Recensieoverzicht: Marcel Möring, Ernest Hemingway & Shirley Jackson (4 januari 2017)

09 januari 2017
| | | | | | | | | |

Onze wekelijkse samenvatting van de recensies in kranten en tijdschriften met deze week Marcel Möring, en verder: Edna Ferber, Elio Vittorini, Astrid Roemer (Trouw), Graham Norton, Sven Beckert, Sebastian Barry (de Volkskrant), René Huigen (Het Parool), Shirley Jackson, Kwame Anthony Appiah (NRC) Zadie Smith (Elsevier), Mieke van Zonneveld en Cees Nooteboom (VPRO Boeken) en in De Groene Amsterdammer een special over Ernest Hemingway.

Oudere afleveringen van deze rubriek zijn te raadplegen in ons archief. In een vereenvoudigde opzet beperken we ons in 2017 tot de Nederlandse kranten en maand-weekbladen en de grote, prominente stukken.

Tussen rechte haken staan de redactionele items op Athenaeum.nl.

Recensieoverzicht: Marcel Möring, Ernest Hemingway & Shirley Jackson (4 januari 2017)

Delen op

€ 20,99

In een nieuwe aflevering van VPRO Boeken interviewt Jeroen van Kan Mieke van Zonneveld over haar nieuwe dichtbundel Leger. Van Zonneveld vertelt dat de gedichten grotendeels te maken hebben met de periode waarin ze leukemie had. Verder vertelt ze wat het voornaamste is dat ze wil bereiken met de bundel: 'Ik hoop dat de mensen het mooi vinden en dat het kan ontroeren.' De vorm draagt aan dat ontroeren bij, maar is volgens Van Zonneveld niet genoeg: 'Als het emotionele er niet bij zit, dan is het niet helemaal af.'

En Van Kan gaat in gesprek met Cees Nooteboom, over zijn nieuwe dichtbundel Monniksoog en over zijn vorig jaar verschenen roman 533. Een dagenboek [leesfragment]. Nooteboom vertelt over hoe hij aan de titel van zijn boek kwam en hoe hij daarbij onderscheid maakt tussen een dagboek en een dagenboek: 'Een dagboek is wat je per dag opschrijft. Daar was dit niet voor bedoeld. Dit was meer een proces. [...] En daar ging het eigenlijk om, wat je in zo'n periode meemaakt.'

De afleveringen van VPRO Boeken zijn elke zondagochtend te zien op NPO 1, en zijn terug te kijken op www.vpro.nl/boeken

In Trouw neemt Geert Groot Koerkamp Aleksandr Solzjenitsyn als 'verrassend actuele' commentator op het moderne Rusland, en in een kader neemt hij een fragment op uit zijn 'Niet in de leugen leven', met leefregels als 'Geen enkele zin meer schrijven, ondertekenen of afdrukken, die naar zijn mening de waarheid geweld aan doet'. En Janita Monna opent de boekenpagina's als vanouds, deze week met Paul van Ostaijens Music-Hall, in nieuwe uitgave: 'Behalve om zijn taal, lees ik Van Ostaijen graag omdat hij je deelgenoot maakt van de menigte die dat Antwerpse theater in schuifelt. Voor de duur van de voorstelling, laat hij je "één" voelen met de rest van het publiek.' Maar Letter & Geest gaat verder recensies van drie van de Schwob-boeken van dit jaar:

  • Emilia Menkveld over Edna Ferber, Het purperen land: 'Bovenal een indringend portret van een moedige vrouw in een snel veranderende wereld. Een portret waar je zelfs ruim negentig jaar later nog van onder de indruk raakt.'
  • Ronald de Rooy over Elio Vittorini, De rode anjer: 'Een boeiend tijdsdocument van het fascistische Italië in 1924. Het is ook een roman die een lezer van nu laat voelen hoe het was om toen puber te zijn, het hoofd vol valse verwachtingen en hooggestemde idealen.'
  • Sofie Messeman over Angela Rohr, Kamp [leesfragment]: 'Rohrs boek is één lange opsomming van alles wat er in het kamp gebeurt, een opeenstapeling die door de enormiteit van de gegevens een overtuigend beeld van het kampleven schetst. Die precieze maar afstandelijke benadering maakt het relaas nog enigszins verteerbaar, want de existentiële uitzichtloosheid is nauwelijks te bevatten.'

