2015

Amerika, 1873. De jonge Will Andrews stopt met zijn opleiding aan Harvard en trekt westwaarts op zoek naar avontuur, naar het echte Amerika. Als hij na een lange reis aankomt in het van god en iedereen verlaten dorp Butcher's Crossing in Kansas neemt Andrews een ingrijpend besluit: hij gaat mee op wat een van de laatste grote jachten op de bizon zal zijn, een dier dat vrijwel uitgeroeid is door de handel in huiden. De ervaren jager Miller leidt de expeditie naar een kudde van duizenden bizons in een verstopte vallei. Terwijl Miller als een bezetene in de weer is om elke nog levende bizon te doden, worden de mannen in het nauw gedreven door de snel invallende winter en leert Andrews meer van zijn land dan hij ooit had kunnen voorzien.

Wij vroegen vertaler Edzard Krol de eerste zin toe te lichten van John Williams' Butcher's Crossing - de opvolger van Stoner.

Een grootvader die Auschwitz overleefd heeft, een vader met Alzheimer en een zoon die tijdens zijn bar-mitswajaar getuige is van een bizar ongeluk op school. Overal en altijd weer is het verhaal van drie generaties Braziliaanse Joden die elk op hun eigen manier het verleden verwerken. Hun verhaal gaat over simpele en tegelijkertijd ingewikkelde vragen, die altijd opkomen bij iemand die het wel en wee van zijn familie in ogenschouw neemt. Waarom is de wereld zoals hij is? Waarom hebben mensen elkaar lief en waarom haten ze elkaar?

Kan de mens werkelijk vrij zijn? Ja, althans volgens de (brief)schrijver in een relaas tegenover een vroegere geliefde. Hij ontvouwt theorieën, geschraagd door vermakelijke argumentaties, waar ogenschijnlijk geen speld tussen valt te krijgen. De praktijk blijkt echter weerbarstiger als een bont gezelschap van anarchisten, communisten, revolutionairen en gelukszoekers uit diverse delen van Europa half negentiende eeuw per schip koers zetten naar Brazilië om de vrije kolonie Fraternitas te stichten. Uit het droogkomische, onbeholpen dagboek van een van de reizigers blijkt dat het echter al tijdens de zeereis misgaat. Met de vele nationaliteiten aan boord wordt het schip een zeilende toren van Babel en als men in de kolonie aankomt breekt er complete anarchie uit.

Sinds 1984 woont en werkt Patrik Ouredník (1957) in Parijs. Hij is de meest vertaalde Tsjechische schrijver van de laatste twintig jaar en zijn internationale succes is vooral te danken aan het boek Europeana – zijn eigenzinnige kijk op de geschiedenis van de twintigste eeuw – dat inmiddels al in meer dan 25 talen, inclusief in het Nederlands, is verschenen. Ouredník is een veelzijdig auteur; naast diverse romans heeft hij meerdere toneelstukken en essayistische werken op zijn naam staan. Tevens is hij de samensteller van een een kleine vijfhonderd pagina’s tellend Tsjechisch bargoens woordenboek. Behalve schrijver is Ouredník ook vertaler. Hij heeft onder meer werken van Boris Vian, François Rabelais, Samuel Beckett in het Tsjechisch vertaald. We vroegen Ouredníks vertaler Edgar de Bruin de eerste zin van Het geschikte moment, 1855 toe te lichten.

Op het gymnasium in het fictieve Hongaarse provinciestadje Sárszeg is weduwnaar Antal Novák al twintig jaar leraar wis- en natuurkunde. Hij is iemand die contact zoekt met de leerlingen en niet alleen maar streng wil zijn. Met zijn sobere levenshouding en vooruitstrevende principes wordt hij door de leerlingen gezien als een grappig figuur, maar hun kattenkwaad blijft altijd binnen de perken. Totdat kruidenierszoon Vili Liszner zakt voor zijn eindexamen en zint op wraak. Thuis heeft Antal Novák het niet makkelijk met zijn zeventienjarige dochter Hilda, die doet waar ze zin in heeft en vooral met jongens bezig is. Als Hilda van huis wegloopt en Vili zijn wraakplan uitvoert, begint de leraar te twijfelen aan alles waarvoor hij heeft gestaan en raakt in een diepe crisis.

