Toef Jaeger, Tom Hofland, Yoko Tawada (het recensieoverzicht van de week van 22 januari 2020)

27 januari 2020
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |

Onze wekelijkse samenvatting van de recensies in kranten en tijdschriften, met aandacht voor de herdenking van de bevrijding van Auschwitz, en ook Hanna Krall, Sarah Hill, Eddy de Wind, Helle Helle (Trouw), Herman Pleij, Charles den Tex, Martin Sommer, Stine Jensen (de Volkskrant), Franco Faggiani, Ben Macintyre, Toef Jaeger, Iante Sahadat (Het Parool), Merlijn Schoonenboom, Lo van Driel, Kees van Beijnum, Peter Buurman, Tom Hofland (NRC Handelsblad), Celia Paul, William Feaver, Yoko Tawada (De Groene Amsterdammer).

Oudere afleveringen van deze rubriek zijn te raadplegen in ons archief. Tussen rechte haken staan de redactionele items op Athenaeum.nl.

 

In Trouw, De Verdieping, interviewt Nicole Lucas Sarah Hill, auteur van Je brein aan de pil. Hoe de pil alles verandert. 'De ontwikkeling van de pil meer heeft gedaan voor de emancipatie van vrouwen dan wat ook. [...] Maar aan de andere kant wil ik dat vrouwen begrijpen wat er met ze gebeurt of kan gebeuren als ze de pil slikken.'

In Letter & Geest een voorpublicatie uit Henri Beunders' Optocht der tattoos. Jacht op een betekenisvol bestaan, een interview met Renaud Camus, bedenker van het concept 'Grand Replacement', en Joris van der Geest (De oneindige marshmallow-test) in de rubriek 'Ik heb een droom'. De kern van de bijlage is een aantal stukken rondom de herdenking van 75 jaar Auschwitz. Monica Soeting opent met een bespreking van Eddy de Winds Eindstation Auschwitz: 'Wat het verhaal van Eddy de Wind zo belangrijk en indrukwekkend maakt, is niet zozeer de weergave van de gruwelen die de gevangenen ondergingen, maar zijn zoektocht naar een antwoord op het waarom en hoe van de Holocaust.'

Janita Monna herlas Wislawa Szymborska's gedicht 'Het hongerkamp bij Jaslo' ('Wie Szymborska leest kan alleen nog zwijgen.'), en het boek van de week is Hanna Kralls Hartenheer. Sylvia Heimans: 'Haar tocht beslaat zeker twee derde van het boek en is een mozaïek van verhaaltjes: bizarre situaties, ontmoetingen met mensen die haar helpen of juist dwarsbomen, vermommingen, een spel met identiteiten. [...] De nuchtere stijl, die soms droogkomisch werkt, zorgt ervoor dat de roman niet te zwaar wordt.' En in de serie '75 jaar bevrijding' bespreekt Rianne Oosterom Etty Hillesums klassieker ('Er zijn boeken die de kracht hebben je te veranderen en je kijk op de wereld beïnvloeden. Het verstoorde leven behoort, vind ik, tot die laatste categorie.'). Gerdien Verschoor, ten slotte, las Szczepan Twardochs De koning: 'Wat deze bijzonder meeslepende roman in een ander licht zet, is dat we weten wat er enkele jaren later zal gebeuren in dezelfde Warschause straten. Dat plaatst ook het buitensporige geweld in het boek in een andere context.'

Verder las Sofie Messeman Helle Helles Zij, 'andermaal een merkwaardige roman [...]. Op het eerste gezicht gebeurt er in dit boek niets, en toch is deze roman vreselijk dramatisch. De tragedie wordt alleen niet breed uitgesmeerd, het is aan de lezer om tussen de zinnen door te lezen', en is er aandacht voor Experimentele woningbouw in Nederland 1968-1980 als beeldboek, R.O. Kwons Vuurgeesten, Jan Brokkens Stedevaart [fragment], Tjibbe Veldkamp & ill. Kees de Boer, Maar eerst vind ik een monster, en Marion van Sans Kalifaatontvluchters.

