Nino Haratischwili en Stephan Enter (de boekbesprekingen in de week van 6 november 2019)

11 november 2019
| | | | | | | | | | | | |

Onze wekelijkse samenvatting van de recensies in kranten en tijdschriften, met deze week veel aandacht voor Nino Haratischwili en Stephan Enter, en verder: Geert Mak, Marente de Moor, Nachoem Wijnberg (Trouw), Tim Hofman, Alma Mathijsen, Michail Gorbatsjov (de Volkskrant), Clarice Gargard, Edna O’Brien (Het Parool), Karel Capek, Pierre Rosanvallon (NRC Handelsblad), Orlando Figes, Hans Luijten, Fjodor Dostojevski (De Groene Amsterdammer).

Oudere afleveringen van deze rubriek zijn te raadplegen in ons archief. Tussen rechte haken staan de redactionele items op Athenaeum.nl.

 

In Trouws rubriek 'Ik heb een droom': Marente de Moor, wier roman Foon [fragment] bekroond werd met de Jan Wolkersprijs en de F. Bordewijkprijs, en nog kansmaakt op de Bookspot Literatuurprijs. Noor Hellmann ontlokte haar: 'Als ik aan een boek werk, droom ik weinig. Misschien omdat je bewustzijn verandert, het hier en nu vervlecht zich met de wereld die je beschrijft. Daar word je enigszins raar van in je hoofd.'

'Wijnberg hoort, om in sporttermen te blijven, tot de eredivisie van de Nederlandse poëzie [...] en zijn vaak lijvige bundels zijn te lezen als poëtische onderzoeken [...]. En nu naar voetbal,' schrijft Janita Monna over de nieuwe Nachoem Wijnberg, Afscheidswedstrijd. Lieke Kézér looft László Krasznahorkai's nieuwste, Baron Wenckheim keert terug [fragment] ('Nee, vrolijk is het allemaal niet, maar o, wat een machtig schrijver is László Krasznahorkai.'), en Paul van der Steen las de post-Val-van-de-Muurboeken van Frank Westerman [fragment] ('Een enkel verhaal doet wat gedateerd of al te summier aan, maar in veel gevallen blijkt het aloude adagium "wie wat bewaart, die heeft wat" weer eens heel erg waar.') en Merlijn Schoonenboom ('Schoonenboom laat schitterend zien hoe opinies voortdurend schuiven door de lange schaduwen van het verleden, vluchtelingenstromen, aanslagen, AfD, voetbalinternational Mesut Özil, popgroep Rammstein en veel meer.').

Van der Steen las ook het boek van de week, Geert Maks Grote verwachtingen. In Europa 1999-2019 [fragment | evenement]. 'Mak kwijt zich echter goed van die taak. Weinig hoeken van het werelddeel overslaand laat hij alle majeure ontwikkelingen van de eerste decennia van deze eeuw wel zo'n beetje aan bod komen. Hij weet aardig orde in de chaos te scheppen, zet gebeurtenissen voor zover al mogelijk in perspectief en wijst en passant op relevant werk van anderen.' Al heeft hij ook kanttekeningen: 'Waarom ontbreekt bij dit prima boek dan toch een beetje de magie van het originele In Europa? Dat lijkt te zitten in de intensiteit van Maks rondreis aan het einde van de vorige eeuw.'

Verder aandacht voor de nieuwe boeken van Coco Schrijber [fragment], Sacha Bronwasser, Mieke Eerkens, Emilie Pine, Ulf Star en Miek Smilde. En in de bijlage 'Tijd': Dan Ariely. Robert Visscher: 'Ariely is internationaal een toonaangevende wetenschapper op het gebied van onze drijfveren. [...] Het boek geeft [...] geen toverformule voor motivatie, wel een groot aantal inzichten.'

De recensies van Trouw verschijnen elke zaterdag in Letter en Geest, en zijn voor abonnees te raadplegen op trouw.nlTrouw is te koop bij het Nieuwscentrum. 

Nino Haratischwili en Stephan Enter (de boekbesprekingen in de week van 6 november 2019)

Delen op

€ 23,50
Foon | Marente de Moor | 9789021412009
€ 22,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Baron Wenckheim keert terug | Laszlo Krasznahorkai | 9789028427433
€ 32,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
De wereld volgens Darp | Frank Westerman | 9789021419664
€ 23,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Afscheidswedstrijd | Nachoem M. Wijnberg | 9789492928511
€ 24,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Foon | Marente de Moor | 9789021412092
ebook
€ 10,99
Motivatie | Dan Ariely | 9789492493866
€ 19,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Motivatie | Dan Ariely | 9789492493873
ebook
€ 14,50
Niets is gelogen | Sacha Bronwasser | 9789026346156
€ 22,99
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Dorsmans dood | Miek Smilde | 9789029539937
€ 20,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)

In de Volkskrant, en dan het magazine, een interview met presentator Tim Hofman over zijn tweede dichtbundel Grappig jammer. ‘Het voelt alsof ik mijn dagboek heb ingeleverd bij de uitgeverij. Ik weet ook niet waarom ik dat zo spannend vind, want ik schaam me nergens voor. Misschien komt het doordat ik het gewoon niet zo leuk vind om over mezelf te praten.’

