Recensieoverzicht: Boris Pasternak, Anton Valens, Arie Pais, Özcan Akyol (17-02-2016)

‘We gaan kapot aan het neoliberalisme. We gaan er helemaal aan kapot,’ aldus schrijver en oud-politicus Jan Terlouw. Hoewel zijn biografie deze maand uitkomt, evenals een monsterheruitgave van zijn jeugdboek Oorlogswinter lijkt de voormalig D66-topman somberder dan ooit. ‘Ik ben heel erg voor allerlei individuele vrijheden, maar laten we de publieke taak van de overheid alsjeblieft niet veronachtzamen. De samenleving is zo verschrikkelijk rechts geworden.’

Daniëlle Serdijn verlangt naar een echt nieuw werk van Griet Op de Beeck. Haar verhalenbundel Gij nu [e-book] is een voortzetting van eerdere verhalen en Serdijn vraagt zich af of elk verhaal in de bundel onmisbaar is. Kreeftenkenner Lipke Blijdeley Holthuis (1921-2008) verzamelde tijdens zijn leven achtduizend boeken over kreeften, krabben en garnalen. In krabbengang door kreeftenboeken is een rondgang door zijn verzameling en maakt grote indruk op Arjan Peters. Franca Treur laat in Y&X met de lengte van een mop zien hoe snel mensen zich in het onderlinge contact gedragen als stripfiguurtjes, types die onderworpen zijn aan een rollenspel. Arjan Peters vindt het prettig dat Treur het trekken van conclusies aan de lezer over laat. De nieuwe uitgave van Pasternaks klassieker Dokter Zjivago is volgens Sjeng Scheijen uitmuntend vertaald door Aai Prins. Het taalgebruik is kraakhelder maar de verhaalstructuur is complex, dus eenvoudig lezen is het niet.

Stephan Sanders looft oud-VVD-politicus Arie Pais om de gedetailleerde beschrijving van zijn oorlogsjaren in diens autobiografie Omkijken, maar vindt het uitvoerig verslag van zijn regeerperiode te veel leest als het na-ijlende gelijk van een gewezen bewindsman. De doodsvogel [e-book] van Samuel Bjørk maakt volgens Frank Heinen de verwachtingen na zijn debuut niet helemaal waar, daarvoor heeft hij te weinig vernieuwd. Signatuur geeft een oude titel van David Lagercrantz uit: De val van Turing [e-book]. Martijn van Calmthout denkt dat de misdaadjournalist de setting beter heeft geschetst dan een historicus had kunnen doen. Joost Pollman genoot van Erik Krieks stripboek In the Pines over vijf moordballades.

Eenzaam, onthecht, maar nooit zwak zijn de personages in de absurdistische verhalen in Noodlanding van Kira Wuck volgens Persis Bekkering. De verhalen die Truman Capote als jongeling schreef zijn prachtig maar nog onvolkomen in hun uitwerking, zegt Hans Bouman over Waar de wereld begint [e-book]. Wim Bossema zegt dat Petina Gappah op terloopse wijze grote thema’s behandelt in Het boek van Memory [e-book]. Volgens Erwin Krijgsman hurkt Niccolò Ammaniti in Anna op curieuze wijze voor zijn volwassen publiek. Wat is er toch met de schrijver aan de hand? Suzanne Weusten noemt Lof van de geesteswetenschappen [e-book] van Fareed Zakaria een enthousiast geschreven boek met veel liefde voor geschiedenis en cultuur.

De boekrecensies van de Volkskrant verschijnen elke zaterdag in Sir Edmund, en zijn te raadplegen op volkskrant.nl/boeken - een selectie is slechts voor abonnees toegankelijk. De Volkskrant is te koop bij het Nieuwscentrum.

