Toni Morisson, Ype de Boer, Robert Seethaler (de boekbesprekingen in de week van 13 augustus 2019)

19 augustus 2019
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |

Onze wekelijkse samenvatting van de recensies in kranten en tijdschriften waarin deze week onder meer aandacht voor Ype de Boer, Renate Dorrestein, Gerdien Verschoor, Alan Walker, Wislawa Szymborska (Trouw), Huub Wijfjes & Frank Harbers, Jhumpa Lahiri, Jordan B. Peterson (de Volkskrant), Suhaila Abdulali, Tilly Hermans, Rebecca Solnit, Howard Jacobson, Huw Lewis-Jones (Het Parool), Mark Galeotti, Anders Åslund, Robert Seethaler, Ken Starr (NRC Handelsblad), Toni Morrison, Rebekka de Wit, Dorien Dijkhuis, Éric Vuillard (De Groene Amsterdammer).

Oudere afleveringen van deze rubriek zijn te raadplegen in ons archief. Tussen rechte haken staan de redactionele items op Athenaeum.nl.

 

In De Verdieping: Alexandra van Ditmars in gesprek met Ype de Boer over zijn boek Het erotisch experiment. Voorbij de moderne seksuele identiteit. Hij 'heeft heel lang nagedacht over seks. Of hij er ook een boek over moest schrijven, daar twijfelde hij aan. “Het is een kwetsbaar onderwerp en het gevaar om in clichés te vervallen ligt op de loer.” Daarna, lachend: “En ik wil niet als seksfilosoof bekendstaan.” Maar zijn filosofische interesse won het uiteindelijk toch van zijn bedenkingen'. En: 'Hopelijk is het al genoeg om in te zien dat ons seksleven sterk wordt beïnvloed door hoe wij denken over seks. Dat schept innerlijke speelruimte.'

In de reeks over plekken die kunstenaars inspireren bezocht Iris Pronk de vijfsprong die voor Renate Dorresteins laatste, Reddende engel, essentieel is. '“Renate had altijd twee dingen nodig”, had haar weduwnaar Maarten de Boer ons voor vertrek verteld. “Een ingeving. In een flits kon ze een beeld hebben van een verhaal en weten: dit is voor mij bestemd. Daarna zocht ze een locatie, ze moest die concreet voor zich zien.”'

Voor de bijlage Zomertijd, gewijd aan Polen, sprak Jann Ruyters Gerdien Verschoor, auteur van Het meisje en de geleerde maar vooral de nieuwe directeur van Westerbork. 'Ik realiseerde me gister pas, toen ik even op mijn oude kantoor was waar overal affiches van tentoonstellingen hangen, overal kunst, kunst, kunst, dat het een overgang is van mijn kunsthistorische wereld naar hier. Maar als je mijn boeken leest weet je dat de Tweede Wereldoorlog, door mijn jaren in Polen, ook een grote rol is gaan spelen in mijn leven.'

Sandra Kooke las voor de bijlage Alan Walkers biografie Fryderyk Chopin: A Life and Times ('Walker biedt in zijn uitstekend gedocumenteerde biografie een ander perspectief. Hij benadrukt juist Chopins Poolse achtergrond.') en Ekke Overbeek profileerde Andrzej Stasiuk ('Niemand maakt er een geheel van, een afgerond verhaal. Nalatigheid is de essentie van deze streken. Geschiedenis, gebeurtenissen, gevolgtrekkingen, een gedachte, een plan, het lost telkens op in het landschap, in iets dat veel ouder en groter is dan al die pogingen bij elkaar.').

Janita Monna herleest Wislawa Szymborska: 'Licht en zonder poeha en zonder gezwollen taal proberen ze iets van het raadsel van het bestaan – de schoonheid en de lelijkheid ervan – te ontrafelen. Helder, precies en met humor – vertaler Gerard Rasch vond er even zo raak Nederlands voor.' En Erik Jan Harmens lepelt voor de rubriek 'Vreemde favorieten' dichtende beroemdheden op. Zoals Imca Marina, Gordin, Tim Hofman en Alex van Warmerdam ('Zouden we de andere BN'ers met alle respect plezierdichters noemen, dan is Van Warmerdam toch van een ander kaliber.').

