Hilary Mantel (het recensieoverzicht van de week van 6 mei 2020)

In Het Parool een gesprek met Conny Braam over haar nieuwe roman Wij zijn de wrekers over dit alles [fragment]. Hoofdpersoon is Jakob Witbooi, kleinzoon van de Afrikaanse vrijheidsstrijder uit Braams vorige roman Ik ben Hendrik Witbooi. 'Jakob staat symbool voor de zwarte soldaten uit Zuid-Afrika, die door Churchill en Roosevelt waren opgeroepen zich aan te melden voor het leger.' De rassenkwestie speelde ook in het leger: witte, bruine en zwarte soldaten werden in aparte divisies ondergebracht, en zelfs onder krijgsgevangenen waren raciale verhoudingen bepalend. Braam stuitte erop tijdens de research voor dit boek: 'Het automatisme dat uit de dagboeken van witte soldaten sprak over de onderlinge verhoudingen, vond ik schokkend. Ze dachten niet: dit is mijn medesoldaat, mijn kameraad. Nee, ze dachten: dit is een zwarte, hij is mijn bediende. Ze bleven de zwarte soldaten als minderwaardig beschouwen. In het krijgsgevangenenkamp kregen de zwarte soldaten het minste te eten, en moesten ze op de slechtste plekken slapen, naast de latrines.'

Maarten Moll bespreekt de pas in vertaling verschenen roman Jaag je ploeg over de botten van de doden ('schitterende titel') van Olga Tokarczuk [fragment | onze bespreking]. In een afgelegen Pools dorp werpt de excentrieke Janina Duszjenko zich op als detective nadat eerst haar buurman en daarna enkele leden van de lokale jachtvereniging dood worden aangetroffen. Tokarczuks stijl is volgens Moll 'uitbundig, ze strooit met humor (altijd belangrijk, lees over het bal van de paddenstoelenplukkers!), en haar manier van vertellen is meeslepend. Met een fabelachtig taalgevoel'. Moll besteedt verder aandacht aan twee andere boeken van Tokarczuk, die haar de Man Booker Prize en de Nobelprijs voor literatuur opleverden: De rustelozen en De Jacobsboeken. Daarin onderzoekt ze 'uitvoeriger dan in Jaag je ploeg, de mens, zijn geschiedenis, en zijn leefwereld (het enigma van het leven, zou verheven kunnen zeggen). Waarmee Jaag je ploeg niet zomaar kan worden weggezet als een mindere Tokarczuk, of een instapmodel'.

Uit het oeuvre van Joan Didion stelde Joost de Vries een bundel samen met essays en reportages, onder de titel De verhalen die we onszelf vertellen. Recensent Dieuwertje Mertens schrijft: 'Het is een mooie kennismaking met Didion voor wie onbekend is met haar werk. "Op de omslagen van haar boeken staat ze steevast zelf, met een zonnebril op, een sigaret in haar hand, tegen een cabriolet geleund - cool as fuck," schrijft De Vries in het voorwoord. Net zo cool als haar pen: onomwonden, scherp, een tikkeltje ironisch. Ze heeft een groot gevoel voor humor, maar is ook integer. Hierdoor blijven haar essays en journalistieke reportages uit de jaren 60 en 70 nog steeds overeind.'

En verder:

• Dat Jan Siebelink in Maar waar zijn die duiven dan zijn protagonist Hugo Tempelman in de eerste persoon laat vertellen, pakt volgens recensent Dries Muus ongelukkig uit. Het 'brengt je idealiter heel dicht bij de hoofdpersoon. Je zit in zijn hoofd, beziet de wereld met zijn blik. In Maar waar zijn die duiven dan vertelt Tempelman juist over zijn leven alsof hij er van bovenaf over spreekt, zonder de grote woorden tot leven te wekken met sprekende beelden.'
• 'Charmant, geestig en diep ontroerend', oordeelt Dirk Jan Arensman over Loop nooit weg zonder helm, door de van origine Franse Camille Bordas. Na haar verhuizing naar de VS schreef ze deze roman - haar derde - in het Engels. Knap, maar dat is volgens Arensman 'nog níéts vergeleken bij de prestaties van de excentrieke wonderkinderen' die erin rondlopen.
• John Irvings De wereld volgens Garp is deze week 'de klassieker die je gelezen moet hebben'. Dieuwertje Mertens schrijft: 'Het verhaal viert de verbeeldingskracht, ontroert, schokt, is ongelooflijk grappig en zit intelligent in elkaar. Een belangrijk thema is schrijven: wat is de relatie tussen het echte leven en literatuur?'
• In 'Naar bed met' kiest boekverkoper Liset van Laer van Pantheon Boekhandel voor een op en top Britse detective in jaren-twintig-sfeer, De Mitford-moorden: 'Heerlijk! Vergeet niet hier sloten sterke thee met melk en scones met clotted cream bij te nuttigen.'
• Een keuze uit het recente boekenaanbod in de rubriek Signalement: De kunst van het nietsdoen, van de veertiende-eeuwse Japanse monnik Kenko [fragment]; het 'volstrekt originele' kinderboek De gemene moord op Muggemietje van Ted van Lieshout; de in een Spaans weeshuis gesitueerde novelle Kleine handen door Andrés Barba; Jong in de jaren zestig, waarin biograaf Jaap Goedergebuure songteksten bijeenbrengt die Frans Kellendonk schreef in zijn jonge jaren; de uit het Italiaans vertaalde familieroman Wij zijn niet als hagedissen van Erika Bianchi; en Een relaas van vriendschap en liefde, waarin schrijver-kunstenaar Eric Schneider onderzoekt 'welke emoties en beelden bepalend zijn voor onze herinnering'.

De boekrecensies van Het Parool verschijnen elke zaterdag. Het Parool is te koop bij het Nieuwscentrum.