In De Verdieping: Stijn Fens in gesprek met Gianluigi Nuzzi (De kruistocht. Paus Franciscus en zijn geheime strijd tegen corruptie in het Vaticaan [e-book]: 'Franciscus heeft zijn handen vol aan het veranderen van de mentaliteit in de kerk. Daar heeft hij alleen al jaren voor nodig.'). In Letter & Geest: 'Bracht de "goddelijke razernij" van al deze despoten nu wel of geen onvergetelijke poëzie voort? Stelde hun absolute macht over het woord al die alleenheersers ook in staat wereldpoëzie te schrijven? Ik twijfel. De indringendste poëzie schuilt toch vooral in al die biologerende levens,' schrijft Menno Wigman bij wijze van voorwoord bij Bloemen van het kwaad, in vertaling van Paul Damen.

Janita Monna opent de recensiesectie met Peter Verhelsts Zing zing lyrisch ('Verhelsts vloeibare taal barst van lichamelijke en verleidelijke beelden, waarin erotiek en eindigheid in samenzang zijn. [...] Ongrijpbaar, vitaal, ademend.') en Bas den Hond vervolgt met een stuk over familieleden van terroristen, Sue Klebold (Het besef van een moeder [e-book] ('ontroerend')) en Zak Ebrahim (De zoon van een terrorist. Een verhaal van keuzes ('bondig, met details die een beeld geven van het orthodoxe islamitische milieu waarin hij geboren werd').

Alle Lansu looft Karel Capeks Krakatiet [e-book] ('Wat Capek ons hier op verschillende niveaus wil laten zien is, denk ik, hoe de mens ten diepste een speelbal is van gevaarlijke ambities en ongebreidelde driften. Ja, dat de mens uiteindelijk nog het meest van zichzelf heeft te duchten.'), Gerwin van der Werf twijfelt over Marja Pruis' Zachte riten [leesfragment] ('een geestelijk en vermakelijk boek, maar ook een boek zonder kern waarin de personages mij ontglipten'), en beeldboek van de week is Anja Ligtenbergs King of My Garden. De mensen van Volkstuin Groen Gennep.

Rob Schouten over Griet Op de Beecks Gij nu [e-book] ('in zekere zin voorspelbaar. Maar hun gebrek aan ironie en pathetiek is verfrissend en ze geven een doorkijkje van alledaags Vlaanderen dat net zo goed bij ons om de hoek had kunnen plaatsvinden'), Nicole Lucas laat Samira Dainan (Veertig dagen. Mijn zoektocht naar troost [e-book] aan het woord, en Co Welgraven las H.W. Brands' Reagan. De biografie [e-book | Reagan: The Life] ('een biografie van het klassieke soort: de auteur loopt het leven van Reagan chronologisch langs. Grote onthullingen staan er niet in, lezenswaardig is het zeker').

Elke Geurts dan over Nell Zinks Misplaatst [e-book | Mislaid] ('In Zinks universum wordt de absurditeit van ons bestaan getoond. Ons repeterende gedrag. Hoe ontzettend grappig we zijn en hoe vreselijk misplaatst allemaal. [...] Je vindt haar werk geweldig óf je vindt het niets. Er is geen tussenweg.'), Harriët Salm weegt Claire McGowans De stille doden [e-book] ('Die sombere realiteit tekent dit boek, maar blijft verteerbaar door de sterke personages die McGowan tot leven wekt.'), Jaap Goedegebuure over de nieuwe Anton Valens, Het compostcirculatieplan [leesfragment] ('Van zulk gesnier en geschmier werd deze lezer erg vrolijk.'), en Bas Maliepaard als traditionele afsluiter met Catharina Valckx' Victor. Een paar dagen uit mijn bijzonder interessante leven ('Het zijn van die lichte filosofietjes, die in de verte doen denken aan het werk van Toon Tellegen, en die een laagje onder het komische oppervlak leggen.').

In de rubriek 'de tegel' ten slotte: Maurits de Bruijn (De achterkant van de zon [e-book]).

De boekrecensies van Trouw verschijnen elke zaterdag in Letter en Geest, en zijn voor abonnees te raadplegen op trouw.nl. Trouw is te koop bij het Nieuwscentrum.

Ook deze week een heruitgave van een Engelse roman uit de vorige eeuw als ‘Boek van de week’. Uitverkoren is De blauwe bloem van Penelope Fitzgerald (1916-2000) uit 1996, bij het verschijnen bekroond met de National Book Critics Circle Award. Fitzgerald is volgens Kathy Mathys een schrijfster met een heel karakteristieke toon, ‘komisch, ietwat afstandelijk maar nooit kil en dan zit er ook iets dromerigs en onwerelds in de mix’.