Korter:

  • 'Steden doen in negentiende-eeuwse romans vaak dienst als zinnebeeld voor een idee.' Sofie Messeman schrijft over de krotten van Warschau uit Boleslaw Prus' klassieker De pop [fragment]: 'Prus beschrijft meesterlijk zo’n krottenwijk in een panoramisch beeld.'
  • Vrouwkje Tuinman over Olga Tokarczuks Drive Your Plow over the Bones of the Dead: 'Met haar werk schept ze een spiegel waar lang niet iedereen in wil kijken.

De recensies van Trouw verschijnen elke zaterdag in Letter en Geest, en zijn voor abonnees te raadplegen op trouw.nlTrouw is te koop bij het Nieuwscentrum. 

Toni Morisson, Ype de Boer, Robert Seethaler (de boekbesprekingen in de week van 13 augustus 2019)

Delen op

€ 22,99
€ 26,00
€ 46,50
Het erotisch experiment | Ype de Boer | 9789025907112
€ 26,00
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Reddende engel | Renate Dorrestein | 9789057599446
€ 17,50
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Drive your plow over the bones of the dead | Olga Tokarczuk | 9781910695715
€ 18,99
Op voorraad Voor 17.00 besteld, binnen 1 à 2 werkdagen in huis. (Op werkdagen)

In de Volkskrant 'Lees dat boek!' deze week een tip van bestsellerauteur Murat Isik. Over Jhumpa Lahiri's Vreemd land zegt hij: 'Met veel oog voor detail, rustig en beheerst en in een heldere taal weet [Lahiri] werelden te creëren waar je je als lezer helemaal in kunt nestelen.[…] Ik heb er met opzet een paar jaar over gedaan, ik wilde het langzaam tot me nemen.'

Verderop meet Emma Curvers het illegale boekencircuit voor ons uit: 'Het [is] voor veel lezers niet duidelijk wat legaal is: zo denkt 65 procent dat ze een e-book mogen delen als ze ervoor betaald hebben.' Met name verrassend veel ouderen delen e-books met elkaar 'alsof het Albert Heijn-uitjeszegels zijn. [...] Reprimandes zijn er zelden voor de gemiddelde boekendief, maar voor de gelegenheid wil Peter Buwalda wel reageren. Hij vindt het schokkend om te horen hoe het zijn boek is vergaan in mijn mailbox. Wat hij zou willen zeggen tegen zijn illegale lezers? "Als ik vanavond een pizza eet en het is een slechte, dan laat ik hem voor de helft staan en denk er nooit meer aan. Vergelijk dat eens met een cd voor hetzelfde bedrag, die ik al dertig jaar draai, of een boek. Het is sneu en bovendien ondankbaar om iets dat duidelijk een extreem goede prijs-kwaliteitverhouding heeft, te stelen. Mensen moeten afstappen van het idee dat ze iets waarmee ze drie weken zoet zijn en als het goed is over een jaar nog over nadenken, voor niks kunnen krijgen."'

Dan nog de recensies:

  • Marjan Slob is -hoewel ze hem complimenteert over zijn ernstige inzet, in het geheel niet te spreken over Jordan B. Petersons, Betekenis geven aan het leven. Atlas van onze mythen en motieven, uitgekomen in 1999, nu uit het Engels vertaald door Mario Molegraaf. 'Mijn grootste bezwaar tegen Betekenis geven aan het leven geldt de ondraaglijk stroeve en pretentieuze stijl. Het boek is gewoon lelijk. Op pagina 42 staat bijvoorbeeld: "Betekenis betekent implicatie op output qua gedrag." Hoe krijg je het uit je pen!'
  • Aleid Truijens raadt De krant. Een cultuurgeschiedenis van samenstellers Huub Wijfjes en Frank Harbers vooral aan de wat steviger gevormden onder ons aan: 'Voor wie zitvlees heeft, is veel in dit boek de moeite waard. De geschiedenis van de Nederlandse pers in oorlogstijd […] is onthutsend.'

De boekrecensies van de Volkskrant verschijnen elke zaterdag, en zijn te raadplegen op Volkskrant.nl/boeken - een selectie is slechts voor abonnees toegankelijk. De Volkskrant is te koop bij het Nieuwscentrum.

