Recensieoverzicht: P.F. Thomése, Leon de Winter, Hannelore Grünberg-Klein, WOII (29 april 2015)

Oudere afleveringen van deze rubriek zijn te raadplegen in ons archief. Ook de Vlaamse kranten en weekbladen worden, elke maandag of dinsdag, opgenomen in het overzicht, met dank aan Johan Eeckhout. De titels verwijzen naar de fysieke boeken; tussen rechte haken staan e-books, gebonden en oorspronkelijke edities, en redactionele items op Athenaeum.nl.

De oorspronkelijke editie van De levenden herstellen [e-book] van Maylis de Kerangal werd in Frankrijk beschouwt als ontdekking van het jaar en Marijke Arijs sluit zich daarbij aan. De roman beschrijft een etmaal waarin het hart van een jonge surfer, fataal verongelukt, wordt getransplanteerd in andermans lichaam. Voor Marijke Arijs levert dat een boek op ‘als een levend organisme, dooraderd met ellenlange, golvende zinnen, die worden afgewisseld met hijgerige, gejaagde passages'. 

Mark Cloostermans las tot drie uur ’s nachts door in De onderwaterzwemmer [e-book | leesfragment]. Vijf sterren voor de nieuwste van P.F. Thomése, die ‘erin geslaagd is zijn verschillende vertelstemmen onder te brengen in één meeeslepend verhaal’.  Voor Maria Vlaar siert het Leon de Winter dat hij de dood van Osama Bin Laden vanuit meerdere gezichtspunten benadert. Maar ze vond in Geronimo (3 sterren) ook weinig subtitiliteit en ‘ieder personage is een vehikel voor een overtuiging of een geloof in plaats van een echt mens’. Dezelfde quotering van Cloostermans voor Teatro Olimpico [e-book | leesfragment] van Kees 't Hart. De recensent mist een betere balans tussen de intrige en de theorieën over Rousseau.

De ‘diepgaande interesse voor het leven van gewone mensen’, daarvoor leest men Anne Tyler, vindt Kathy Mathys. Dat vond ze weer in De blauwe draad [e-book | A Spool of Blue Thread] maar in het eerste deel ‘kabbelt het verhaal wat te veel voort’.  Als auteur voelt Annelies Verbeke mee met J.D. Salinger die niet wenste dat de nu vertaalde Drie vroege verhalen [e-book | Three Early Stories] zouden worden uitgegeven. Maar als lezer is ze erg benieuwd en ze besluit krachtig: ‘Louter oordelend naar de kwaliteit zijn ze uiteraard een publicatie waard.'

Geerdt Magiels haakt met een essay ‘Twijfel voor gevorderden’ aan bij Onwetendheid als drijfveer van de wetenschap [e-book] van Stuart Firestein. In ‘Boek van de week’ het stuk van Michel Krielaars over Zolang er nog tranen zijn [e-book] van Hannelore Grünberg-Klein en Toon Horsten interviewt Scott McCloud over zijn graphic novel De beeldhouwer.

De boekrecensies van De Standaard verschijnen elke vrijdag in de bijlage De Standaard der Letteren. De Standaard is ook te koop - op dezelfde dag - bij het Nieuwscentrum.

Jeroen De Preter interviewt in De Morgen Boeken ‘de in Vlaanderen nog veel te onbeminde’ P.F. Thomése. ‘Schrijven doe je misschien wel in de eerste plaats om in het onzinnige en absurde toch nog enige betekenis te vinden,’ zegt de auteur van De onderwaterzwemmer [e-book]. Ook de angst én de aantrekkingskracht voor de dood ziet hij als iets wat hem als schrijver beweegt. 

Aan de vooravond van de Gouden Boekenuil woog Dirk Leyman de kansen van de genomineerden nog eens af. Het verlangen naar een Vlaamse winnaar klinkt steeds luider in de wandelgangen weet Leyman die over Mark Schaevers kansen met Orgelman ook nog schrijft: ‘Als de jury er niet uit raakt, heeft Schaevers het meest valabele profiel.' 

Daan Heerma van Voss gaat na wat James Salter zo uniek en geliefd maakt. De schrijver heeft een aura van authenticiteit om zich hangen, ‘hij vertegenwoordigt alles waar wij, hyperbewuste schrijvers en lezers van de eenentwintigste eeuw niet meer goed bij kunnen’.  De hoge verwachtingen waarmee Heerma van Voss aan Dwars door de dagen [e-book] begon werden niet helemaal ingelost. De autobiografie bevat ’de raw materials, weliswaar salteriaans opgepoetst, maar nog niet met voldoende afstand bezien om het boek een werk te maken met dezelfde zeggingskracht als bijvoorbeeld Lichtjaren [e-book | leesfragment]'. 