Michaël Bellon praat met Karl Ove Knausgård over Uit & thuis. Over voetbal, vriendschap en andere zaken van levensbelang [e-book], de briefroman met de correspondentie die hij tijdens het WK-voetbal in Brazilië voerde met zijn vriend Fredrik Ekelund.  Met Alle zeeën zijn geduldig [e-book] debuteert Ineke Riem als dichter. Luuk Gruwez merkt op hoe surrealisme, magie en sprookjesachtigheid toegekend worden aan het alledaagse en hoe Riem ‘laveert tussen de vanzelfsprekende zekerheden van het kind en de toenemende wankelmoedigheid van de volwassen jaren’. Ook filosofe Alicja Gescinska debuteert als romanschrijver, met Een soort liefde [e-book]. Sofie Gielis betreurt de clichés, de ingewikkelde personificaties en beoordeelt het als ‘jammer genoeg niet meer dan een psychologische vingeroefening’.

Voor de Scandinavische pers vertoont Familie [e-book] van de Fins-Zweedse Philip Teir gelijkenissen met het werk van Jonathan Franzen, John Updike en Richard Yates. Iets te veel eer, vindt Alexander Van Caneghem. ‘Entertainend, ambitieus en veelbelovend’ is het wel, de roman met als voornaamste wapen ‘de analyse van hoe kleine conflicten van elke dag in tragische levens kunnen verzanden’.

Als arts met een brede ervaring en diverse specialisaties besloot Gavin Francis te schrijven over de reis die hij elke dag maakt door het lichaam van zijn patiënten. In een interview met Hilde Van Den Eynde gaat hij verder door over Avonturen in de mens [e-book]. ‘Je hebt geen idee wat dit vak elke dag naar een arts toegooit,’ zegt hij, en over het recept voor het succes dat hij oogst ‘door te lezen, te lezen en te lezen. Als je veel boeken op je teller hebt staan, als je ze met aandacht hebt gelezen, dan leer je vanzelf hoe een boek zich laat schrijven’.

Maat houden is voor Kira Wucks personages in de verhalenbundel Noodlanding [e-book | leesfragment] een ‘schier onmogelijke zaak’ schrijft Hannah van Wieringen - eerder schreef ze het voor NRC.  Ze is onder de indruk van de ‘zorgvuldig opgebouwde carvereske spanning in enkele verhalen’.

De boekrecensies van De Standaard verschijnen elke vrijdag in de bijlage De Standaard der Letteren. De Standaard is ook te koop - op dezelfde dag - bij het Nieuwscentrum.

In De Morgen laat Dirk Leyman Griet Op de Beeck zeven passages toelichten uit Gij nu [e-book].  In zijn recensie schetst Leyman hoe de succesauteur haar thematiek trouw blijft, weer worden ‘stevige porties mentaal miserabilisme, opgetuigd met scheutjes broodnodige hoop’ opgediend.

Bij de lectuur van Wieslaw Mysliwski’s De laatste hand viel Peter Swanborn vooral de organische wijze op waarop de auteur alle uiteenlopende verhalen met elkaar weet te verbinden.  De ‘bijzonder rijke roman’ valt ook op door ‘de levendigheid van de taal’ - eerder schreef hij erover voor de Volkskrant.

En Marjan Slob vond geen nieuw inzicht over de problematiek van seksueel geweld in John Krakauers Missoula [Engelse editie] - ook een Volkskrant-stuk.

Marnix Verplancke praat met Özcan Akyol over Turis, zijn ouders (‘onze emotionele vervreemding is immens’), migratie en over literatuur:  ‘Door middel van mijn boeken kan ik die nieuwsgierigheid (van de modale Nederlander naar mijn generatie) misschien wel aanwakkeren en die vooringenomenheid wegnemen. Je zou het een bijvangst kunnen noemen voor mij als schrijver, want daar is het mij niet echt om te doen natuurlijk. Voor mij draait het altijd om literatuur: stijl, humor en verwondering’.