Ook in het tijdschrift een artikel over Alma Mathijsen en haar nieuwe novelle Ik wil geen hond zijn die ze schreef voor het 75-jarig jublieum van De Bezige Bij [evenement]. ‘Ik wil geen hond zijn is het enige boek dat ik tíjdens mijn verdriet heb geschreven. In tegenstelling tot de dood heeft liefdesverdriet geen rituelen, niets waar je je aan vast kunt houden, dus het voelde fijn om wat om handen te hebben. Ik was er iets van aan het maken, hoe pijnlijk ook.’

Sterre Lindhout interviewt Nino Haratischwili over het verhaal achter De kat en de generaal [fragment | onze recensie]. ‘Ik heb schrijven nooit als kwelling beleefd. Natuurlijk zijn er momenten waarop het stokt, dat ik denk: wat nu? Maar het is nooit een lijdensweg, zoals ik bij anderen weleens hoor. Ik geloof ook niet dat ik mezelf dat zou aandoen.’

Recensies. Arjan Peters over Pastorale van Stephan Enter [fragment | boekverkopersbespreking]: ‘Dit is een roman over een nagenoeg stilstaande en benauwde wereld die op knappen staat (daarom beginnen de muggen tegen het eind gemeen te steken), omdat er een kolkende moderne wereld zit aan te komen.’ Eric Palmen las Working van biograaf Robert A. Caro. ‘Eigenlijk is Caro nauwelijks geïnteresseerd in het persoonlijke wel en wee van zijn protagonisten. Hij heeft nooit de ambitie gehad de geschiedenis van grote mannen te schrijven. Caro is geïnteresseerd in wat ze representeren: politieke macht.’ Ranne Hovius over De wonderdokter van Albert Willem van Renterghem: ‘De wonderdokter laat fraai het optimisme en de gedrevenheid zien waarmee de eerste spaden op dit onmetelijke veld de grond ingingen.’

Een beschouwing van The Beautiful Ones. Zijn laatste woorden van Prince en Dan Piepenbring door Marcus Huibers. ‘Prince heeft zijn leven lang zijn best gedaan een mysterie te blijven. De conclusie is dat hij daarin glansrijk is geslaagd.’

Plus besprekingen van Wat er op het spel staat van Michail Gorbatsjov [fragment] (‘De wereld heeft volgens Gorbatsjov dringend behoefte aan ‘perestrojka’ (hervorming) en ‘glasnost’ (openheid), de therapie waarmee hij het starre Sovjetsysteem veranderde (met als gevolg de ineenstorting van het Sovjetrijk, dat wel).’) en minibesprekingen van onder andere Het geel van Marcel Proust van Mieke Bal (‘Bal vindt dat een geïnformeerde, sensitieve "lezing" van kunst diepte kan geven aan een mensenleven, want "de geschiedenis reist mee met de zinnelijkheid van de werken".’) en De mannen van Maria van Anneloes Timmerije (‘Het is een levendig portret geworden, en een prachtig tijdsbeeld.’).

De boekrecensies van de Volkskrant verschijnen elke zaterdag, en zijn te raadplegen op Volkskrant.nl/boeken - een selectie is slechts voor abonnees toegankelijk. De Volkskrant is te koop bij het Nieuwscentrum.

Grappig jammer | Tim Hofman | 9789029093118
€ 15,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Ik wil geen hond zijn | Alma Mathijsen | 9789403176307
€ 21,99
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
De kat en de generaal | Nino Haratischwili | 9789025453329
€ 34,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Pastorale | Stephan Enter | 9789028293007
€ 23,50
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Working | Robert A Caro | 9781847926050
€ 30,00
Levertijd 4 tot 10 werkdagen.
De wonderdokter | Albert Willem van Renterghem ; Rinus Spruit | 9789059368644
€ 21,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Wat er op het spel staat | Michail Gorbatsjov | 9789000364930
€ 22,99
Op voorraad Voor 17.00 besteld, binnen 1 à 2 werkdagen in huis. (Op werkdagen)
Het geel van Marcel Proust | Mieke Bal | 9789460044670
€ 24,50
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Het nieuwe Ajax | Menno Pot | 9789026349638
€ 20,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Volledige werken deel 10 | Willem Frederik Hermans | 9789403140100
€ 49,99
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Wie de Rechtvaardigen zoekt | Richard Osinga | 9789028450073
€ 25,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
The Beautiful Ones | Prince | 9781780899176
€ 35,00
Levertijd 4 tot 10 werkdagen.
Volledige werken deel 10 | Willem Frederik Hermans | 9789403140001
€ 99,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)