John Vervoort telt het nog eens na. Phillp Kerrs De vrouw van Zagreb [e-book] is de tiende roman rond Bernie Gunther en weer ‘bewijst hij een uitstekend auteur te zijn’. Het boek neerleggen, even op adem komen en je schrap zetten voor de volgende confrontatie met jezelf en de wereld om je heen, zo las Joseph Pearce Komt een paard de kroeg binnen [e-book | leesfragment] van David Grossman. Pearce raakte erg onder de indruk van Grossmans ‘meedogenloze blikken op de meest hartverscheurende zieleroerselen van de mens’. En Marnix Verplancke trok naar het atelier van de jonge fotokunstenaar Dries Segers. Samen met De Warande bundelt Segers zijn werk in Seeing a rainbow (through a window that isn’t there).

De boekrecensies van De Morgen verschijnen elke woensdag in de bijlage Boeken. De Morgen is ook te koop - op dezelfde dag - bij het Nieuwscentrum.

In de Trouw van dit weekend voor 4 en 5 mei de bevrijdingsbijlage Vrij, ter gelegenheid van zeventig jaar vrijheid in Nederland. Hierin vertellen verschillende kusntenaars, schrijvers en anderen over wat vrijheid voor hen betekent. Zo spreekt Leontine Veerman de Israëlische schrijver David Grossman, van wie Komt een paard bij de dokter [e-book | leesfragment] net verschenen is. 'Je zoekt naar woorden die onthullen en demilitariseren, en die jezelf blootleggen. Als ik mezelf wil beschermen, moet ik een ander beroep kiezen.' Kunstenaar Armando vertelt over de oorlog als inspiratiebron voor zijn kunst ('Die oorlog heeft mijn kusntenaarschap bepaald'). Hij kwam in opspraak na publicatie van De SS'ers in 1969. Journaliste Judith Spiegel werd een half jaar ontvoerd in Jemen ('Ik heb eigenlijk nooit mijn vrijheid omhelst zoals je weleens hoort in verhalen. Ik ging niet opeens allerlei dingen doen die ik vroeger nooit deed, of alles aan mijn laars lappen.'). Lees meer over haar belevenissen in Speelbal van sjeiks. En tot slot een interview met Alexander Münninghoff, zoon van een SS'er, onder andere over De stamhouder waarin hij zijn familiegeschiedenis uit de doeken doet ('Jarenlang heb ik elke zondagochtend naar zijn verhalen uit de oorlog moeten luisteren.').

Voor Letter&Geest interviewde Marco Visscher Edmund Fawcett, die Liberalisme. Het verhaal van een idee schreef. 'Liberalen menen dat economische macht een compenserende macht vereist, zodat zowel de politiek als als de maatschappij tegenwicht biedt.' 

'Proza van een dichter', zo typeert Janita Monna Voor altijd voor het laatst van Tjitske Jansen. 'Minieme momenten weet de hyperbewuste Jansen extreem uit te vergroten.' Meer proza, maar nu al uit 1978. Toen stond De boekhandel van Penelope Fitzgerald al op de shortlist van de Booker Prize. Nu is een Nederlandse vertaling van het boek verschenen. Hoewel wat ontoegankelijk, vindt Monica Soeting het boek een aanwinst. 

'Zijn voornaamste kritiek luidt dat de burgerij alles in het geniep doet,' zo schrijft Sofie Messeman over Tom Kristensens Vernieling. Deze 'magnum opus' van de Deense schrijver uit het Interbellum is nu pas in het Nederlands vertaald. 'Kristensen is er wonderwel in geslaagd de effecten van alcohol van binnenuit te beschrijven.' Jaap Goedegebuure las Stephan Enters Compassie [leesfragment] 'Compassie is een mooie mix van een wrang-ironische kijk op het internetdaten en een vlijmscherp getekend profiel van een man die zichzelf ziet als een bekwame don juan, maar uiteindelijk zijn meerdere moet erkennen in een vrouw die hij aanvankelijk ver beneden zich achtte.' 

