse. Tegelijkertijd laat hij doorschemeren dat hij er niet helemaal afstand van kan nemen, in zijn boeken klinkt altijd enig mededogen door. Dat maakt zijn werk sympathiek, maar nog niet groots. Hij zou zijn ironische blik meer ter discussie moeten stellen.