Filter Vertaalprijs 2024 voor Rokus Hofstede & Filter Vertaalprijs voor Kinder- en jeugdboeken voor Maria Postema

Lees op onze site fragmenten uit de bekroonde boeken Schoonheid op aarde en Julia en de haai. De jury van de Filter Vertaalprijs:

‘De Filter Vertaalprijs 2024 gaat naar een roman die niet alleen een andere wereld ontsluit, niet alleen een andere tijd, niet alleen een unieke schrijver naar het Nederlands brengt, maar vooral ook een taal en een manier van schrijven die ook in de brontaal uniek is. Naar een boek dat de hedendaagse literaire mogelijkheden van het Nederlands vergroot, zoals het de mogelijkheden van de brontaal een eeuw geleden heeft vergroot. Naar een boek waarin de taal zo vloeiend is, zozeer in voortdurende verandering verkeert, dat ze soms geen centrum lijkt te hebben. Een boek dat in de moderne literatuurgeschiedenis belangrijk is geweest bij de omarming van spreektaal als literair middel en nu relevant lijkt te kunnen worden in de literaire zoektocht naar een natuurlyriek die cyclisch is en geen bezit neemt van de natuur die ze beschrijft. En vooral gaat de prijs naar een vertaler die van begin tot eind in deze wervelende, golvende, voortdurend uit de bocht vliegende tekst koers houdt als een onverschrokken kapitein. Die in zijn vertaling absoluut meesterschap toont, en erin slaagt om de tekst met eenzelfde speelsheid en plezier te benaderen als de oorspronkelijke schrijver. De Filter Vertaalprijs 2024 – met een prijzengeld van € 10.000 ter beschikking gesteld door de Groep Algemene Uitgevers – gaat naar Rokus Hofstede voor zijn vertaling van Schoonheid op aarde van Charles Ferdinand Ramuz.’

De jury van de Filter Vertaalprijs voor Kinder- en jeugdboeken:

‘De genomineerden voor de Filter Vertaalprijs voor kinder- en jeugdboeken vertaalden alle vijf zo goed, dat onze jeugdige meelezers geen moment stilstonden bij de vertaling: dit waren gewoon goede, leuke, mooie boeken. Ze deden ons zonder voorbehoud lachen en, in een enkel geval, huilen. Ze balanceerden voorbeeldig tussen de beperkingen van het origineel en de kansen die het Nederlands bood, en stonden voor ons, de lezers, náást de schrijvers. Maar de winnaar is de vertaler die misschien het minst de vrijheid kon nemen - juist omdat het origineel al zo precies en talig is, zin voor zin. Voor haar geweldige vertalingen zou ze nu al een oeuvre-Vertaalprijs voor kinder- en jeugdboeken mogen krijgen, maar dit jaar verdient ze de Filter Vertaalprijs.’

Dit was de shortlist voor de vertrouwde Filter Vertaalprijs, waarvan Coumans ook nog op de shortlist van de Europese Literatuurprijs staat, en Paul Hardings boek voor de Booker Prize genomineerd was:

• Kiki Coumans, voor The Age of Destroying van Pauline Peyrade [fragment | onze aanbeveling]
• Jan Fastenau, voor Dit andere paradijs van Paul Harding [fragment]
• Rokus Hofstede, voor Schoonheid op aarde van Charles-Ferdinand Ramuz [fragment]
• Liesbeth van Nes, voor Het café zonder naam van Robert Seethaler [fragment]
• Annelous Stiggelbout, voor De spijker van Yueran Zhang [fragment]

Voor de Filter Vertaalprijs voor Kinder- en jeugdboeken waren oud-winnaar Robbert-Jan Henkes, en Postema, die vorig jaar ook kans maakte, genomineerd:

• Lore Aertsen, voor Tess Waterkers van Gregory Maguire [fragment]
• Robbert-Jan Henkes, voor Bethany en het beest 3. De terugkeer van het beest van Jack Meggitt-Phillips
• Inge Piryns, voor De muis die katten at van Gianni Rodari [fragment]
• Maria Postema, voor Julia en de haai van Kiran Millwood Hargrave [fragment]
• Bette Westera, voor Ukkie en kleine Pukkie van Lu Fraser

De Filter Vertaalprijs wordt uitgereikt sinds 2007 en is een bekroning voor de creativiteit van de vertaler bij het oplossen van vertaalproblemen die voortvloeien uit de eigen, bijzondere aard van het te vertalen werk. De afgelopen jaren wonnen Yond Boeke & Patty Krone en Lies Lavrijsen & Els Dumez-Blocken (2023), Anne Sytske Keijser, Mark Leenhouts en Silvia Marijnissen (2022, voor Cao Xueqins Chinese klassieker De droom van de rode kamer), Bas Belleman (2021, voor Shakespeares sonnetten), Henny Corver (2020, voor Pelgrim langs Tinker Creek van Annie Dillard), Jos Vos (2019, voor Het hoofdkussenboek van Sei Shonagon), Martin de Haan (2018, voor Riskante relaties van Pierre Choderlos de Laclos), Robbert-Jan Henkes (2017, voor Bij mij op de maan), Jan Gielkens (2016 voor zijn vertaling van Günther Grass' De woorden van Grimm), Luk Van Haute (2015, voor zijn bloemlezing Liefdesdood in Kamara en andere Japanse verhalen), Mari Alföldy (2014, voor haar vertaling van Satanstango van de Hongaarse schrijver László Krasznahorkai), Aai Prins (2013, voor haar vertaling van Gogol). Marcel Otten (2012, voor zijn vertaling van Snorri Sturlusons Edda), Jan Kuijper (2011, Hadewijch) en Jabik Veenbaas en Willem Visser (2010, Kants Kritieken).

Samen met de CPNB en het ILFU introduceerde het vertaaltijdschrift Filter in 2023 bovendien een fonkelnieuwe prijs: de Filter Vertaalprijs voor kinder- en jeugdboeken. Daarmee onderstrepen alle partijen het grote belang van goede vertalingen en goede kinderboekenvertalers. Het prijzengeld is net zo hoog als bij de al bestaande Filter Vertaalprijs: € 10.000.