Toef Jaeger, Tom Hofland, Yoko Tawada (het recensieoverzicht van de week van 22 januari 2020)

Delen op

€ 21,99
Je brein aan de pil | Sarah Hill | 9789038805337
€ 27,99
Levertijd 1 tot 2 werkdagen.
Eindstation Auschwitz | Eddy de Wind | 9789029093606
€ 21,99
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Zij | Helle Helle | 9789021416717
€ 20,99
Op voorraad Voor 17.00 besteld, binnen 1 à 2 werkdagen in huis. (Op werkdagen)
Hartenheer | Hanna Krall | 9789044541588
ebook
€ 9,99
Zij | Helle Helle | 9789021416724
ebook
€ 9,99
Vuurgeesten | R.O. Kwon | 9789029539715
ebook
€ 9,99
The Incendiaries | R. O. Kwon | 9780349011882
€ 15,99
Levertijd 4 tot 10 werkdagen.
Stedevaart | Jan Brokken | 9789045040141
€ 22,99
Levertijd 1 tot 2 werkdagen.
Stedevaart | Jan Brokken | 9789045040158
ebook
€ 12,99
Maar eerst ving ik een monster | Tjibbe Veldkamp | 9789047708520
€ 14,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)

Voor de Volkskrant sprak Arjan Peters drie dichters in de aanloop naar de Poëzieweek: Rosa Schogt, Asha Karami en Erik Jan Harmens. 'Het moet aanvoelen alsof het bijna per ongeluk rijmt. Zoals ik ook wil dat een tekst in eerste instantie toegankelijk is, om bij een tweede lezing eventuele andere lagen prijs te geven.'

Aleid Truijens interviewde Herman Pleij over zijn Oefeningen in genot [fragment]. 'Literatuur is een speelveld, daar kun je vrij experimenteren. In de literatuur worden de obsessies, ambities en verlangens op een schuldeloze, veilige manier uitgespeeld. Je kunt je verschuilen achter anderen die je aan het woord laat en je kunt de boel op zijn kop zetten, bespotten en parodiëren.'

Verder recensies van Rob van Scheers over Charles den Tex' Verloren vrouw ('Een complexe compositie, Verloren vrouw, geen beginnerswerk. Van auteur Charles den Tex (67) weten we dat hij vaardig met dit bijltje kan hakken.') en Martin Sommer over Falend licht. Hoe het Westen de Koude Oorlog won maar de vrede verloor van Ivan Krastev en Stephen Holmes ('Dit is allemaal goed bedacht en inzichtgevend. Maar als Krastev en Holmes in deel drie Trump opvoeren, wordt het te ingewikkeld.').

Ten slotte minibesprekingen van onder andere De verovering van Jupiter van Toef Jaeger ('Het boek is een heerlijke ratjetoe aan stijlen en vormen - een verhaal, een reisverslag, een gedicht, een column.'), Stine Jensens Alles wat was ('een rijk geïllustreerd, mooi uitgegeven, integer en informatief standaardwerk over de dood') en Le Consentement van Vanessa Springora ('Wat Le Consentement ("Instemming"), vooral zo indringend maakt, is dat ze niet alleen Matzneff aanklaagt, maar ook de hypocrisie van een cultureel klimaat waarin literaire waarden stelselmatig boven morele werden geplaatst en machtsmisbruik werd verward met vrijheid.').

De boekrecensies van de Volkskrant verschijnen elke zaterdag, en zijn te raadplegen op Volkskrant.nl/boeken - een selectie is slechts voor abonnees toegankelijk. De Volkskrant is te koop bij het Nieuwscentrum.