Jann Ruyters las Carrie Fishers memoires The Princess Diarist ('Fisher hád een heel geestige pen en is op dreef als het over Leia's typische haardracht gaat. Maar ze had hier zeker wel een strengere redacteur kunnen gebruiken.'), Christianne Muusers vertelt aan Sofie Cerutti over haar boek Het verleden op je bord, en Beeldboek van de week is Werner Bischof in bevrijd Nederland, november.

Jaap Goedegebuure las de nieuwe Marcel Möring, Eden [leesfragment] ('een rijke en boeiende roman, vol verwikkelingen en verhalen en met een historische focus die reikt van Middeleeuwen tot nu'), en Rob Schouten de nieuwe Astrid Roemer, Olga en haar driekwartsmaten [leesfragment] ('Er heerst een even merkwaardige als fascinerende stijfheid in deze roman, waarin ook nog eens tegenwoordige tijd, verleden tijd en voltooid verleden tijd op onnavolgbare wijze door elkaar lopen. Het is kortom, ondanks de traditionele inzet, nauwelijks een traditionele roman te noemen maar eentje die helemaal met het eigenzinnige taalgebruik van Roemer is gevuld.').

Ten slotte:

  • Edwin Kreulen over A.J. Kazinski, De herboren moordenaar, met 'een paar prachtige scènes op waarin Kazinski zich de gelijke toont van Jo Nesbø'.
  • Sam Janse over Jonathan Sacks, Niet in gods naam. Een pleidooi tegen religieus extremisme en religieus geweld: 'Het middendeel vond ik intrigerend: Genesis opnieuw lezen met de vragen van onze eeuw in het achterhoofd, en de nagalm van de woorden van Dimitri Verhulst ("Bijbel is Bloedboek") nog in je oren. Sacks overdrijft wat als hij zegt dat in zijn boek voor het eerst de betekenis van de Genesisverhalen tot hun recht komen, maar ik moet toegeven dat ik de zeggingskracht ervan zelden zo heb ervaren.'
  • Bas Maliepaard over Carson Ellis' 'originele prentenboek' Kez iz tak? en Thuis: 'We hebben er met haar een sterke illustrator bij.'
  • Louis Van Dievel vult 'de tegel': 'Morgen beter'

De boekrecensies van Trouw verschijnen elke zaterdag in Letter en Geest, en zijn voor abonnees te raadplegen op trouw.nlTrouw is te koop bij het Nieuwscentrum. 

 

Music-Hall | Ostaijen Paul | 9789463101943
€ 22,00
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
De rode anjer | Elio Vittorini | 9789059366930
€ 23,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Eden | Marcel Möring | 9789023496144
€ 20,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Niet in Gods naam | Jonathan Sacks | 9789043527187
€ 26,00
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)

In de Sir Edmund een interview met The Graham Norton Show-presentator Graham Norton, wiens thriller Bewaring onlangs in het Nederlands verscheen. Norton vertelt dat hij heeft geprobeerd te vermijden dat de lezer tijdens het lezen van zijn boek zich telkens bewust is van hem als schrijver van het boek. ‘[B]ij mijn boek zou de lezer het idee kunnen hebben dat Graham Norton steeds over zijn schouder hangt: helloooo! Dus heb ik geprobeerd de inhoud zo ver mogelijk af te laten staan van wie ik ben.’