De gouden vlieger is een subtiele psychologische en met veel inlevingsvermogen geschreven roman waarin de grote Hongaarse schrijver Dezsö Kosztolányi een magistraal portret schetst van een man die verkeerd wordt begrepen. Na de meesterwerken De Kornél Esti-verhalen, Anna en Leeuwerik is dit de laatste nog onvertaalde roman van de 'meester van Márai'. Wij vroegen de vertaalster Mari Alföldy om een toelichting bij haar werk en de roman.

De Vondel Translation Prize gaat in 2013 naar David Colmer, als erkenning voor zijn vertaling van De helaasheid der dingen van Dimitri Verhulst. The Misfortunates, zoals de Engelse versie heet, werd in 2012 uitgegeven door Portobello Books in Londen.

Athenaeum Boekhandel verkoopt de studieboeken voor verschillende studies aan de HvA en UvA. Een van die studies is Europese Studies, en Marleen Rensen geeft eerstejaars werkcolleges, tweedejaars verdiepingsvakken en een mastercollege De Europese republiek der letteren. We spraken haar, over Franse intellectuelen, Europese schrijversnetwerken in het interbellum, onderzoek, onderwijs, inspirerende boeken, Stefan Zweig, T.S. Eliot, Jean-Paul Dubois.

Athenaeum Boekhandel verkoopt de studieboeken voor verschillende studies aan de HvA en UvA. Een van die studies is Sociologie, en Robbie Voss geeft er onder andere Sociologische Theorie. We spraken met hem over klassieke en moderne sociologie, over Weber, Ritzer & Stepnisky, Calhoun. En over Durkheims Le suicide — een must-read voor sociologen en geïnteresseerde leken, volgens Voss.

Rob van Moppes vertaalde John le Carré's A Delicate Truth als Een broze waarheid. Op ons verzoek licht hij de eerste zin toe.

In de nadagen van de Onafhankelijkheidsoorlog (1948) trekt een groep jonge Israëlische soldaten door een heuvellandschap naar het Palestijnse boerendorpje Chirbet Chiz'a. Hun opdracht: `De bewoners [...] te verzamelen, hen op de wagens te laden en hen tot voorbij onze linies te transporteren; de stenen huizen op te blazen en de lemen hutten te verbranden.’

Met Het verhaal van Chirbet Chiz’a doet S. Yizhar in een lyrische, bedwelmende stijl verslag van die missie. Toen het in 1949 werd gepubliceerd, sloeg het in als een bom. Het werk werd onderwerp van felle debatten, en de discussie erover is nooit meer gestaakt.

Meer nog dan een geëngageerd boek wordt Yizhars novelle beschouwd als een van de belangrijkste werken van de moderne Hebreeuwse literatuur. Het is een ijzingwekkend verhaal over angst, vervreemding, en over het conflict tussen individu en staat in tijden van oorlog. Onlangs verscheen het boek voor het eerst in een Nederlandse vertaling. Wij vroegen vertaler Ruben Verhasselt om een toelichting bij zijn werk.

Stel dat er niet alleen tweede kansen waren, maar derde kansen, vierde kansen, een oneindige hoeveelheid kansen om je leven te herhalen - totdat je het eindelijk goed deed. Zou je dat wel willen? In een koude, besneeuwde nacht in 1910 komt bankiersdochtertje Ursula Todd ter wereld in een lommerrijke buitenwijk van Londen - dood.

