Shortlist Booker Prize 2020

De Booker Prize werd voor het eerst uitgereikt in 1969 en is sindsdien uitgegroeid tot de bekendste literaire prijs voor Engelstalige literatuur. Eerder wonnen onder anderen Margaret Atwood (2019), Bernardine Evaristo (2019), Anna Burns (2018), George Saunders (2017), Paul Beatty (2016), en Marlon James (2015) de prijs. De prijsuitreiking wordt gestreamd vanaf 19.00 GMT bij de BBC.

Van de longlist zijn de oud-winnares Hilary Mantel [fragment uit de Nederlandse vertaling | recensie], Anne Tyler en Colum McCann de opvallendste afvallers. Wel kiest de jury voor vier Amerikaanse debutanten en twee Afrikaanse schrijvers.

Van de shortlist-auteurs zijn vertalingen van de romans van Diane Cook, Avni Doshi, Maaza Mengiste en Douglas Stuart in de maak. De shortlist ziet er als volgt uit:

• Diane Cook, The New Wilderness
• Tsitsi Dangarembga, This Mournable Body
• Avni Doshi, Burnt Sugar
• Maaza Mengiste, The Shadow King
• Douglas Stuart, Shuggie Bain
• Brandon Taylor, Real Life

19 november wordt de winnaar bekendgemaakt. Aan de vooravond van de bekendmaking lazen de boekverkopers van Athenaeum Boekhandels bíjna alle genomineerde romans. Alleen Avni Doshi's Burnt Sugar is net niet meer gelukt. Is dat dan de outsider die alsnog wint? Zie ook de vooruitblikken bij NRC Handelsblad, de Volkskrant en The Guardian.

Elly Ooms over The New Wilderness

The New Wilderness is een dystopische roman, maar de situatie is heel goed voor te stellen. Geen sci fi met technologie gelukkig, maar toekomstbeelden van een veranderend klimaat en een andere politieke situatie.

Cook schrijft over een experiment om met een groep mensen te overleven in de laatste wildernis. Een gezin - vader, moeder, dochter met een slechte gezondheid - merkt hoe dat ingrijpt op hun onderlinge verhoudingen. Als het meisje nog langer in de stad zou blijven wonen zou ze het niet overleven, en inderdaad: in de natuur wordt ze steeds sterker, maar de verhouding tussen haar ouders loopt helemaal spaak. Als de autoriteiten besluiten het experiment te stoppen en de mensen weer naar de stad te brengen, duikt de dochter onder in de natuur.

Deze roman kan heel goed winnen, Cook schrijft heel helder proza, haar romandebuut is goed te lezen en spannend, de verhoudingen tussen de personages zijn psychologisch goed neergezet. Maar deze roman is niet Afrikaans en als je naar de shortlist kijkt, kan die internationale blik wel uitmaken.

Marieke van Ekeren over This Mournable Body

In het sluitstuk van Dangarembga's trilogie probeert hoofdpersoon Tambudzai haar leven te veranderen. Ook al heeft het er alle schijn naar dat ze zichzelf heeft opgegeven. Door het opmerkelijke perspectief van waaruit Dangarembga schrijft komt Tambu's schrijnende situatie des te harder binnen bij de lezer. Hoewel Tambu niet anders kan hoop je dat ze haar poging tot verbetering onmiddellijk staakt. This Mournable Body is een boek zoals ik niet eerder las.

Marjolein van Doorn over The Shadow King

The Shadow King is een roman over de rol van vrouwelijke soldaten in het onafhankelijkheidsleger van van Haile Selassie. Een boek over wat onderdrukking met je doet. En dat is op allerlei vlakken: het Westen vs. Afrika, Meester vs. Knecht, etcetera. Mengistes tweede boek is meeslepend, spannend en stilistisch sterk. Hoewel het een 'klein' onderwerp heeft is het een fijne roman - maar bij mij blijft het boek niet hangen.

Bob Kappen over Real Life

Real Life is een pijnlijke en indrukwekkende roman over verlies en rouw. Over het niet bij je emoties kunnen. Over vallen en opstaan. Maar het is bovenal een ode aan het leven. Dat echte leven. Brandon Taylors debuut is een gevaarlijke outsider in de shortlist.

Elly Ooms over Shuggie Bain

In het Glasgow van de jaren tachtig en negentig groeit een jongen op in een verarmd gezin waarvan vooral de moeder Agnes ondanks haar tekortkomingen toch heel liefdevol wordt neergezet. Shuggie, de jongste zoon, blijft bij haar wonen tot ze aan drank en verwaarlozing ten onder gaat. Shuggie is anders dan andere jongens op de estate, zacht en onzeker, daar komen problemen van. Dit alles tegen de achtergrond van een totaal verwaarloosde stad in de jaren van Thatcher, armoede en werkeloosheid.

Stuarts debuut is een mooi boek. Het kan winnen maar is misschien toch niet dramatisch genoeg.