Hans Bouman recenseert Dagen zonder eind van Sebastian Barry [leesfragment] en is verrast over de manier waarop Barry steeds op een losse manier in elk boek dat hij schrijft dezelfde families laat terugkomen en bouwt aan een ‘dubbele familiesage’. ‘Tegelijk zijn de bouwstenen van die sage stuk voor stuk volwaardige, op zichzelf staande romans.’ En een bespreking van Marcel Hulspas over Katoen. De opkomst van de moderne wereldeconomie van Sven Beckert. ‘Herhalingen, onnodige abstracties à la Das Kapital, samenvattende alinea’s en het voortdurend uitleggen van begrippen geven de lezer vaak pagina’s lang het gevoel dat hij niet vooruitkomt,’ aldus Hulspas. Maar: ‘het verhaal blijft, ook onder die omstandigheden, de moeite waard.’

‘Met een niet aflatende energie reconstrueert Bikont aanloop, verloop en nasleep van de zwartste gebeurtenis uit de recente Poolse geschiedenis,’ schrijft Olaf Tempelman over De misdaad en het zwijgen van Anna Bikont [leesfragment], dat nu ook in het Nederlands te lezen is. ‘Wijlen Nobelprijswinnares Wislawa Szymborska noemde dit boek het droevigste dat zij ooit las.’ Van deze Nobelprijswinnares verschijnt haar debuutbundel, Zwart lied, in het Nederlands. Arjan Peters recenseert. ‘Grote poëzie? Nee. Een belofte? Ook nog niet, want de maakster van bovenstaande regels zou zich net zo goed tot een weeïg mens kunnen ontwikkelen. Niets gebeurt tweemaal; de oudere unieke dichteres was als beginneling niet ook al uniek.’ Peters schrijft verder over vaders en zonen in de literatuur. Hij noemt hierbij Leidse epigrammen van Frank Koenegracht.

Marjan Slob las boeken over dieren: Het innerlijke leven van dieren van Peter Wohlleben, Dierenrechten van Dirk-Jan Verdonk en Ethics in the Real World van Peter Singer. De boeken geeft ze respectievelijk twee, vier en drie sterren.

Kort & goed (of niet)

  • Patrick van den Hanenberg geeft vier sterren aan #Stopdetijd van Jan Rot.
  • Jannah Loontjes geeft vier sterren aan De existentialisten van Sarah Bakewell.
  • Marcel Hulspas geeft drie sterren aan In de ban van goed en fout van Jan de Vetten.
  • Ranne Hovius geeft vier sterren aan De man die er niet was van Anil Ananthaswamy.
  • Aleid Truijens geeft vier sterren aan Tot in de verste hoeken van K. Schippers [leesfragment].

De boekrecensies van de Volkskrant verschijnen elke zaterdag in Sir Edmund, en zijn te raadplegen op volkskrant.nl/boeken - een selectie is slechts voor abonnees toegankelijk. De Volkskrant is te koop bij het Nieuwscentrum.

Het innerlijke leven van dieren | Peter Wohlleben | 9789400508125
€ 22,99
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Dierenrechten | Dirk-Jan Verdonk | 9789462981294
€ 15,00
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
De existentialisten | Sarah Bakewell | 9789025905477
€ 36,00
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
De man die er niet was | Anil Ananthaswamy | 9789029091527
€ 24,99
Levertijd 1 tot 2 werkdagen.
Bewaring | Graham Norton | 9789044351781
ebook
€ 9,99

In Het Parool een interview door Maarten Moll met schrijver Marcel Möring. Zijn nieuwe roman Eden [leesfragment], het derde deel van een trilogie, verscheen deze week. Het Jodendom speelt in zijn werk, ook in Eden, een grote rol. ‘Het is blijkbaar een belangrijk onderwerp voor me. Ik sta er met een been in, en met het andere been niet. Ik heb een Joodse moeder en een niet-Joodse vader. Het heeft grote invloed gehad op mijn leven. Al houd ik me nu niet aan alle regels; iets wat ik wel heb gedaan om uit te zoeken wat het voor mij betekende.’