In Het Parool deze week een interview met Nino Haratischwili over De kat en de generaal [fragment | onze recensie]. '"Tijdens het redigeren besefte ik eigenlijk pas dat mijn hele boek is als een kubus van Rubik. Want zoals bij het draaien van de lagen daarvan,” (ze draait met haar handen een denkbeeldige puzzel in verschillende posities) "zijn alle personages en de wendingen in hun levens en de beslissingen die ze nemen van invloed op elkaar."'

Dieuwertje Mertens schrijft over Drakendochter van Clarice Gargard: 'Gargard heeft goed door dat ze zich om haar vader te begrijpen, moet verdiepen in de geschiedenis van haar familie, van Liberia en haar cultuur. Dat levert meer op.'

Daarnaast een recensie van Dries Muus over Pastorale van Stephan Enter [fragment | boekverkopersbespreking]. 'De spanning in Pastorale zit 'm vaak in ogenschijnlijk kleine voorvallen als een gevonden portemonnee, een uitgestelde mededeling of een opgeblazen dorpsroddel. En misschien meer dan door Oscars en Louises zorgvuldig opgebouwde verhaallijnen, prikkelt de roman door Enters indrukwekkend rijke stijl.'

Ook een recensie van Meisje van Edna O’Brien door Dirk-Jan Arensman. 'De pijn en worstelingen van rechteloze vrouwen waren altijd al haar terrein. In Meisje geeft ze die opnieuw een prachtige, universeel menselijke stem.'

Plus een voorpublicatie uit de monsterencyclopedie Het boek van wonderlijke wezens die echt bestaan van Tjerk Noordraven.

De boekrecensies van Het Parool verschijnen elke zaterdag. Het Parool is te koop bij het Nieuwscentrum.

De kat en de generaal | Nino Haratischwili | 9789025453329
€ 34,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Drakendochter | Clarice M.D. Gargard | 9789029529341
€ 22,99
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Pastorale | Stephan Enter | 9789028293007
€ 23,50
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Meisje | Edna O'brien | 9789403172903
€ 21,99
Op voorraad Voor 17.00 besteld, binnen 1 à 2 werkdagen in huis. (Op werkdagen)
Het boek van wonderlijke wezens die werkelijk bestaan | Tjerk Noordraven | 9789048845866
€ 24,99
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)

NRC Boeken opent met Karel Capek. Shira Keller las Hordubal. 'Met Juraj Hordubal schiep Capek een buitengewoon innemend personage; door zijn goeiige inborst zowel grappig als tragisch. [...] Met Hordubal wilde Capek laten zien dat de werkelijkheid, en de mens in het bijzonder, onnoemelijk veel complexer is dan we geneigd zijn te denken, en dat het vereenvoudigen van die werkelijkheid niet alleen de waarheidsvinding in de weg staat, maar ook leidt tot gruwelijk onrecht.'

Dan Thomas de Veen over Stephan Enters nieuwste, Pastorale [fragment | boekverkopersbespreking]: 'De plot zit zo goed in elkaar dat niets ooit gaat vervelen, meer dan eens komt Enter met originele en scherpzinnige metaforen op de proppen, de melodie van de zinnen doet de vertelling knispervers aanvoelen. Tegelijkertijd speelt Enter ook een heerlijk spel met de lezer.'

Margot Dijkgraaf las de Goncourtwinnaar, Jean-Paul Dubois' Tous les hommes n’habitent pas le monde de la même façon ('klassieke roman over het leven van een huismeester annex manusje van alles, die zich in de gevangenis van Montreal bevindt'), en de runner-up, Amélie Nothombs Soif ('als altijd – origineel en eigenzinnig'), en Peter Vermaas interviewde Pierre Rosanvallon, wiens boek De democratie denken. Werk in uitvoering onlangs verscheen: '[Macron] is totaal in de war, onzeker. Hij dacht eerst dat hij met autoriteit tegen de Fransen moest praten, maar dat heeft niet gewerkt. Dat ligt niet alleen aan zijn eigen tekortkomingen. Het huidige systeem, zonder echt structurerende politieke partijen, produceert haast even snel electoraal enthousiasme als diepe regeringsteleurstelling.'