Fotograaf Alphons Huxtinx maakte tijdens de oorlog foto's in kleur, waardoor de bezetting veel dichterbij lijkt dan wanneer je zwart-witfoto's zou bekijken. 'Een unieke serie van het dagelijks leven op straat,' zo noemt de krant De oorlog in kleur. Ook aandacht voor liedjes van vlak na de oorlog. 'De liedjes drukten trots, vreugde en dankbaarheid uit, hielpen de Nederlanders om af te rekenen met hun trauma en genereerden nieuwe hoop en vertrouwen op een nieuwe toekomst.' In een volzin het belang van de Nederlandse liedjes gemaakt ter ere van de bevrijding. Soundtrack van de bevrijding door Frank Mehring is een boek gevuld met deze liedjes. Een deel is opgenomen op een bijgevoegde cd. 

Sam Janse las twee boeken over Carthago, waarin verschillende visies op de geschiedenis van de stad naar voren komen. 'Dat zal te maken hebben met het besef dat geen enkele historische interpretatie het monopolie kan opeisen en dat het daarom goed is om verschillende visies naast elkaar te hebben.' Carthago. Opkomst en ondergang is een bundeling stukken van zeventien verschillende deskundigen over de stad. 'Mooi plaatwerk en duidelijke uitleg wisselen elkaar op een plezierige manier af.' Denken over Carthago is de uitwerking van de Huizinga-lezing 2014 door Fik Meijer, waarin hij uitlegt hoe de Romeinen naar de Carthagers keken. 'Hij zal er wel niet ver naast zitten.' 

'Historici staren zich blind op een kleine intellectuele elite en hebben daardoor geen oog voor de echt grote veranderingen die rond 1900 plaatshad: de cultuur van de ideeën verloor het van de cultuur van de dingen.' De nieuwe mens door Auke van der Woud overtuigt Paul van der Steen, maar roept ook vragen op, bijvoorbeeld over de rol van religie rond 1900. Een thrillerauteur die kon debuteren door middel van crowdfunding, Edwin Keulen vraagt zich af of dat wel iets kan zijn. Maar Dominique Biebaus Ijslands gambiet [e-book] bezorgde hem een aantal 'aardige uren' en voor de schaker zit het boek vol verrassingen.

De wonderbaarlijke overleving van een uitgeverij in oorlogstijd. Verborgen boeken [e-book] door Willem van Toorn, Arjen Fortuin en Hugo van Doornum geeft een gedetailleerd beeld van Emanuel Querido en zijn uitgeverij tijdens en na de oorlog. Bas Maliepaard ten slotte las Flora en de fantastische eekhoorn van Kate DiCamillo, maar vond het een teleurstellend geheel: 'Een mager plot, waarin de kern van het verhaal - eenzaamheid, behoefte aan erkenning en liefde - onvoldoende geraakt wordt.'

De boekrecensies van Trouw verschijnen elke zaterdag in Letter & Geest, en zijn voor abonnees te raadplegen op trouw.nl. Trouw is te koop bij het Nieuwscentrum.

In Sir Edmund een interview met Arnon Grunberg over zijn moeder. Sara Berkeljon vraagt hem of haar Zolang er nog tranen zijn [e-book] een goed boek is. 'Mijn moeder kan goed observeren. En wat ik ook goed vind, is dat ze dingen vrij droog opschrijft. Emoties laat ze over aan de lezer.' En over de publicatie als 'het belangrijkste effect van [Grunbergs] schrijverschap': 'Ja, zo voelt dat. Ik denk dat ambitie altijd te maken heeft met de hoop dat je ouders trots op je zijn. Ik ben heel blij dat dit gepubliceerd is, en ik heb het idee of de illusie dat dat misschien niet was gebeurd als ik zelf geen schrijver was geweest. Dit is voor elkaar, zo voelt het.'

De rest van de boekenpagina's is gewijd aan nieuwe boeken over de oorlog. Sander van Walsum las een groot deel ervan, om te beginnen met Vergeet niet dat je arts bent. Joodse artsen in Nederland 1940-1945 [e-book] en Hans Ulrich Jessurun d'Oliveira (red.), Ontjoodst door de wetenschap. De wetenschappelijke en menselijke integriteit van Arie de Froe onder de bezetting [e-book]: 'Het verhaal van de Joodse artsen, grondig gedocumenteerd en gewetensvol opgeschreven door de 31-jarige arts/historica Hannah van den Ende, is ook het verhaal van de mensen die hun hoop op hen hadden gesteld.' En: 'De persoon van Arie de Froe wordt er alleen maar fascinerender door. Het is jammer dat hij niet met een biografie is geëerd, maar met een bundel opstellen van uiteenlopende kwaliteit die elkaar inhoudelijk ook nog overlappen.'

