Shortlist Boekenbon Literatuurprijs 2022: Anjet Daanje, Auke Hulst, Carmien Michels, Donald Niedekker, Niña Weijers

De Boekenbon Literatuurprijs (voorheen de AKO Literatuurprijs, en tussentijds de ECI of Bookspot Literatuurprijs) is de bekroning van het beste Nederlandstalige literaire boek waarbij het niet uitmaakt of het fictie of non-fictie is. De Boekenbon Literatuurprijs wordt jaarlijks toegekend door een jury van beroepslezers uit Nederland en Vlaanderen. Deze jury wordt benoemd door de Stichting Jaarlijkse Literatuurprijs. De auteur van het bekroonde boek ontvangt een bedrag van 50.000 euro. Dit bedrag moet de auteur in staat stellen ongestoord te werken aan een volgend boek.

In 2021 won Wessel te Gussinklo, in 2020 won Oek de Jong, in 2019 wonnen Te Gussinklo (fictie) en Sjeng Scheijen (non-fictie) de Bookspot Literatuurprijs, in 2018 won Tommy Wieringa de prijs, in 2017 won Koen Peeters, in 2016 Martin Michael Driessen, in 2015 Jeroen Brouwers (en in 2001), 2014 Stefan Hertmans, in 2013 Joke van Leeuwen, in 2012 Peter Terrin, in 2011 Marente de Moor en in 2010 David Van Reybrouck. Onder de eerdere winnaars zijn Frits van Oostrom (1996) en Connie Palmen (1995), en alleen Te Gussinklo, Brouwers, A.F.Th. van der Heijden (1997, 2007) en Arnon Grunberg (2000, 2004) wonnen de prijs tweemaal.

Van de longlist van de Boekenbon Literatuurprijs vallen onder anderen Libris Literatuurprijs-winnaar Mariken Heitman, en genomineerde Lisa Weeda, af. Van die shortlist zien we wel Auke Hulst terugkomen. Terwijl grote namen als Grunberg en Lanoye de Boekenbon-longlist al niet haalden, vallen nu ook oeuvrebouwers als Gustaaf Peek en Willem du Gardijn af, net als de debutanten op de longlist (Baerwaldt, Erkan, Van Helden, Weeda).

De jury koos, zoals juryvoorzitter Guy Verhofstadt zegt, 'voor vijf gedurfde werken. Alle vijf vertellen ze overtuigende verhalen, maar ze doen meer: elk werk overstijgt op een bepaalde manier grenzen, bevraagt wat literatuur vermag en legt met schijnbaar gemak diepere lagen bloot'. Behalve de verhalenbundel van Carmien Michels, winnaar van de BNG Bank Literatuurprijs, is geen van de genomineerde boeken al elders bekroond. Maar de mix van genres (óók een verhalenbundel dus, óók  de essays van Niña Weijers) en subgenres (de historische roman en science fiction) is voorbeeldig: dit is wat goede literatuur kan zijn.

• Anjet Daanje, Het lied van ooievaar en dromedaris [fragment | boekentip], waarover de jury zegt: ‘In haar imposante, caleidoscopische en sprankelende roman over vergankelijkheid en voortleven laat Anjet Daanje de magische scheppingskracht van verbeelding zien.’
• Auke Hulst, De Mitsukoshi Troostbaby Company [fragment | podcast | het nachtkastje van]: ‘Auke Hulst toont hoe je technisch vernuftig en uiterst empathisch kunt schrijven. Deze labyrintische, gelaagde roman is sciencefiction met een hart.’
• Carmien Michels, Vaders die rouwen [fragment]: ‘De met lef gecomponeerde, surreële verhalen van Carmien Michels paren kracht aan tederheid en sensitiviteit aan gruwelen en dat in een sfeervolle poëtische stijl.’
• Donald Niedekker, Waarachtige beschrijvingen uit de permafrost [fragment | boekenweektip | 4 vragen aan...]: ‘Donald Niedekkers verbluffend tactiele stijl en betoverende sfeer nemen je op sleeptouw door vier eeuwen geschiedenis, fictie en sprookjes, Hij laat je stilstaan bij de vraagstukken van onze tijd.’
• Niña Weijers, Zelf doen [fragment | 4 vragen aan... | onze recensie]: ‘In haar stilistisch uitmuntende essays verbindt Niña Weijers indringend zelfonderzoek aan het universele, en balanceert ze fijnzinnig tussen een verlangen naar controle en naar zelfverlies.’

Donderdag 10 november 2022 wordt het winnende boek bekendgemaakt tijdens een bijeenkomst in de Grote of Sint-Jacobskerk in Den Haag.