En verder aandacht voor de nieuwe bundeling ZKV's van A.L. Snijder, en de boeken van Josephine Rombouts, Dirk De Wachter, A.C. Grayling, Jonathan Rée, Prince en Debbie Harry.

De boekrecensies van NRC Handelsblad verschijnen elke vrijdag in Boeken, en zijn voor abonnees te raadplegen op Nrc.nl. NRC Handelsblad is te koop bij het Nieuwscentrum.

Pastorale | Stephan Enter | 9789028293007
€ 23,50
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
De democratie denken | Pierre Rosanvallon | 9789460044304
€ 24,50
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Doelloos kijken | A.L. Snijders | 9789072603760
€ 15,00
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Hordubal | Karel Capek | 9789028442931
ebook
€ 9,99
Pastorale | Stephan Enter | 9789028293304
ebook
€ 12,50
Terug naar Cliffrock Castle | Josephine Rombouts | 9789021418056
€ 23,99
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
De kunst van het ongelukkig zijn | Dirk De Wachter | 9789401463584
€ 19,99
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
The Beautiful Ones | Prince | 9781780899176
€ 35,00
Levertijd 4 tot 10 werkdagen.

In De Groene Amsterdammer deze week een groot stuk van Eva Peek over Orlando Figes, De Europeanen [fragment]. ‘Europeanen zit vol heerlijke liefdesperikelen van de negentiende-eeuwse Europese kunstelite; iedereen kende iedereen, en deed het schijnbaar met iedereen. Maar de Viardot-Toergenjev-liefdesdriehoek is nog maar de helft van het boek.’

Femke Essink over de roman Alle tijd van Ronald Giphart [fragment]: ‘Het zou een mooi en licht-satirisch generatieportret kunnen opleveren, maar Giphart lijkt meer uit op ontroering over het verglijden van de tijd in een mannenvriendschap. Sympathiek en hartverwarmend, maar Alle tijd is vooral een nostalgisch en naar binnen gekeerd verhaal.’

Een bespreking van Alles voor Vincent. Het leven van Jo van Gogh-Bonger van Hans Luijten door Roos van der Lint. ‘De grote troef van deze biografie is dat Jo’s levensverhaal invoelbaar maakt hoezeer haar wereld nog altijd de onze is – Jo en Theo eten hoog op de Eiffeltoren wanneer deze net geopend is – en een nieuw licht werpt op een kunstcollectie die wij zo goed kennen, die we vanmiddag nog in het museum kunnen gaan zien, als we willen.’

Verder een voorpublicatie over onbeleefd zijn uit de essaybundel Conventry van Rachel Cusk: 'Het beste wat we kunnen doen in de huidige situatie lijkt me streven naar goede manieren. Ik heb me dan ook voorgenomen om beleefder te zijn. Ik weet niet of het zinvol is: misschien is dit een gevaarlijke tijd voor beleefdheid. Misschien brengt die beleefdheid wel offers met zich mee.'

Graa Boomsma schrijft over Onbeschut van Barbara Kingsolver: ‘Het was alsof ik al lezend terecht was gekomen aan een borreltafel waaraan het eindeloze gesprek alle kanten opging.’

En ten slotte Merijn de Boer over Dostojevski's Aantekeningen uit het dodenhuis [fragment] en Vernederd en gekrenkt: ‘Het verrassende is dat Aantekeningen uit het dodenhuis ondanks de titel en het onderwerp helemaal geen donkere, onaangename lectuur is, zoals Nabokov beweerde.’

De Groene Amsterdammer is elke woensdag al te koop bij het Nieuwscentrum. Athenaeum Boekhandel verzorgt de boekverkoop voor de website van De Groene

Europeanen | Orlando Figes | 9789046825044
€ 42,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Alles voor Vincent | Hans Luijten | 9789044641660
€ 39,99
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Onbeschut | Barbara Kingsolver | 9789493081079
€ 12,50
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Aantekeningen uit het dodenhuis en Vernederd en gekrenkt | Fjodor Dostojevski | 9789028292062
€ 50,00
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Coventry | Rachel Cusk | 9789403174600
€ 22,99
Op voorraad Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis. (Op werkdagen)
Europeanen | Orlando Figes | 9789046825051
ebook
€ 14,99
Alle tijd | Ronald Giphart | 9789403161303
ebook
€ 9,99
Unsheltered | Barbara Kingsolver | 9780571347025
€ 15,99
Op voorraad Voor 17.00 besteld, binnen 1 à 2 werkdagen in huis. (Op werkdagen)
pro-mbooks1 : athenaeum