Korter is Van Walsum over Jack El-Hai, De nazi en de psychiater [e-book] (' beduidend spannender dan Gilberts nogal zelfgenoegzame verslag van zijn gesprekken met de nazileiders') en Auke Kok & Dido Michielsen, De redding van de familie Van Cleeff. De oorlog en het leven daarna [e-book |leesfragment] ('op ingetogen wijze [...] opgetekend'). Bob Witman dan bespreekt Goed fout: 'Goed Fout toont uitstekend dat de oorlog veel contrastrijke grafische kwaliteit heeft opgeleverd. Dat poëtische van de verzetters lijkt door de tijd alleen maar aan kracht te hebben gewonnen.'

Hans Bouman interviewde Pulitzerprijswinnaar Anthony Doerr (Als je het licht niet kunt zien [e-book | All the Light We Cannot See | leesfragment] (net als Het Parool hieronder). 'Boeken verschaffen tegengif omdat zij vertellen over individuen en daarmee de valsheid van die generalisaties aantonen. Misschien ben ik naïef, maar ik ben heilig overtuigd van de helende kracht van literatuur: hoe meer mensen lezen, hoe beter de wereld.'

Driemaal kort: Aleid Truijens over Hella de Jonge, Verlies niet de moed ('onsentimenteel, kritisch, ontroerend'), Sander van Walsum over Wichtert ten Have, 1940 ('de attractie zit 'm vooral in de foto's uit het NIOD-archief'), en Joost Pollmann over Piet Edelman, Hemelse wacht voor dag en nacht. De oorlogsherinneringen van een Rotterdammer in woord en beeld ('Edelman heeft geen kunstopleiding genoten en zijn stijl is, zoals dat heet, naïef [...] maar het maakt geen zier uit omdat je als lezer steeds meer het gevoel krijgt echt naar het verleden terug te reizen').

Pjotr van Lenteren dan, over Joukje van Akveld, Martijn van der Linden, Een aap op de wc ('Het ongewone oorlogsboek en al even ongewone dierenboek Een aap op de wc is van al die titels die dit voorjaar uitkomen wel de verrassendste en indrukwekkendste.'), Sander van Walsum over Dicky Douw-Vos, Groeten uit Tjideng. 'Met ons gaat het goed' ('erg levendige kampherinneringen'), en Erik van den Berg ten slotte over Soundtrack van de bevrijding. Swingen, zingen en dansen op weg naar de vrijheid door Frank Mehring en anderen. 'Swing van Amerikaanse makelij zal hier in de zomer van 1945 ongetwijfeld ook hebben geklonken, maar veel typerender waren de tientallen spontaan geboren Nederlandse bevrijdingsliedjes.'

De boekrecensies van de Volkskrant verschijnen elke zaterdag in Sir Edmund, en zijn te raadplegen op volkskrant.nl/boeken - een selectie is slechts voor abonnees toegankelijk. De Volkskrant is te koop bij het Nieuwscentrum.

Arnon Grunberg schreef voor NRC een stuk over twee boeken van Graham Greene: Een opgebrand geval [e-book | Engelse editie | recensie] en Het einde van de affaire [e-book | Engelse editie]. 'De passages waarin Sarah worstelt met haar God en met haar gelofte trouw te blijven, zijn, ook bij herlezing, hartverscheurend,' merkt hij over de laatste roman op. Michel Krielaars sprak verder met Adam Zamoyski, auteur van Fantoomterreur. Revolutiedreiging en de onderdrukking van de vrijheid 1789-1848 [Engelse editie]. 'Ik […] ontdekte dat […] angst de echte terreur is: de grootste angst voor terreur bestaat waar terreur niet is,' zegt Zamoyski in het interview. Janet Luis las Wachten op een vriend van Huub Beurskens, ze noemt het 'een vermakelijke, puntig geformuleerde en bij vlagen ook nogal avontuurlijke knapenroman'. En Arjen Fortuin recenseert Leon de Winters onsubtiele maar spannende Geronimo [hardback]. 'Geronimo is het best te verteren als je meegaat in het bizarre genot dat komt kijken bij een goed complot,' aldus Fortuin. Rob van Essen wijdt een stuk aan Henry Roths 'monumentale' Noem het slaap [e-book | Engelse editie] en Ger Groot bespreekt Javier Sebastiáns De fietser van Tsjernobyl [e-book]. 'Zijn intrigerende roman laat zich op vele manieren lezen en is een van de interessantste die de afgelopen jaren in Spanje zijn gepubliceerd. De Nederlandse uitgave is niet vlekkeloos, maar dat doet aan het belang van dit boek weinig af,' schrijft Groot.