Godface | Asha Karami | 9789403165905
€ 22,99
Op voorraad Voor 17.00 besteld, binnen 1 à 2 werkdagen in huis. (Op werkdagen)
KOM | Erik Jan Harmens | 9789048850297
€ 22,99
Levertijd 1 tot 2 werkdagen.
Oefeningen in genot | Herman Pleij | 9789044642803
€ 20,99
Op voorraad Voor 17.00 besteld, binnen 1 à 2 werkdagen in huis. (Op werkdagen)
Falend licht | Stephen Holmes & Ivan Krastev | 9789045038957
€ 22,99
Levertijd 1 tot 2 werkdagen.
De verovering van Jupiter | Toef Jaeger | 9789491921742
€ 18,99
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Alles wat was | Stine Jensen | 9789020622430
€ 21,99
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Godface | Asha Karami | 9789403167800
ebook
€ 6,99
Kom | Erik Jan Harmens | 9789048850303
ebook
€ 9,99
The Light that Failed | Ivan Krastev ; Stephen Holmes | 9780141988108
€ 16,99
Levertijd 4 tot 10 werkdagen.

In Het Parool deze week aandacht voor de bevrijding van Auschwitz 75 jaar geleden. Hanneloes Pen doet een greep uit het aanbod van boeken die over het vernietigingskamp zijn geschreven: Arnon Grunbergs Bij ons in Auschwitz [evenement], Eindstation Auschwitz van Eddy de Wind, Dick Walda's Trompettist in Auschwitz, Crahay & Puttemans' Auschwitz bevrijd en Ron van Hasselts Om en nabij Auschwitz. 'Voor veel families was de bevrijding van Auschwitz geen bevrijding. [...] "De Tweede Wereldoorlog is voor velen nog steeds een open zenuw,"' aldus Van Hasselt.'

Plus een interview met Franco Faggiani over de roman Het jaar dat Shizo Kanakuri verdween door Marjolijn de Cocq. 'Ik heb Japan bezocht door op de bank te blijven zitten, met door het raam uitzicht op "mijn" bossen. Maar dat durf ik niet te zeggen tegen de Japanners in Italië die me complimenteerden met de sfeer van het boek.'

Hans Renders was diep onder de indruk van de biografie De spion en de verrader van Ben Macintyre [boekverkopersbespreking]. 'Dit boek staat barstensvol ingrediënten uit de KGB-keuken, van het soort waarvan je denkt dat ze alleen in B-films worden gebruikt: een sinaasappelschil onder een bankje in het park betekent: ik ben in gevaar; een gebogen spijker in een openbare wc achterlaten is een signaal dat ergens geld opgehaald kan worden en het achterlaten van een bierdopje is in de wereld van de spionage een signaal voor "boodschap ontvangen".'

Verder een kritische recensie van Dieuwertje Mertens over De verovering van Jupiter, samengesteld door Toef Jaeger. 'Waar is de literaire verbeelding? Juist als het gaat om maatschappelijk relevante vraagstukken moet een schrijver aandacht hebben voor taal en meerduidigheid, (literaire) gelaagdheid of een verrassend perspectief inbrengen. Anders heb je niet meer of minder dan in moraal verpakte kennisoverdracht met een verongelijkte ondertoon.'

Ten slotte Thomas Verbogt over Iante Sahadats Zonder handen: 'Zonder handen is een boek dat op de huid van deze tijd zit. Het achtervolgt je nog even als je het uit hebt.'

De boekrecensies van Het Parool verschijnen elke zaterdag. Het Parool is te koop bij het Nieuwscentrum.

Bij ons in Auschwitz | Arnon Grunberg | 9789021420042
€ 28,99
Op voorraad Voor 17.00 besteld, binnen 1 à 2 werkdagen in huis. (Op werkdagen)
Eindstation Auschwitz | Eddy de Wind | 9789029093606
€ 21,99
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Trompettist in Auschwitz | Dick Walda | 9789463820899
€ 18,99
Op voorraad Levering binnen 2 werkdagen.
Om en nabij Auschwitz | Ron van Hasselt | 9789463387989
€ 24,95
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Het jaar dat Shizo Kanakuri verdween | Franco Faggiani | 9789056726485
€ 22,99
Op voorraad Voor 17.00 besteld, binnen 1 à 2 werkdagen in huis. (Op werkdagen)
De spion en de verrader | Ben Macintyre | 9789022586761
€ 21,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
De verovering van Jupiter | Toef Jaeger | 9789491921742
€ 18,99
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Spy and the traitor | ben macintyre | 9780241972137
€ 15,99
Op voorraad Voor 17.00 besteld, binnen 1 à 2 werkdagen in huis. (Op werkdagen)