Deze week in PS van de week een uitgebreid interview met Tilly Hermans van Uitgeverij Atlas Contact, door Els Quaegebeur. 'Mijn leraar Nederlands kwam met het voorstel in het boekenvak aan de slag te gaan. Dat leek me leuk, al had ik geen benul wat het inhield. Ik begon bij Allert de Lange, op het Damrak - toen dé boekhandel van de stad. Het was een zotte toestand, ik was zo jong. Twee oude mannen deden de Nederlandstalige afdeling, waar ik werd neergezet. Zij lieten me alle boeken afstoffen,' aldus Hermans.

In de krant een groot interview door Dieuwertje Mertens met Suhaila Abdulali naar aanleiding van het boek Waar we over praten als we over verkrachting praten: '#MeToo kwam pas toen ik al aan het schrijven was. Ik denk dat ik me ook zonder deze ervaring aangetrokken had gevoeld tot het feminisme. Praten over verkrachting is een manier om veel verschillende onderwerpen aan te snijden: gender, armoede, klasse, kaste, de samenleving.'

Huw Lewis-Jones schreef Het logboek van de zeevaarder, en geeft in Het Parool zelf een introductie bij het boek: 'Het logboek van de zeevaarder is een verzameling van hoogst originele kunstwerkjes, die naar ik hoop de ziel weet te vangen van zowel de oceaan als van de mannen en vrouwen die op hun schepen gehoor gaven aan de lokroep van de zee.'

'In oktober volgend jaar verschijnt het 21ste en laatste deel van deze correspondentie. Dat is op de kop af 500 jaar nadat Erasmus aan een vriend schreef (deel 8) dat hij er niet zeker van was dat "niemand in de toekomst mijn werk zou misbruiken". Dat gevaar is mede dankzij deze prachtige brieveneditie nu wel geweken,' gelooft Hans Renders na het lezen van De correspondentie van Desiderius Erasmus Brieven 1802 - 1925 deel 13.

Korter:

  • Wanderlust van Rebecca Solnit wordt nu in het Nederlands vertaald en voorzien van een actueel voorwoord. Dieuwertje Mertens: 'Een van de vermakelijkste theorieën is afkomstig van R.D. Guthrie uit 1974: "Toen de hominiden op twee benen hingen lopen, konden de mannetjes hun nu blootliggende penis gebruiken als 'dreigingsorgaan' om tegenstanders te intimideren. En we speculeerden verder over de oorsprong van de menselijke lach," merkt Solnit droogjes op. Dat bijtende commentaar vanaf de zijlijn is een van de grootste kwaliteiten van de bundel.'
  • Thomas Verbogt heeft gesmuld van Leef een beetje! van de Britse auteur Howard Jacobson. 'Ik laat dan voor de rest van de dag alles vallen. Peter Abelsen maakte lekker Nederlands van een lekker boek,' aldus Verbogt.
  • Marjolijn de Cocq vertelt in de krant dat ze een hekel heeft aan zelfhulpboeken: 'Ik ben er allergisch voor, ik mag ze niet lezen van de dokter. Als ze op mijn bureau belanden, weet ik niet hoe snel ik ze moet doorschuiven naar eventuele belangstellenden.' Toch sloeg ze 21 dagen niet klagen. En nóg 33 experimenten voor een verfrissende blik op je werk en leven van Kevin Weijers open.
  • 25 juli dit jaar kwam Nightingale Point uit, de op de Bijlmerramp in 1992 geïnspireerde debuutroman van Luan Goldie: '[...]The Guardian prijst haar warme, trefzekere schrijfstijl, haar dialogen, timing en finesse.'
  • Vanaf komende donderdag is De New York trilogie van Paul Auster weer leverbaar in het Nederlands: dan verschijnt een nieuwe editie van de Amerikaanse klassieker bij De Bezige Bij.
  • Dieuwertje Mertens tipt tot slot nog de klassieker Zwarte doos van Amos Oz: 'Het is niet alleen een hartverscheurende liefdesgeschiedenis, maar vertelt ook op ingenieuze wijze het verhaal over de verdeeldheid onder Israëlische Joden in een land in voortdurende staat van conflict.'

De boekrecensies van Het Parool verschijnen elke zaterdag. Het Parool is te koop bij het Nieuwscentrum.

