Maria Stepanova, Benjo Maso, Valeria Luiselli, Corien van Zweden (de boekbesprekingen in de week van 3 juli 2019)
08 juli 2019Onze wekelijkse samenvatting van de recensies in kranten en tijdschriften waarin deze week onder meer aandacht voor Christ Klep, Lisa Taddeo, Valeria Luiselli, Marijke Schermer (Trouw), Remco Campert, Astrid Holleeder & Miljuschka Witzenhausen, Dimitri Verhulst, Thomas Verbogt (de Volkskrant), Almudena Grandes, Owen Matthews en zomerboeken (Het Parool), Edward van de Vendel en Martijn van der Linden, Maryse Condé, Edmund Husserl, Margo Jefferson (NRC), Stendhal, Corien van Zweden, Cees Nooteboom en Michael Tedja (De Groene Amsterdammer).
Oudere afleveringen van deze rubriek zijn te raadplegen in ons archief. Tussen rechte haken staan de redactionele items op Athenaeum.nl.
'Voor publicatie hebben de uitgever en ik stevig gediscussieerd of "braafste jongetje" tussen aanhalingstekens moest. Militairen zelf worden niet graag afgeschilderd als het braafste jongetje,' zegt Christ Klep tegen Paul van der Steen over Van wereldmacht tot 'braafste jongetje'. Onze militaire identiteit door de eeuwen heen. 'In een van de handboeken voor Nederlandse militairen staat: wij zijn een bovengemiddeld morele natie. Dat is nog net niet: wij zijn op ethisch gebied perfect. Dat ondergraaft de essentie van het militaire vak. Want ga met die instelling maar eens slag leveren. Een béétje krijgshaftig, dat bestaat niet.'
Poëzie! 'De wereld van Koenegracht is nuchter én waanzinnig. Met de dood die altijd om een hoekje gluurt en vaker dan eens pontificaal zijn plek opeist ("de dood die is koopziek"), waarna alles gewoon verdergaat, alsof er niets gebeurd is,' schrijft Janita Monna over Alle gedichten. Franca Treur is een stuk minder enthousiast over Lisa Taddeo's Drie vrouwen: 'Voor "een literair non-fictiemeesterwerk" bevestigt het boek daarmee wel een heel ouderwets en stereotiep man-vrouwbeeld. Het literaire aspect heb ik eerlijk gezegd niet kunnen ontdekken. Wel veel gepsychologiseer en een enorme hoop details waar je doorheen moet. Ik vond het particulier, intiem en saai.'
Jann Ruyters sprak Valeria Luiselli, naar aanleiding van het verschijnen van Archief van verloren kinderen [onze recensie | laudatio]: 'Dit boek is geen politiek instrument zoals mijn essay, maar iets levends. Een roman gaat ook niet over iets in het bijzonder maar over veel verschillende dingen die onderling verknoopt zijn. Het is een ruimte waarin mensen slapen, seks hebben, nadenken, plassen, wat dan ook.' En: 'Dit boek begon met het besef dat levens worden uitgewist, dat wat zich heeft afgespeeld wel nagalmt maar niet concreet te zien is in het landschap. Maar later realiseerde ik me dat de roman meer moest gaan over hoe verhalen worden doorgegeven aan de volgende generaties. En hoe kinderen verhalen veranderen, terug ketsen. Hoe ze een kritisch licht werpen op wat wij als normaal zien. Dat gebeurt in gesprek in de auto vanaf de achterbank. En later, als ze zelf op zoek gaan is dat ook een vorm van re-enactment: het naspelen van wat er is gebeurd.'
Maar het boek van de week is Marijke Schermers Liefde, als dat het is [fragment]. Gerwin van der Werf schrijft: 'Schermer excelleert op iedere pagina met zulke doodgewone zinnen die ze steeds lading geeft. Na iedere rake zin legde ik het boek even neer. Want ja, dit boek gaat over de liefde – als dat het is, natuurlijk – en wie is daar niet het slachtoffer van?'
Korter:
- Rob Schouten over John-Alexander Janssen, Trocadéro: 'De ontknoping die op al deze warmmakertjes volgt is even mysterieus als onbevredigend.' Maar: 'Gelukkig dus dat de roman daaraan voorafgaande echt iets eigens te bieden heeft, de mooi getroffen ontwikkeling van een ernstig karakter in een raadselachtige, onvertrouwde wereld.'
- Beeldboek van de week is Jessica Loves Julian is een zeemeermin.
- Ronald de Rooy over Marco Balzano, Ik blijf hier [fragment]: 'De soepele verteltrant, Trina’s nuchtere kijk op haar eigen leven, en de bizarre maalstroom van de vertelde geschiedenis maken Ik blijf hier tot een lezenswaard boek.'
- Bas Maliepaard over Carlo Collodi, De avonturen van Pinokkio: 'De moraal ligt er duimendik bovenop, maar het boek is levendig, humoristisch en grimmig genoeg om dat op de koop toe te nemen.'
- Paul van der Steen over Nathaniel Rich, Het verlies van de aarde. Een recente geschiedenis [fragment]: 'Rich toont hoe toevalligheden de aanpak van het klimaatprobleem soms frustreerden en af en toe hielpen. [...] Het boek van Rich had nog aan kracht gewonnen, wanneer de auteur de verwikkelingen eind jaren zeventig en in de jaren tachtig – zijn kwaliteiten als romancier aansprekend – iets verhalender had opgeschreven.'
De recensies van Trouw verschijnen elke zaterdag in Letter en Geest, en zijn voor abonnees te raadplegen op trouw.nl. Trouw is te koop bij het Nieuwscentrum.