Ad van Liempt, Rob van Essen, Thomas Olde Heuvelt, Étienne Balibar (de boekbesprekingen in de week van 1 mei 2019)
06 mei 2019Onze wekelijkse samenvatting van de recensies in kranten en tijdschriften waarin deze week onder meer aandacht voor Ad van Liempt en Rob van Essen, en verder: Roxane van Iperen, Abram de Swaan, Ingrid de Zwarte, Annet Schaap (Trouw), Anthony Trollope, Franz Kafka (de Volkskrant), Thomas Olde Heuvelt, Hanny Michaelis en Sjeng Scheijen (Het Parool), Paul Hanebrink, Jan van Mersbergen, Benoîte Groult, John Boyne (NRC), Étienne Balibar, T.H. White en Eva Meijer (De Groene Amsterdammer).
Oudere afleveringen van deze rubriek zijn te raadplegen in ons archief. Tussen rechte haken staan de redactionele items op Athenaeum.nl.
Laura van Baars sprak met Roxane van Iperen ('t Hooge Nest [fragment | boekverkopersbespreking] over de oorlog en haar boek. 'Boeken over de oorlog zijn er natuurlijk in duizendtallen. Daarover met gevoel schrijven kan goed gaan, maar het kan ook een tranentrekker worden en kitsch opleveren. Alles gaat om het vinden van de juiste balans, en ik kan je zeggen: ik lag er nachten wakker van.' En: 'De kennis over wat er in de oorlog met de Joden is gebeurd, en de rol van de Nederlandse voorhoede daarin, lijkt te verdwijnen, en dat mag niet.'
Recensies. Janita Monna las Roelof ten Napels Het woedeboek: 'Zijn stem, met de taal van de Bijbel als onderstroom, is tegelijk uitzonderlijk nieuw. Woorden, beelden, bijbelse geschiedenissen, Ten Napel kneedt ze zo dat het zíjn taal, zijn verhaal wordt.'
En Gerwin van der Werf, die zelf nog met een boek op de longlist stond, las de shortlist voor de Libris Literatuurprijs:
- Ilja Leonard Pfeijffer, Grand Hotel Europa [fragment]: 'Het is van alles, dit boek, zoveel is zeker. [...] Interessant is dat je dit boek tegelijk kan bewonderen en haten, maar een ding moet je toegeven: het schrijfplezier spat van de pagina's, en dat plezier is aanstekelijk.'
- Jan van Aken, De ommegang [fragment | recensie | podcast]: 'Een ouderwetse good read, je steekt ook nog wat op, maar het boek biedt geen diepe inzichten.'
- Bregje Hofstede, Drift [fragment | boekverkopersbespreking]: 'Helaas is het boek te dik, want hoe noodzakelijk de herinneringen en dagboekfragmenten voor de schrijfster ook mogen zijn, voor de lezer zijn ze dat lang niet altijd.'
- Johan de Boose, Het vloekhout [fragment]: 'Dit is een originele, mooi geschreven kleine roman.'
- Rob van Essen, De goede zoon [fragment | recensie]: 'Vreemd en raadselachtig, tegelijk glashelder. De prettige schrijfstijl en humor van Van Essen, altijd al zijn signatuur, maakt alles licht en weemoedig.'
- Esther Gerritsen, De trooster [fragment]: 'Esther Gerritsen legt het menselijk verlangen en tekort zoals altijd haarfijn bloot.'
'Mijn voorspelling: Pfeijffer wint. Mijn voorkeur: Johan de Boose, Esther Gerritsen of Rob van Essen,' besluit Van der Werf.
Baukje Prins dan, over Abram de Swaans Tegen de vrouwen: 'In veel opzichten vintage De Swaan, dit boek: een complexe en mondiale kwestie wordt in kristalheldere taal en vanuit een consistente visie uit de doeken gedaan. Alleen waar de auteur zich te veel verliest in zijn anti-patriarchaal enthousiasme wordt die kracht een zwakte.'
Maar het Boek van de week is Ad van Liempts biografie Gemmeker. Commandant van Westerbork. Paul van der Steen: 'Van Liempts biografie van Gemmeker, waarop hij 9 mei hoopt te promoveren aan de Rijksuniversiteit Groningen, biedt in elk geval een fascinerend portret.' Van der Steen maakt ook de vergelijking met Rauter, die door Theo Gerritse werd beschreven: 'Als de twee biografieën iets duidelijk maken, is het dat het kwaad vele gezichten heeft. Dat mag een cliché lijken, maar door de gedetailleerde levensverhalen krijgt die schijnbare open deur betekenis.'
In 'Vandaar dit boek' spreekt Elias van der Plicht met Ingrid de Zwarte over haar boek De Hongerwinter [fragment]: 'Lang werd aangenomen dat de Hongerwinter het gevolg was van een doelbewuste nazihongerpolitiek. Later kwam juist meer nadruk te liggen op de desastreuze gevolgen van de staking zelf. Dat is te simpel gesteld. In mijn boek toon ik de opeenstapeling van factoren die tot hongersnood leidden.'
In de bijlage 'Tijd', ten slotte: Caroline Buijs in gesprek met Annet Schaap, die bekroond werd met Lampje en van wie nu De boom met het oor [fragment] verschijnt. Een van haar levenslessen: Boeken kunnen je redding zijn. 'Boeken lezen hielp me: dan kon ik zijn wie ik wilde en voelen wat ik wilde, want als ik Alleen op de wereld las was het toegestaan om me droevig te voelen.'
Korter:
- Bert Verhoeffs Van foto's die voorbijgaan. 50 foto's en verhalen is beeldboek van de week.
- Rob Schouten las Lykele Muus' We doen wat we kunnen: 'Een strakke en geserreerde roman. [...] Ondanks het kwetsbare onderwerp is We doen wat we kunnen dus geen emotionele roman.'
- Sylvia Heimans over Valerie Riedesels Nevelkinderen. Hoe Anna en haar broers en zusjes Himmlers wraak overleefden: 'Al met al wat taai, dit boek, maar informatief.'
- Bas Maliepaard over Martine Letteries Verboden te vliegen, illustratie Rick de Haas: 'Letterie schrijft prettig, maar rechttoe, rechtaan. [...] Al met al raakt het boek minder dan zijn voorganger, maar slaagt het er wel in om de oorlogsgeschiedenis toegankelijk maken voor derde- en vierdegroepers.'
De recensies van Trouw verschijnen elke zaterdag in Letter en Geest, en zijn voor abonnees te raadplegen op trouw.nl. Trouw is te koop bij het Nieuwscentrum.