Maarten Moll schreef deze week verder onder de kop ‘Een spindoctor, superstar-dj’s en de nieuwe Kluun’ over de boeken die aangekondigd zijn voor het voorjaar. Die spindoctor verwijst naar Masser Brock van Bert Wagendorp, de superstar-dj’s en de nieuwe Kluun naar DJ van Kluun. Verder noemt Moll Hallejuja van Annelies Verbeke, Altijd Augustus van Maria Barnas, Teller Noemer van Tonnus Oosterhoff, Steencirkels van Piet Gerbrandy, Guggenheimer koopt een neger van Herman Brusselmans, Nachtschrijver van Jannie Regnerus, Rivieren keren nooit terug van Joke Hermsen, Nachtwandeling van Robbert Wellagen, Onder een hemel van sproeten van Alex Boogers, Verzamelde gedichten van Wim Brands (nawoord van Thomas Verbogt), Fuzzie van Hanna Bervoets, De middelste dag van het jaar van Maria Stahlie, Wees onzichtbaar van Murat Isik, De binnentuin van Henk Spaan en Zuivering van Tom Lanoye.

Verder een uitgebreide recensie van Arie Storm over René Huigens Geloof mij steeds. Storm noemt het spijtig ‘dat we uiteindelijk in de slothoofdstukken toch weer rustig terugkeren naar de familiekroniek’. Op deze manier krijgt de roman volgens Storm uiteindelijk een braaf karakter. ‘Je blijft zitten met het gevoel dat er nog meer narigheid in had gezeten.’

Verder drie kortere recensies:

  • Dieuwertje Mertens recenseert de dichtbundel De tere bloemen van het verstand van Myrte Leffring (drie sterren).
  • John Jansen van Galen recenseert Oorlog onder de mensen van Martijn Kitzen (drie sterren).
  • Guus Luijters recenseert Liever niet de lucht in van Ronald Prud’Homme van Reine (drie sterren).

De boekrecensies van Het Parool verschijnen elke zaterdag. Het Parool is te koop bij het Nieuwscentrum.

Eden | Marcel Möring | 9789023496144
€ 20,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Oorlog onder de mensen | Martijn Kitzen | 9789026337529
€ 29,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Halleluja | Annelies Verbeke | 9789044538052
€ 24,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Steencirkels | Piet Gerbrandy | 9789025450366
€ 21,99
Op voorraad Voor 17.00 besteld, binnen 1 à 2 werkdagen in huis. (Op werkdagen)
Verzamelde gedichten | Wim Brands | 9789028261921
€ 35,00
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Eden | Marcel Möring | 9789023496045
ebook
€ 9,99

Van Roos van Rijswijk deze week een stuk over het leven en werk van Shirley Jackson, naar aanleiding van het verschijnen van Ruth Franklins biografie Shirley Jackson. A Rather Haunted Life. Van Rijswijk vindt het 'eerder een heel mooi naslagwerk dan een goed leesbare biografie'. Over het werk van Jackson zelf schrijft ze onder meer: 'Gothic horror, vooruit: Jackson leek in veel van haar verhalen en romans een hang te hebben naar griezelige huizen en personages met een duister karakter. Maar zo'n gothic-labeltje misleidt alleen in Jacksons geval. Veel meer dan over enge huizen en een incidentele (vermeende) klopgeest, gaan haar spannende boeken over angst, voor het bovennatuurlijke, maar ook voor de ander: of het nu de toorn van een heel dorp betreft of juist het "afwijkende" van de enige gekleurde man uit dat dorp.'

Wim Brummelman sprak daarnaast met Kwame Anthony Appiah, van wie onlangs het boek De erecode. Hoe morele revoluties tot stand komen verscheen. 'Als je een arme witte Amerikaan bent die ergens op het platteland woont, in een stad waar veel jongeren verslaafd zijn aan chrystal meth, waar veel diefstal is, waar geen fatsoenlijke banen zijn te vinden, dan zijn racisme, seksisme en homofobie niet de grootste problemen. Erger nog: mensen die dat wél beweren, willen het enige privilege weghalen dat je als witte nog hebt, namelijk je witheid. Het is dan heel goed te begrijpen dat je niet voor de Democraten gaat stemmen,' zegt Appiah onder meer in het interview. Arjen Fortuin bespreekt Eden, de nieuwe roman van Marcel Möring [leesfragment]. Eden is het prikkelendst op het meest abstracte niveau - en dat geeft het boek in de laatste honderd bladzijden de vaart die er eerder aan ontbrak.'