21 dagen niet klagen | Kevin Weijers | 9789024426546
€ 24,95
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Waar we over praten als we over verkrachting praten | Sohaila Abdulali | 9789045039190
€ 15,00
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Wanderlust | Rebecca Solnit | 9789038806808
€ 29,99
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
De New York | Paul Auster | 9789023489863
ebook
€ 9,99
Zwarte doos | Amos Oz | 9789023458630
€ 21,99
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Waar we over praten als we over verkrachting praten | Sohaila Abdulali | 9789045039190
€ 15,00
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Wanderlust | Solnit, Rebecca | 9780140286014
€ 28,99
Op voorraad Levering binnen 2 werkdagen.

'Over Poetin en zijn regeersysteem, het poetinisme, zijn onlangs drie belangwekkende boeken verschenen,' schrijft Michel Krielaars. 'In het compacte We moeten het even over Poetin hebben [fragment] ontkracht de Britse Ruslandkenner Mark Galeotti allerlei mythes over de Russische leider.' En 'de Amerikaanse Ruslandkenner Angela Stent zet in Het Rusland van Poetin. Rusland tegen het Westen Galeotti’s beweringen in een geopolitiek en historisch kader. [...] De vraag [ten slotte] waarom Poetin de macht nooit zal opgeven wordt zeer overtuigend beantwoord door Anders Aslund, een vooraanstaande Zweedse specialist op het gebied van economische politiek in Rusland.' Russia’s Crony Capitalism. The Path from Market Economy to Kleptocracy krijgt als enige van de drie vijf ballen.

Het literaire openingsstuk is van Marco Kamphuis, over Robert Seethaler, Het veld [fragment | onze recensie]: 'Seethaler laat de verschillende verhalen knap in elkaar grijpen – de voordelen van het wisselend perspectief ten volle uitbuitend – zodat ze samen als het ware het grotere verhaal van Paulstadt vormen.'

En Bas Blokker las Ken Starrs Contempt: A Memoir of the Clinton Investigation. 'Meer dan een getrouwe getuigenis van het Starr-onderzoek is Contempt de fascinerende spiegel van het Mueller-onderzoek,' stelt hij vast. En Sjoerd de Jong las David Brownes Crosby, Stills, Nash and Young: The wild, definitive saga of rock’s greatest supergroup en Peter Doggetts Crosby, Stills, Nash and Young. 'Doggett concentreert zich op de hoogtijdagen. [...] Dat laatste lijkt halfbakken, maar het is te verdedigen. [...] Browne’s boek heeft wel de verdienste dat hij gesprekken voerde met tientallen betrokkenen en zich niet, zoals Doggett, louter baseerde op archieven en oude interviews.' Maar: 'Daarbij krijgt Neil Young in beide boeken de grootste zwartepiet toegespeeld, naast het drugsgebruik. Young, een duister genie, werd erbij gehaald om het messcherpe maar ook etherische geluid van de drie anderen een scherp randje te geven.'

Korter:

  • Margot Dijkgraaf over Pierre Lemaitre, De kleuren van de brand: 'Lemaitre levert ons wederom goed geschreven amusement en heerlijke zomerlectuur.'
  • Sebastiaan Kort over Peter Middendorp, De dood en de gladiolen: 'De schrijver staat hier nu eens naast en tussen de geportretteerden, in plaats van er van een afstandje naar te kijken en er eventueel cynisch over te notuleren.'
  • Anne van den Dool over Eva Coolen, Het zeemonster of de zee: 'Soms lijkt de hele situatie vooral een handig vehikel om zoveel mogelijk losse, originele gedachten in één vertelling te krijgen.'
  • Atte Jongstra over Peter Neumann, De republiek der vrije geesten. Jena, het Oost-Duitse stadje waar de briljantste intellectuelen samenkwamen in 1800: 'Neumanns literaire stijl is vaak onfraai, al vertrouw ik de vertaler ook niet helemaal – de hinderlijke germanismen moeten toch echt van hem afkomstig zijn. [...] De poging om een vloeiend verhaal te maken, in dit geval noodzakelijkerwijs een mix van biografische gebeurtenissen en een samenvatting van uiteenlopende filosofieën van al die denkdriftigen, levert veel stroeve passages op.'
  • Maarten Doorman over Jan Bor, Modern modern: 'Deze mix van traditionele filosofie, zenboeddhisme en populair wetenschappelijke fysica is misschien niet tijdloos, maar al helemaal niet van deze tijd. Het is easy going, vintage ’68.'