'[...] het nazi-verleden weegt nog altijd zwaar en vormt daardoor een grote hindernis voor de ontwikkeling van een moderne Duitse identiteit.' Michel Krielaars bespreekt het debat tussen links en rechts over het schuldgevoel over de nazi-misdaden in modern Duitsland aan de hand van Merlijn Schoonenbooms Een kleine geschiedenis van de grootste Duitse worsteling en Duitse passages van Lo van Driel.

Juurd Eijsvoogel interviewde Eugen Ruge over zijn roman Metropol en 'hoe een communiste de terreur van Stalin kon overleven'. Ruge: 'We moeten het er meer over hebben. Maar dat is vooral nodig in Rusland.'

Dan recensies:

  • Sebastiaan Kort las 23 seconden van Kees van Beijnum [fragment]. 'Het is alsof hij zich had voorgenomen om coûte que coûte een roman van 400 bladzijden te schrijven en nog liever op de blote knieën naar Canossa kroop dan dat hij zijn project met de helft zou bekorten - een ingreep die het boek een stuk beter had gemaakt.'
  • Thomas de Veen over het magisch realisme in Een goede nachtrust van Peter Buurman [fragment] en Tom Hoflands Vele vreemde vormen [fragment]: 'Een wat lossere, magische blik op de werkelijkheid biedt de mogelijkheid om te ontsnappen aan de grauwe realiteit van alledag - die biedt vrijheid. Jonge fictieschrijvers die daarvan zijn doordrongen, zijn een aanwinst voor onze literatuur.'
  • Judith Eiselin kende twee bollen toe aan Willemijn van Dijks Het wit en het purper [fragment]. 'Van Dijk weet ontegenzeggelijk ontzettend veel van het beschreven tijdvak af, maar slaagt er niet in deze wereld overtuigend tot leven te brengen.'
  • 'Camurri schrijft met veel gevoel over het ontbreken van gevoel [...].' Margot Poll las De menselijke maat van Roberto Camurri.
  • Het gewicht van de woorden van Pascal Mercier [fragment] wordt besproken door Margot Dijkgraaf. 'Mercier blijft de docerende hoogleraar filosofie, de nauwkeurige observator van het innerlijk, die de grote vraag naar de individuele vrijheid schematisch en ordelijk, met de hem kenmerkende precisie in kaart brengt - bloedserieus en boeiend. Maar op den duur verlang je naar wat luchtige speelsheid of een vleugje ironie.'
  • Joost Vermeulen over hoe Jona Lendering de 'simsalabamsociologie' de wereld uit helpt in Xerxes in Griekenland [fragment]: '[...] vooral laat hij zien hoe een wetenschapper te werk gaat: duidelijk maken wat de aannames en de feiten zijn en waar de invulling begint en vooral laten zien wat we weten én wat we niet weten.'
  • Philip Rucker en Carol Leonnig schreven Een heel stabiel genie. 'Het resultaat is een zorgvuldige, vlot geschreven reconstructie van een disfunctioneel presidentschap, die het beeld van Trump als een onberekenbare en impulsieve president op een gestadige manier bevestigt,' aldus Frank Kuin.
  • Niki Korteweg over Bill Brysons reisgids Het lichaam: 'Bovenal schreef Bryson een lofzang op ons lichaam. En een hartstochtelijk pleidooi om daar goed voor te zorgen. Ook al houdt je lichaam je, zelfs als je bijna alles verkeerd doet, gewoon in stand.'
  • 'Hoewel de compositie van zijn boek wat ongelukkig is - eerst thematische en daarna chronologische hoofdstukken - en het verhaal niet erg levendig wordt verteld, is De man van 1848 een noodzakelijke correctie op het beeld van Thorbecke als de man die Nederland in een parlementaire democratie veranderde.' Rob Hartmans over Mathijs van de Waardts De man van 1848.