Rob van Essen wijdt een bespreking aan Cynan Jones' Inham [leesfragment]. Hij noemt het 'een kleine, uitzonderlijk goede roman'. Bertram Mourits las Traveling Soul. The Life of Curtis Mayfield van Todd Mayfield en Travis Atria. 'Het beeld van Mayfield dat oprijst uit dit boek is gecompliceerd: een enorm talent, met wie nauwelijks viel samen te werken. Een betrokken, verantwoordelijk man, die zijn naasten pijn deed als hij het gevoel kreeg niet gerespecteerd te worden. Even getroebleerd als getalenteerd, even onaangenaam als invloedrijk: Traveling Soul laat beide kanten zien,' aldus Mourits. En Kester Freriks recenseert Rémon van Gemerens Couperus. Een leven. 'Dit is de biografie van de vraagtekens en van de overtuiging dat de werkelijkheid onkenbaar is, zoals Van Gemeren aantoont aan de hand van Kant, Hegel, Derrida en tal van anderen. Gaandeweg het boek, als je eenmaal gewend bent aan dat switchen tussen levensverhaal en fictie, levert dat gelukkig ook boeiende passages op,' stelt Freriks.

De kortere besprekingen:

  • Toef Jaeger over Simone van Saarloos, De vrouw die [leesfragment] (drie ballen)
  • Thomas de Veen over Hannah van Wieringen, Prijs de dag voordat de avond valt (drie ballen)
  • Ellen de Bruin over Maria Semple, Today Will Be Different (vier ballen)
  • Marco Kamphuis over Antoine de Saint-Exupéry, Oorlogsvlieger (drie ballen)
  • Deniz Kuypers over Paulette Jiles, News of the World (vier ballen)
  • Sheila Kamerman over Salaheddine Benchikhi, Salaheddine Punt NL (drie ballen)
  • Kester Freriks over Gerrit Jan Zwier, De omweg naar Paaseiland (vier ballen)
  • Roelof van Gelder over Craig Harlines Jacobs vlucht (vier ballen) en Henk Roosenbooms Ontvoerd of gevlucht? (vier ballen)

De boekrecensies van NRC Handelsblad verschijnen elke vrijdag in Boeken, en zijn voor abonnees te raadplegen op Nrc.nl. NRC Handelsblad is te koop bij het Nieuwscentrum.

Shirley Jackson: A Rather Haunted Life | Ruth Franklin | 9780871403131
€ 38,99
Levertijd 4 tot 10 werkdagen.
We hebben altijd in het kasteel gewoond | Shirley Jackson | 9789020415391
€ 17,50
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Lottery and other stories | shirley jackson | 9780141191430
€ 15,99
Op voorraad Voor 17.00 besteld, binnen 1 à 2 werkdagen in huis. (Op werkdagen)
De erecode | Kwame Anthony Appiah | 9789058755162
€ 34,90
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
The Honor Code | Kwame Anthony (New York University) Appiah | 9780393340525
€ 17,99
Levertijd 4 tot 10 werkdagen.
Prijs de dag voordat de avond valt | Hannah van Wieringen | 9789076174761
€ 17,90
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Eden | Marcel Möring | 9789023496144
€ 20,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Inham | Cynan Jones | 9789492313164
€ 16,50
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Salaheddine punt NL | Salaheddine Benchikhi | 9789038898254
€ 24,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Jacobs vlucht | Craig Harline | 9789460042997
€ 24,95
Levering binnen 5 werkdagen.
Eden | Marcel Möring | 9789023496045
ebook
€ 9,99

Irene Start recenseert deze week in Elsevier Zadie Smiths Swing Time [recensie]. Start noemt de toon in de roman ‘licht drammerig’, maar is ook enthousiast. ‘Smith levert met Swing Time een cynisch commentaar op de popsterrencultus en de neiging tot ‘goed doen’ in Afrika.’