Van Toef Jaeger een stuk Toni Morrisons mild ironische God Help the Child, waarmee de auteur op haar vierentachtigste een nieuwe weg inslaat. René van Stipriaan recenseert Verborgen boeken van Willem van Toorn, Arjen Fortuin en Hugo Doornum [e-book]. Het is volgens Van Stipriaan een boek 'zonder opsmuk' en ook 'heel gedetailleerd'. Robin te Slaa dan, hij wijdt een bespreking aan Hannah van den Endes Vergeet niet dat je arts bent [e-book], 'een voortreffelijk proefschrift en een belangrijke bijdrage aan de geschiedschrijving van de Jodenvervolging in ons land'. Bernard Hulsman las daarnaast Ad Fransens 'levendige relaas' Vaderskind [e-book | leesfragment]. En Marianne Vermeijden bespreekt Duistere wegen van Pascal Verbeken [e-book]. 'Verbeken trok van gehucht naar gehucht, beschrijft dorpen en ommelanden, vervlecht zijn observaties met historische achtergronden, interviewt bewoners en kunstkenners, gaat Vincents wandelingen na en citeert uit brieven,' lezen we in het stuk. Mirjam van Hengel, ten slotte, verdiepte zich in Guus Middags Met een bevroren jas en een geleend tientje. Herinneringen van Thérèse Cornips [e-book]. 'Middag citeert haar (inclusief vele herhalingen die er voor zo'n boek wel uitgehaald hadden mogen worden) en opereert louter als doorgeefluik,' stelt Van Hengel. 'Dat zou kunnen storen, verlangend naar duiding en samenhang als we doorgaans zijn. Maar het laat duidelijk zien dat Cornips zelf evenmin een verhaal van haar leven heeft gemaakt. Ze lijkt geen zaken aan te dikken of te verzwijgen, wat bijzonder is.'

De boekrecensies van NRC Handelsblad verschijnen elke vrijdag in Boeken, en zijn voor abonnees te raadplegen op nrc.nl. Een selectie ervan is vrij toegankelijk via nrc.nl/boeken. NRC Handelsblad is te koop bij het Nieuwscentrum.

In Het Parool een speciale 4&5 mei-bijlage, waarin ook K. Schippers (Het Stedelijk in de oorlog [The Stedelijk Museum and the Second World War en dochter Bianca Stigter (Atlas van een bezette stad). 'Er zullen altijd nieuwe vormen voor [herdenken] worden gevonden. Het doorgeven zal vanzelf gebeuren omdat het zo'n groots verhaal is. Het heeft zich zo in Amsterdam gedrukt dat je de vraag naar herdenken niet hoeft te stellen.'

In de boekenpagina's is het ook oorlog. Dirk-Jan Arensman sprak Pulitzerprijswinnaar Anthony Doerr (Als je het licht niet kunt zien [e-book | All the Light We Cannot See | leesfragment]. 'Het is heel makkelijk om te denken: ik zou destijds de moreel juiste keuzes hebben gemaakt. Maar hoeveel dingen waartegen ik me eigenlijk zou moeten verzetten, doe ik toch, omdat iedereen ze doet?'

En ook Hans Renders las KL. Een geschiedenis van de naziconcentratiekampen [e-book]: 'Wachsmann beschrijft in grote lijnen de hele geschiedenis van de kampen, maar illustreert zijn verhaal met ontelbare persoonlijke lotgevallen. Dat maakt dit boek bijzonder, onthullend en intens treurigmakend.'