De boekrecensies van NRC Handelsblad verschijnen elke vrijdag in Boeken, en zijn voor abonnees te raadplegen op Nrc.nl. NRC Handelsblad is te koop bij het Nieuwscentrum.

23 seconden | Kees van Beijnum | 9789403160009
€ 22,99
Levertijd 1 tot 2 werkdagen.
Een goede nachtrust | Peter Buurman | 9789492478870
€ 19,99
Levertijd 1 tot 2 werkdagen.
Vele vreemde vormen | Tom Hofland | 9789021414546
€ 22,99
Op voorraad Voor 17.00 besteld, binnen 1 à 2 werkdagen in huis. (Op werkdagen)
Het wit en het purper | Willemijn van Dijk | 9789026341373
€ 24,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
De menselijke maat | Roberto Camurri | 9789403172804
€ 22,99
Op voorraad Voor 17.00 besteld, binnen 1 à 2 werkdagen in huis. (Op werkdagen)
Xerxes in Griekenland | Jona Lendering | 9789401916509
€ 24,00
Levertijd 1 tot 2 werkdagen.
Een heel stabiel genie | Philip Rucker ; Carol Leonnig | 9789045041421
€ 17,50
Op voorraad Levering binnen 2 werkdagen.
De man van 1848 | Mathijs van de Waardt | 9789460044182
€ 29,50
Levertijd 1 tot 2 werkdagen.
Het Lichaam | Bill Bryson | 9789045040035
ebook
€ 12,99

In De Groene Amsterdammer bespreekt Joost de Vries deze week Celia Pauls memoir Self-Portrait en de biografie The Lives of Lucian Freud Vol.i: Youth door William Feaver: 'Het is te makkelijk om de verhouding tussen Paul en Freud uit te leggen als een asymmetrische, MeToo-achtige toestand tussen een dominante kunstenaar en een onderdanige muze. [...] Self-Portrait is geen afrekening. Ze schrijft over haar liefde voor Freud, hoe ze opgloeide als hij zijn hand op haar rug legde, hoe hij haar kunst aanmoedigde.'

Alfred Schaffer las Vrouwkje Tuinmans Lijfrente, 'haar logboek in verzen over de dood van haar geliefde Starik': 'Het niet-rechtstreekse benoemen heeft de overhand, zoals in ‘Moshpit’, waarin op een doordeweekse avond in de Melkweg ‘de allerhardste band/ de vloer polijst’.'

Kees 't Hart kreeg niet helemaal de vinger achter de zinnen van Tom Hofland in Vele vreemde vormen [fragment], maar constateerde dat dit ook niet de bedoeling is: 'Hofland verzet zich tegen mooischrijverij, wil geen ironie, geen huilerigheid, geen verborgen belangen, geen maatschappelijk steekspel. ‘Kinderlijk’, schreef ik ergens in de kantlijn en ik bedoelde dat niet als kritiek.'

En tot slot las Daan Schneider De laatste kinderen van Tokyo van Yoko Tawada (vertaald door Luk van Haute): 'Het verhaal is niet dystopisch à la George Orwells 1984, maar teder en een tikkeltje dromerig.'

De Groene Amsterdammer is elke woensdag al te koop bij het Nieuwscentrum. Athenaeum Boekhandel verzorgt de boekverkoop voor de website van De Groene

Self-Portrait | Celia Paul | 9781787331846
€ 35,00
Levertijd 4 tot 10 werkdagen.
The Lives of Lucian Freud: YOUTH 1922 - 1968 | William Feaver | 9781408850930
€ 49,00
Levertijd 4 tot 10 werkdagen.
Vele vreemde vormen | Tom Hofland | 9789021414546
€ 22,99
Op voorraad Voor 17.00 besteld, binnen 1 à 2 werkdagen in huis. (Op werkdagen)
Lijfrente | Vrouwkje Tuinman | 9789059368637
€ 21,99
Levertijd 1 tot 2 werkdagen.
pro-mbooks1 : athenaeum