In diezelfde koude, besneeuwde nacht komt Ursula Todd ter wereld, schreeuwt lang en hard, en begint aan een leven dat, om het zachtjes uit te drukken, heel ongewoon zal blijken. Want terwijl ze groeit, gaat ze ook dood, herhaaldelijk, op verschillende manieren. Tegelijkertijd nadert de tweede grote oorlog van de eeuw. Kan Ursula, gezegend door een schijnbaar oneindige hoeveelheid levens, de wereld redden van de onvermijdelijke neergang? En als ze dat kan - zal ze het ook doen?

Leven na leven (Life After Life) is het nieuwste boek van Kate Atkinson. Onze recensente Emmi Schumacher was in haar recensie op Athenaeum.nl lovend: 'Als roman is Leven na leven een duizelingwekkende ervaring. Alle mogelijkheden, alle gegrepen of gemiste kansen: het is alsof je in een zweefmolen zit en er steeds een totaal ander landschap langsflitst.' Wij vroegen vertaalster Inge Kok om een toelichting bij haar werk.

Athenaeum Boekhandel verkoopt de studieboeken voor verschillende studies aan de HvA en UvA. Een van die studies is Europese Studies, en dr. Matthijs Lok is een van de docenten. Hij geeft onder andere Keerpunten in de moderne Europese geschiedenis (ca. 1800-heden), Europees conservatisme, en Intellectual History 2. Wij vroegen hem naar zijn vak en natuurlijk naar zijn favoriete (vak)literatuur, van Allan Confino’s Foundational Pasts tot Tony Judts Postwar.

Athenaeum Boekhandel verkoopt de studieboeken voor verschillende studies aan de HvA en UvA. Een van die studies is Algemene Sociale Wetenschappen, en dr. Bernard Kruithof doceert daar diverse vakken. Wij vroegen hem naar zijn vakgebied, het brede scala aan vakken dat hij geeft – van De staat en de mensen tot Wereldliteratuur – en uiteraard naar zijn favoriete (vak)literatuur: van Jared Diamond en Jona Oberski tot The New York Review of Books.

Zijn hele leven woonde Mario Rigoni Stern in Asiago, een dorp ten noorden van Venetië. De enige keer dat hij zijn geboorteplaats verliet, was de periode dat hij als soldaat in het Italiaanse leger diende. In Sergeant in de sneeuw (Il sergente nella neve, 1953) beschrijft Rigoni Stern zijn ervaringen aan het Oostfront. Tijdens de desastreuze campagne tegen de Russen moeten Stern en zjn kameraden zich terugtrekken over de steppe, zonder proviand, bij temperaturen van veertig graden onder nul.

Mario Rigoni Stern (1921-2008) is een van de beroemdste en meest gelauwerde Italiaanse auteurs. Sinds Sergeant in de sneeuw en de Altipiano-trilogie geldt hij als een van de grote literaire voortrekkers van het naoorlogse Italië.

Sergeant in de Sneeuw geldt in Italië als een klassieker van de twintigste-eeuwse literatuur en is nog altijd een van de meest gelezen oorlogsboeken. De Italiaanse editie werd spoedig gevolgd door vertalingen in het Engels, Duits Frans en later in verschillende andere talen. Voor het eerst is het boek nu ook in het Nederlands beschikbaar. Wij vroegen vertaler Asker Pelgrom om een toelichting bij zijn werk.

Athenaeum Boekhandel verkoopt de studieboeken voor verschillende studies aan de HvA en UvA. Een van die studies is Antropologie en een van de docenten bij die studie is dr. Erella Grassiani. We schreven met haar over haar interesse in militarisering, de vakken die geeft en antropologische klassiekers.

New York, 1922. Rose Baker, hoofdpersoon van De andere typiste, werkt als typiste bij de politie. Vaak is ze de enige aanwezige vrouw tijdens verhoren en ook al moet ze een keur aan gruwelijke details aanhoren, zodra ze de ondervraagruimte verlaat, behoort ze weer tot het zwakke geslacht. Maar de tijden veranderen. Vrouwen knippen hun haar kort, roken in het openbaar en schudden de Victoriaanse omgangsregels van zich af. Zo niet de preutse Rose. Waar de meeste vrouwen zich proberen te bevrijden, houdt zij juist vast aan het ouderwetse beeld van de bescheiden, verzorgende vrouw.

