Nieuwe bellettrie: Tomas Lieske, Nikos Kazantzakis, Joachim Meyerhoff, Sjón

• 'Het psychologisch realisme interesseert me niet zo. [...] Ik vind dat je veel meer moet streven naar iets bijzonders. Wat is nou mogelijk om in een verhaal te maken? Dat zijn toch hele andere dingen. Dus ik zoek naar iets dat afwijkt, dat anders is,' zegt Tomas Lieske in Nooit meer slapen. En dat blijkt in zijn nieuwe novelle, Retourschip De Liefde. Een telefoonhoertje kiest ervoor opnieuw te beginnen. En dan treft ze op vakantie in Oost-Azië een VOC-schip. Wat is echt? Een echte Lieske, overtuigend, overrompelend, gek.

  Bekijk het hele gesprek met Ester Naomi Perquin.
  

• Zorba de Griek, was die niet al eens vertaald? Ja, maar die is uit 1958, en nog gebaseerd op het Duits. Dit is de eerste direct uit het Grieks, door Hero Hokwerda: Nikos Kazantzakis' Leven en wandel van Zorbás de Griek. En het is anders dan in de film. Lees deze klassieker over dertiger jaren-Kreta alsof hij vandaag geschreven is. Zo begint het:

  'Ik heb hem leren kennen in Piraeus. Ik was naar de haven afgedaald om de boot naar Kreta te nemen. Het liep tegen het aanbreken van de dag en het regende. Er stond een krachtige zuidwester en het zeewater spatte helemaal tegen het cafeetje op. De glazen deuren waren dicht en binnen was de lucht zwaar van de geur van mensen en van salie. Buiten was het koud en de ruiten waren beslagen van alle asem. Vijf of zes zeelui die de nacht doorwaakt hadden, zaten in hun donkerbruine geitenharen hemden koffie en saliethee te drinken en door de wazige ramen naar de zee te turen.'

  Meer bij Uitgeverij Wereldbibliotheek (PDF).

• Het gegeven van Joachim Meyerhoffs Wanneer wordt het eindelijk weer zoals het nooit is geweest is al boeiend: een jongen groeit op in een psychiatrische kliniek waar zijn vader directeur van is. Alles staat van nature al op scherp: gekte en normaliteit, verlies en dood. Autobiografisch geïnspireerd, uitstekend ontvangen. De Frankfurter Algemeine schreef: 'Meyerhoffs Roman ist ein wunderbares Vaterbuch, zärtlich, komisch und am Ende untröstlich traurig.'
  Lees een fragment bij Kiepenheuer & Witsch Verlag of bij Uitgeverij Signatuur (PDF). Zo begint het, in de vertaling van Josephine Rijnaarts:

  'Mijn eerste dode was een bejaarde.
  Lang voordat er in mijn familie dierbare naasten wegvielen door een ongeluk, ziekte of ouderdom, lang voordat ik moest aanvaarden dat mijn eigen broer, mijn te jonge vader, mijn grootouders en zelfs de hond uit mijn kinderjaren niet onsterfelijk waren, en lang voordat ik in langdurige, dwangmatige – vrolijke en wanhopige – gesprekken met mijn gestorvenen verwikkeld raakte, vond ik op een ochtend een dode bejaarde.'

• We besluiten met de nieuwe Sjón. De jongen die nooit heeft bestaan (vertaling Marcel Otten), een kleine roman, werd bekroond met de IJslandse Literatuurprijs. De zestienjarige Mani leeft voor en met films, en dan bereikt de Spaanse Griep IJsland. Tienduizenden worden ziek, honderden sterven. Een bevrijding. 
  'Every now and then a writer changes the whole map of literature inside my head. The most recent has been the Icelander Sjón, whose work is unlike anything I had read, and very exciting,' schreef A.S. Byatt over Sjóns werk.

Vorige maand tipten we:

• De Amerikaanse Jenny Offill schreef Verbroken beloftes [e-book], over een jonge vrouw met man en kind die ongelukkig is met haar leven. Zoekende, om zo te zeggen. Nu zijn daar zijn wel meer boeken over geschreven, maarVerbroken beloftes doet dit op een bijzondere manier. 'Alles wat de hoofdpersoon – in de loop van de tekst, wanneer ze ter zelfbescherming uit zichzelf treedt, eenvoudigweg aangeduid met "de echtgenote" – beweegt, komt ogenschijnlijk associatief aan bod.' aldus Guus Bauer op Tzum. Eerder tipte de New York Times Offills Dept. of Speculation al als een van de tien beste romans van 2014.
  Lees de eerste twee hoofdstukken op Athenaeum.nl, en een interview door Niña Weijers op haar website.
• Alleen met de Goden [e-book] van Alex Boogers gaat over Aaron die opgroeit in de buurt van Rotterdam en een moeilijke relatie met zijn ouders heeft. Eerder publiceerden we al een leesfragment. We kennen Boogers van Alle dingen zijn schitterend en Wanneer de mieren schreeuwen. Alleen met de goden wordt aangekondigd als zijn 'eindboek', waarin al Boogers' thema's samenvloeien. In een interview met Anton de Goede bij Nooit meer slapen vertelt Boogers over een van zijn thema's, mislukking: 'Van die opvattingen dat echt talent wel boven komt drijven. Nou dat is niet zo. De weg naar de afgrond is bezaaid met talent. En die ziet niemand.'
• In het Russisch heet de roman Pjatero, in het Nederlands Afscheid van Odessa [e-book]. Afscheid van Odessa werd geschreven door de journalist, schrijver en militant zionist Vladimir Zjabotinski. Onze recensente Marjolein Corjanus oordeelt: 'Afscheid van Odessa is veel meer dan een meeslepend en geestig portret van de inwoners van een stad. Het is een trefzekere momentopname van een samenleving waar zoveel verschillende bevolkingsgroepen volledig geïntegreerd waren.' Inge van Gemert en Otto Boele vertaalden deze roman uit 1923. Boele publiceerde een interessant blogover zijn werk.
• Haar debuut PAAZ werd een bestseller, het vervolg op PAAZ heet UP. Psychiatrische roman [e-book]. Waar PAAZ over de afdeling van een ziekenhuis gaat, duikt Myrthe van der Meer (niet haar echte naam) in UP dieper in zichzelf. Dat maakt het boek zwaarder, aldus Van der Meer in Opzij. 'Het geval wil dat het thema van de Boekenweek "waanzin" is. Begin 2014 wees mijn uitgever me daar op. Ik dacht: mooi, ik ga een vervolg schrijven op PAAZ, over hoe ik deal met Asperger en mijn depressies.’
  Op Athenaeum.nl een uitgebreid fragment.
• Nog gefeliciteerd, trouwens transformeerde van toespraak tijdens een diplomauitreiking op Syracuse University naar internethit op de website van deNew York Times, naar een boekje dat overal ter wereld gelezen wordt. George Saunders verwoordde zijn ideeën over aardig zijn op zo'n aantrekkelijke manier dat zijn toespraak een eigen leven ging leiden. Nu is het vertaald in het Nederlands. De speech vindt u hier.