Nederlandse literatuur: Dieuwertje Mertens heeft twee sterren over voor Ilja Leonard Pfeijffers Idyllen [e-book | luisterboek] ('een knap gemaakte bundel en zeker geslaagd in zijn opzet [...]. Maar mijn God, laat iemand hem de mond snoeren!'), Arie Storm drie voor de nieuwe Leon de Winter, Geronimo [gebonden] ('De intrige zit vernuftig genoeg in elkaar, laat dat inmiddels maar aan De Winter over. Het taalgebruik is daarentegen vlak. Effectief, moet ik misschien zeggen, zoals dat wellicht hoort in een thriller.'). Storm zelf, ten slotte, is met zijn roman Maans stilte onderwerp van Dries Muus' bespreking: 'Het is een behoorlijke verademing dat er in de Nederlandse literatuur, die af en toe doet denken aan één grote, vrolijke groepsselfie, nog auteurs zijn die hun collega's nietsontziend belachelijk durven te maken. [...] Boven alles is het een roman die niet in één genre te vangen valt, origineel en beweeglijk, Storm springt constant heen en weer tussen genres, parodieën en personages, tussen theoretische overpeinzingen en krankzinnige B-filmsituaties.' Alleen dat wel erg open einde, dat kost Storm een ster.

De boekrecensies van Het Parool verschijnen elke donderdag in PS. Het Parool is te koop bij het Nieuwscentrum.

Natuurlijk in Elsevier de nieuwe Leon de Winter, Geronimo [gebonden]. De Winters Bin Laden-roman heeft volgens Irene Start 'de vaart van een Tom Clancy-thriller en bevat een aantal explosieve ingrediënten'. Wel is het verhaal 'erg vol en hier en daar schrijft De Winter wat gehaast. Het what-if-scenario is verder nogal vergezocht. Aan de andere kant, de werkelijkheid is soms vreemder dan fictie'. Daarnaast las Gertjan van Schoonhoven Nikolaus Wachsmanns KL. Een geschiedenis van de naziconcentratiekampen [e-book], 'een onthutsende geschiedenis. Door alle gruwelijkheden, maar ook door de verrassende inzichten'.

Elsevier verschijnt elke woensdag en is voor abonnees toegankelijk via weekblad.elsevier.nl. Elsevier is te koop bij het Nieuwscentrum.

Vorige week verscheen er een dubbelnummer van De Groene Amsterdammer, zonder 'Dichters & Denkers'.

De Groene Amsterdammer is elke woensdag al te koop bij het Nieuwscentrum. Athenaeum Boekhandel verzorgt de boekverkoop voor de website van De Groene.

Vorige week verscheen er een dubbelnummer van Vrij Nederland, onze samenvatting van de besprekingen in dit nummer vindt u hier.

Vrij Nederland verschijnt elke woensdag, een selectie van de recensies is op vn.nl/boeken raadpleegbaar. Vrij Nederland is te koop bij het Nieuwscentrum.

HP/De Tijd staat deze maand in het teken van familie. Zo interviewde Nathalie Huigsloot Daan en Thomas Heerma van Voss en hun moeder Christien Brinkgreve. 'We hadden het eigenlijk nooit over literatuur. We hebben het ook zelden over onze eigen boeken. Jullie hadden en hebben het eigenlijk vooral over voetbal,' zegt Brinkgreve onder meer in het driegesprek. Yaël Vinckx, van wie onlangs het boek De oorlog van mijn moeder verscheen [e-book | leesfragment], leverde een artikel over het moederboek, schrijvers die na de dood van hun moeder een boek van of over haar publiceren. Ze noemt onder andere Ik kom terug van Adriaan van Dis [e-book] en Zolang er nog tranen zijn van Hannelore Grünberg-Klein [e-book].

Daarnaast een dubbelinterview met moeder en dochter Jessica Durlacher en Solomonica de Winter. 'Mijn moeder en ik schrijven heel verschillend. Mama schrijft vaak over situaties of gebeurtenissen die meer verband hebben met haar afkomst, bijvoorbeeld over de Tweede Wereldoorlog, of het jodendom. Dat is voor mij te intiem. Ik schrijf puur uit fantasie,' vertelt De Winter. Dries Muus recenseert dit keer Stephan Enters Compassie [leesfragment], volgens hem 'een indrukwekkend portret van een ingewikkelde verliefdheid'. En Ilja Gort schreef een stuk over zijn wijn-krimi Chateau Fatale [e-book]. 'Na acht boeken over leven en slurpen in Frankrijk en twee romans schreef ik een ander boek. Een thriller dit keer, over wijnfraude. Ik kan u zeggen, dat was een aanmerkelijk hardere noot om te kraken. De totstandkoming ervan heeft zes (6!) lentes meegemaakt, de titel is 53 keer veranderd, er zijn verhaallijnen bijgekomen en andere verdwenen, de hoofdpersoon veranderde van een man in een vrouw en darlings zijn gekild alsof het vliegen waren.'

HP|De Tijd is te koop bij het Nieuwscentrum.