De boekrecensies van NRC Handelsblad verschijnen elke vrijdag in Boeken, en zijn voor abonnees te raadplegen op Nrc.nl. NRC Handelsblad is te koop bij het Nieuwscentrum.

Russia's Crony Capitalism | Anders Aslund | 9780300243093
€ 41,99
Levertijd 4 tot 10 werkdagen.
Het veld | Robert Seethaler | 9789403158709
€ 22,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Crosby, Stills, Nash and Young | David Browne | 9780306903281
€ 35,00
Levertijd 4 tot 10 werkdagen.
We Need to Talk About Putin | Mark Galeotti | 9781529103595
€ 16,99
Levertijd 4 tot 10 werkdagen.

In de zomerserie van De Groene is deze week Joost de Vries aan het woord. Over de protagonist uit Tinker Tailor Soldier Spy van John le Carré zegt hij: 'Al eerder gebruikte John le Carré zijn Smiley als personage - al in zijn doorbraakthriller The Spy Who Came in from the Cold (1963) bijvoorbeeld. Maar toen was Smiley nog een bijfiguur [...]. In Tinker Tailor Soldier Spy treedt hij op de voorgrond. En hoe. Le Carré geeft hem een van de meest memorabele introducties uit de Britse literatuur.'

In Dichters & Denkers is deze week een eerbetoon aan Toni Morrison opgenomen. Het stuk van Zadie Smith is vertaald door Nicolette Hoekmeijer. 'Thuis hadden we al haar boeken op de plank staan,' schrijft Smith.

Graa Boomsma las The Source of Self-Regard van Toni Morrison en concludeert: 'Toni Morrison was niet alleen een uitmuntende schrijver maar ook een zeldzaam goede lezer, die nooit de nuance uit het oog verloor.'

Wat voor Jan Postma beklijft aan Rebecca de Wits Afhankelijkheidsverklaring 'is de eigenheid van De Wits proza, haar associatieve en poëtische omgang met de taal en het dromende denken’.

Joost de Vries nog over Éric Vuillards 14 juli: 'Het is redelijk uniek om te lezen, een daverend boek. Het helpt als je je vooraf een beetje inleest in de Franse Revolutie, maar met wat kennis op zak brengt het een stad en een tijd tot leven zoals geen historicus dat zou kunnen.'

Ester Naomi Perquin publiceerde een gedicht voor uit het in november te verschijnen Waren we dieren van Dorien Dijkhuis. Ze schreef een stuk over haar recentelijke ervaring met bloedprikken ter begeleiding: 'Ieder moment kan er een nummer verspringen op het scherm. Ik moet denken aan het gedicht Overburen van Dorien Dijkhuis, over een man die zijn perspectief verandert en afwacht.'

De Groene Amsterdammer is elke woensdag al te koop bij het Nieuwscentrum. Athenaeum Boekhandel verzorgt de boekverkoop voor de website van De Groene

Tinker Tailor Soldier Spy | John Le Carré | 9780241323410
€ 15,99
Op voorraad Voor 17.00 besteld, binnen 1 à 2 werkdagen in huis. (Op werkdagen)
Afhankelijkheidsverklaring | Rebekka de Wit | 9789025454074
€ 17,50
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
The Origin of Others | Toni Morrison | 9780674976450
€ 25,99
Levertijd 4 tot 10 werkdagen.
Beloved | Toni Morrison | 9780099511656
€ 15,99
Op voorraad Voor 17.00 besteld, binnen 1 à 2 werkdagen in huis. (Op werkdagen)
Jazz | Toni Morrison | 9780099750918
€ 15,99
Op voorraad Voor 17.00 besteld, binnen 1 à 2 werkdagen in huis. (Op werkdagen)
14 juli | Eric Vuillard | 9789402311242
ebook
€ 11,99
14 juillet | Eric Vuillard | 9782330096113
€ 12,99
Levertijd 2 tot 3 weken.
pro-mbooks1 : athenaeum