Verder een interview door Liesbeth Wytzes, met striptekenaar Joost Swarte. Swarte (1947) kijkt terug op zijn tekencarrière en vertelt hoe hij te werk gaat als hij een strip maakt. 'In een strip die als realistisch wordt ervaren, komt het hard aan als één van de figuren ineens totaal rood is. Die overdrijving vind ik heel leuk. Aan de ene kant is het wel zo dat ik refereer aan de werkelijkheid, maar met zo'n overdrijving kan ik het een beetje crazy maken.'

En Eric Vrijsen bespreekt het boek Op reis met mijn vader (die dood is) van historicus Maarten van Riel. ‘Riel vermijdt de militaire heroïek en juist daardoor ontroert het verhaal van zijn vader.’

Elsevier verschijnt elke donderdag en is voor abonnees toegankelijk via weekblad.elsevier.nl. Elsevier is te koop bij het Nieuwscentrum.

In De Groene Amsterdammer deze week een special over Ernest Hemingway. Joost de Vries schrijft over de legende Hemingway, die Hemingway (deels) zelf schiep. Hij noemt in zijn stuk onder meer The Old Man and the Sea: 'Met terugwerkende kracht kun je stellen dat Hemingway met The Old Man zichzelf overwon, afstand kon nemen van zijn eigen mythe waar hij zelf de voornaamste gelovige van was geworden. En doordat hij afstand deed van zijn karikatuur, kon het publiek die weer omarmen.' Marja Pruis leverde een stuk over Hemingways debuut The Sun also Rises. 'Deze roman zal altijd nieuwe lezers betoveren en dat komt door de vertelwijze, een bizarre mengvorm van naakt realisme en mystiek zwijgen,' merkt ze op. Niña Weijers aarzelde toen haar werd gevraagd mee te werken aan het themanummer en ze is dan ook weinig positief over de auteur. 'Ik kan een schrijver die vrouwen keer op keer portretteert als manipulatieve verleidsters, aristocratische trutten, onnozele bakvissen, grillige feeksen en bezitterige hysterica's nauwelijks lezen zonder voortdurend te denken: there we go again,' staat er onder andere in het stuk. Philip Huff noemt A Farewell to Arms 'nog altijd een van de beste romans over de Eerste Wereldoorlog'. Xandra Schutte gaat uitgebreid in op Hemingways relatie met Martha Gellhorn, ze noemt daarbij de 'prachtige verzameling van Gellhorns brieven' De ogen van miljoenen. En Cees Zoon schrijft over Hemingways vriendschap met Fidel Castro.

De Groene Amsterdammer is elke woensdag al te koop bij het Nieuwscentrum. Athenaeum Boekhandel verzorgt de boekverkoop voor de website van De Groene.

 

Old man and the sea | Ernest Hemingway | 9780099908401
€ 13,99
Op voorraad Voor 17.00 besteld, binnen 1 à 2 werkdagen in huis. (Op werkdagen)
En de zon gaat op | Ernest Hemingway | 9789020415247
€ 19,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Moveable feast (restored edition) | Ernest Hemingway | 9780099557029
€ 14,99
Op voorraad Voor 17.00 besteld, binnen 1 à 2 werkdagen in huis. (Op werkdagen)
A Farewell To Arms | Ernest Hemingway | 9781909621411
€ 16,99
Levertijd 4 tot 10 werkdagen.
Afscheid van de wapenen | Ernest Hemingway | 9789020414172
€ 17,50
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
The First Forty-Nine Stories | Ernest Hemingway | 9780099339212
€ 16,99
Levertijd 4 tot 10 werkdagen.
pro-mbooks1 : athenaeum