Jeanette Winterson & Dimitri Verhulst (de boekbesprekingen in de week van 26 juni 2019)

Oudere afleveringen van deze rubriek zijn te raadplegen in ons archief. Tussen rechte haken staan de redactionele items op Athenaeum.nl.

In Trouw deze week gaat Willem Schoonen in gesprek met psychiater Joeri Tijdink, die Wetenschapper op de sofa. Hoe te overleven op de universiteit uitgaf. 'Ik heb dit boekje geschreven voor individuen en een individu kan die hiërarchie niet veranderen. Hij kan wel zichzelf zo veranderen dat hij met daarmee kan omgaan,' aldus Tijdink.

Recensent Yolanda Entius werkte zich door Frankusstein heen, de nieuwe van Jeanette Winterson. Ze gebruikt termen als 'te theoretisch', 'machinaal' en 'te koddig en banaal'. Toch is er schoorvoetend enthousiasme te bespeuren: 'Het zijn grote, actuele thema's die Winterson aansnijdt. Vernuftig en uiterst speels weeft ze het verleden en het heden, de nabije toekomst, feit, fictie, wetenschap en literatuur tot een bont tapijt van ideeën.'

Marijke Laurense las Afrikaanse letterkunde. Tradities, genres, auteurs en ontwikkelingen, door Mineke Schipper, Daniela Merolla en Inge Brinkman. 'Wel jammer is dat de auteurs niet de moeite hebben genomen om ook al die lappen Engelse tekst te vertalen, zeker omdat ze toch een breed Nederlands publiek warm willen maken voor hun grote liefde. Hoe dan ook: voor nu heeft u met dit boek een overvloed aan kennis en heerlijke leestips in handen,' zegt Laurense, die met spijt terugblikte op het moment dat ze haar Afrikaanse literatuur naar de kringloop bracht.

Verder nog:

• Janita Monna over Jan-Willem Ankers Ware aard. Gedichten: 'Het meest gebruikte woord in deze bundel zou weleens 'zacht' kunnen zijn. Misschien is dat de houding die hij zoekt. Cynisch worden is makkelijk,' …maar dat is niet waar Monna voor kiest.
• Laura van Baars over De avonturen van Alexander von Humboldt van Andrea Wulf en Lillian Melcher: 'Hun moeder stak een groot deel van haar omvangrijke kapitaal in de opleiding van haar zoons. Dat is niet tevergeefs geweest.'
• Jann Ruyters miste wat 'bijt en samenhang' in De pruimenpluk [fragment] van Dimitri Verhulst, maar vindt er desalniettemin Verhulst stijl in terug die 'meeslepend als altijd' is.
• Monique de Heer over Doggerland, Misleiding van Maria Adolfsson: 'Heerlijk subtiel en vilein wordt de 'alles moet kunnen' sfeer in de commune geschetst. Ook de ontknoping van dit moordmysterie is ijzersterk.'
• Wonderlamp [fragment] van Désanne van Brederode werd (goed)gekeurd door Rob Schouten: 'Over [dit] soort liefdevolle overgave hoor je in de literatuur weinig. Van Brederodes boek gaat er voortdurend over, en daar kun je misschien cynisch of lacherig over doen, maar het is eigenlijk heel erg bijzonder.'
• Paul van der Steen over De grote verkilling van Geert van Istendael: 'In het eerste deel van het boek somt de auteur nog vrij braaf politieke ontwikkelingen van de afgelopen jaren[...] op. De vertrouwde, messcherpe Van Istendael is pas later in het boek te vinden, alsof hij als een diesel op gang moet komen.'
• Boek van de week: Washington Black van Esi Edugyan. 'Edugyan [brengt] een ode aan de verbeelding en zet […] het voorstellingsvermogen van de lezer aan het werk. […] In Washington Black blijken doodgewaande mensen niet dood en is er, als het echt nodig is, altijd een geheime tunnel of een schip dat je kan redden en meenemen naar een veiliger oord. Toch vindt er geen loutering plaats, en wordt bij alles wat goed komt, het aantal zaken die niet goed zullen komen groter, schrijft Vrouwkje Tuinman.
• Bas Maliepaard over Jan Juttes Tijger: [Een] wonderlijke ontmoeting [die] uitmondt in een hartverwarmend prentenboek over gemis, troost en vriendschap. Jan Jutte schreef een prettige tekst bij zijn […] sterke prenten, […] die had ook weggelaten kunnen worden, omdat de […] beelden al zo verhalend zijn.'

Tot slot in 'Vandaar dit boek' is Enny de Bruijn aan het woord over haar De hoeve en het hart. Een boerenfamilie in de Gouden Eeuw [fragment], opgetekend door Laura van Baars. 'Mijn ouders komen uit Herwijnen en ik voel mij verbonden met het […] dorp aan de Waal. Toch ben ik er niet gaan praten met bewoners. Als er tien generaties zijn verstreken, heeft dat niet veel zin meer […]. De hoeve en het hart gaat over een familie, en over een streek en een sociale groep die in het algemeen weinig aandacht krijgt: boeren op het Gelderse platteland.'

De recensies van Trouw verschijnen elke zaterdag in Letter en Geest, en zijn voor abonnees te raadplegen op trouw.nl. Trouw is te koop bij het Nieuwscentrum.