Shortlist Europese Literatuurprijs 2022

Zeventien boekwinkels selecteerden begin dit jaar deze twintig Europese romans. Een vakjury stelde vervolgens de shortlist voor de Europese Literatuurprijs samen. De prijs, een initiatief van Academisch-cultureel centrum SPUI25, Athenaeum Boekhandel, het Nederlands Letterenfonds en weekblad De Groene Amsterdammer, en mede mogelijk gemaakt door het Lira Fonds en de Lancey Foundation, bestaat uit een geldbedrag van € 10.000 voor de schrijver en € 5.000 voor de vertaler van het winnende boek. De eerdere winnaars zijn Saša Stanišic en Annemarie Vlaming (2021), Ali Smith en haar vertalers Karina van Santen & Martine Vosmaer (vakjury), en David Diop en zijn vertaler Martine Woudt (studentenjury) (2020),  Arno Geiger en Wil Hansen (2019), Johan Harstad en Edith Koenders & Paula Stevens (2018), Max Porter en Saskia van der Lingen (2017), Sandro Veronesi en Rob Gerritsen (2016), Jenny Erpenbeck en Elly Schippers (2015), Jérôme Ferrari en Jan Pieter van der Sterre en Reintje Ghoos (2014), Emmanuel Carrère en Katelijne De Vuyst en Katrien Vandenberghe (2013), Julian Barnes en Ronald Vlek (2012), en Marie Ndiaye en Jeanne Holierhoek (2011).

De jury:

‘Natuurlijk  ̶  dat zal wel altijd het lied én het lot van een jury zijn  ̶  is het lastig een shortlist samen te stellen uit een longlist van twintig heel verschillende boeken, vertaald uit elf verschillende talen. Maar waar vaak geklaagd wordt dat het gros van het aanbod uit de Angelsaksische wereld komt, blijkt hier hoeveel de Europese literatuur heeft te bieden, en dankzij de vertalers is zij voor ons toegankelijk. Zonder hun werk stonden wij met lege handen, en bleven deze boeken, vooral uit de wat “kleinere” taalgebieden, veelal buiten bereik. [...] 

Deze shortlist is een lijst met spannende en onverwachte titels: woestijnen en wetenschap en waanzinnige dromen, het huis en daarbinnen het verborgen leven en de doorklinkende stemmen van vrouwen, het kind in de magische wereld, vriendschap en verlies in door oorlog aangeraakte levens, en het onbarmhartige bestaan in een verharde omgeving in een verhard land. We bewegen ons steeds, in al deze boeken, van buiten naar binnen en weer naar buiten. We zien dat er eigenlijk geen scheidslijn is tussen dit innerlijke leven en het daarbuiten bestaande, dat het een voortdurend stromen, grijpen, zoeken, tasten, schuren en aanraken is.’

Dit is de shortlist:

• Lana Bastašić, Vang de haas, vertaald uit het Servo-Kroatisch door Pavle Trkulja [fragment]
• Agustín Fernández Mallo, Nocilla-trilogie, vertaald uit het Spaans door Adri Boon [toelichting door de vertaler]
• Doireann Ní Ghríofa, Een geest in de keel, vertaald uit het Engels door Caroline Meijer [boekverkopersbespreking| toelichting door de vertaler | fragment]
• Maxim Osipov, De wereld is niet stuk te krijgen, vertaald uit het Russisch door Yolanda Bloemen en Seijo Epema [fragment]
• Jón Kalman Stefánsson, Het geknetter in de sterren, vertaald uit het IJslands door Marcel Otten [fragment]

De shortlist werd gekozen door een vakjury bestaande uit Manon Uphoff (auteur en voorzitter), Hans Maarten van den Brink (medewerker van De Groene Amsterdammer), Martine Vosmaer (winnaar ELP 2020 voor Lente van Ali Smith, een duovertaling met Karina van Santen), Ilja Velthuis (Athenaeum Boekhandel Haarlem) en Fons Plukker (boekhandel Maximus Hillegersberg, Rotterdam), en 22 juni bekendgemaakt in SPUI25 in Amsterdam. De prijsuitreiking vindt begin november plaats op het Crossing Border festival in Den Haag.