Als er een nieuwe typiste op het bureau wordt aangenomen, laat Rose zich door deze mooie, vooruitstrevende Odalie meenemen naar de clandestiene nachtclubs waar deze zich thuisvoelt. Rose' fascinatie voor Odalie verandert echter al snel in een obsessie die ze misschien nooit meer zal kunnen afschudden.

De andere typiste is een origineel portret van een getroebleerde vrouw en een tumultueuze tijd waarin de rol van de vrouw voorgoed veranderde. Een verfilming van het werk met een hoofdrol voor Keira Knightley, die ook de productie op zich neemt, is in de maak. Wij vroegen vertaalster Anne Jongeling, die het boek samen met Leen Van Den Broucke vertaalde, om een toelichting bij haar werk.

De jonge, getrouwde Denise wordt op vakantie in Frans-Baskenland verliefd op de jonge vrijgezel Yves Harteloup, een aan de bedelstaf geraakte aristocraat. Hun zomerse flirt wordt een emotioneel drama wanneer, terug in Parijs, hun relatie niet opgewassen blijkt tegen de werkelijkheid.

Irène Némirovsky (Kiev, 1903), gevierd schrijfster en lievelinge van het Franse publiek, overleed in 1942 in Auschwitz. Tweeënzestig jaar later dook een nooit eerder gepubliceerd manuscript van haar op: Storm in juni [e-book]. Het stond maanden in de internationale bestsellerlijsten en kreeg postuum de prix Renaudot. Uitgeverij De Geus publiceerde ook Nederlandse vertalingen van David Golder, Het bal, De gelukzoeker [e-book], De affaire-Koerilov [e-book | leesfragment] en Hitte van het bloed [e-book].

Irène Némirovsky debuteerde in 1926 met Het misverstand [e-book | Le Malentendu], een werk dat alle kwaliteiten bevat waar de schrijfster om geroemd wordt: haar scherpe blik, de emotionele diepgang van haar personages en haar schijnbaar eenvoudige stijl. Het boek verscheen onlangs voor het eerst in een Nederlandse vertaling. Wij vroegen vertaalster Pauline Sarkar om een toelichting bij haar werk.

De Europese Literatuurprijs 2013 gaat naar Emmanuel Carrère en vertaalsters Katelijne De Vuyst en Katrien Vandenberghe voor de roman Limonov.

Zomer 1972. Reykjavík is in rep en roer. In de Laugardalshal zal het wereldkampioenschap schaken beginnen en in de stad wemelt het van de buitenlanders. De Koude Oorlog is op zijn hoogtepunt en vertegenwoordigers van oost en west begeleiden hun mannen, Spassky en Fischer, naar het schaakbord. Terwijl de voorbereidingen in volle gang zijn, wordt een jongen in de bioscoop het slachtoffer van een brute aanval. De politie heeft het buitengewoon druk. Toch wil Marion Briem, die het onderzoek van de zaak leidt, er hoe dan ook achter komen welke tweekamp hier, met een mensenleven als inzet, wordt uitgevochten.

Arnaldur Indriðason, historicus en schrijver, heeft zich met zijn literaire thrillers een wereldwijd lezerspubliek verworven. Wij vroegen Adriaan Faber zijn vertaling van het laatst verschenen boek, Schemerspel, toe te lichten.

In Herinneringen weet Foenkinos de moderne tijdsgeest te vangen in een tedere, fijnzinnige roman over de kracht van herinneringen en de kunst van het leven. Ook onze recensent Arjen van den Meijgaard was in zijn recensie van de Franse editie, Les Souvenirs, zeer positief. Naar aanleiding van het verschijnen van de Nederlandse vertaling vroegen we vertaalster Liesbeth van Nes om een toelichting bij haar werk.