‘In een notendop’ signaleert

• Binnenwereld, buitenwijk, natuurlijke omstandigheden, de nieuwe bundel van Tsead Bruinja
• Sebastiaans neus [e-book | leesfragment] van Allard Schröder
• Plotseling, liefde [e-book] de roman met veel autobiografische trekken van Aharon Appelfeld
• Het varken aarde van John Berger, een heruitgave van het eerste deel van zijn trilogie De vrucht van hun arbeid
• Het vogelalfabet [e-book de verhalenbundel van S.J. Naudé
• Daisy Miller [e-book | leesfragment]  een novelle van Henry James
• Zoon in Congo [e-book], de eerste roman voor volwassenen van jeugdschrijfster Leen van den Berg

Het stuk van Jannah Loontjens over Mensenwerk [e-book] van Han Kang stond eerder in de Volkskrant en Tim F. Van Der Mensbrugghe gaat in op leven en werk van Elon Musk, zoals belicht in de biografie van de Zuid-Afrikaans-Amerikaanse journalist Ashlee Vance.

De boekrecensies van De Morgen verschijnen elke woensdag in de bijlage Boeken. De Morgen is ook te koop - op dezelfde dag - bij het Nieuwscentrum.

 

Michel Krielaars bespreekt de nieuwe vertaling van Boris Pasternaks Dokter Zjivago [leesfragment]. 'Ondanks alle kritiek die je kunt hebben op het soms warrige verhaal, de aanstellerige zinnen, de Shakespeareverwijzingen, de verhandelingen over het Evangelie en het jodendom, en de functie van de afsluitende gedichtenbundel, is Dokter Zjivago geen ongeloofwaardige roman. De kracht ervan ligt in de verbeelding van de ontwrichting, die een revolutie in het leven van een enkel mens veroorzaakt,' schrijft Krielaars. Thomas de Veen sprak daarnaast met Özcan Akyol wiens tweede roman, Turis, onlangs verscheen. 'Mijn eerste boek was een schelmenroman. Zo roekeloos als de hoofdpersoon door het leven gaat, zo gaat de schrijver ook door de anekdotes heen. Het tweede boek moest ik esthetisch beter inkleden, vond ik. Ik vond het verhaal te belangrijk om het op stijl kapot te laten gaan. Bovendien hoop ik elk boek beter te worden - voor mij maakt dat het schrijven leuk,' zegt Akyol onder meer in het interview.

'Ambachtelijk zit het allemaal prima in elkaar, maar vuurwerk is het niet wat ze schrijft. Ik denk dan ook niet dat Pruis van knallen houdt,' aldus Sebastiaan Kort over Zachte riten van Marja Pruis [leesfragment]. Arie van den Berg las Nachoem Wijnbergs Van groot belang [e-book]. 'De betoogtrant is uitputtend,' merkt hij op. 'Deze bundel lees je dus niet in een ruk uit. Maar het loont om hem herhaaldelijk weer op te pakken, want Wijnberg strooit met briljantjes.' Arjen Fortuin noemt Anton Valens' nieuwe roman Het compostcirculatieplan 'een intens en beeldschoon eerbetoon' [leesfragment]. Thomas de Veen is beduidend minder enthousiast over het nieuwe jeugdboek van Anke de Vries, Littekens. Het is 'een aardig misdaadverhaal, al duurt het lang voordat De Vries op die lijn uitkomt. Tot die tijd zwalkt het verhaal, tussen mysteries en een opbloeiende puberliefde, afgewisseld met eigenaardig keuvelige, melodramatische en toeristische terzijdes'.

Toef Jaeger vindt de verhalen in S.J. Naudés Het vogelalfabet [e-book] stuk voor stuk schitterend en Auke Hulst heeft Haruki Murakami's Mannen zonder vrouw met plezier gelezen. 'Ik ken weinig schrijvers die zo goed het solitaire levensgevoel weten te vangen als Murakami. Hij observeert vlijmscherp de eigenaardigheden van de mens alleen, de grote differentiatie aan gedragingen in de private, verborgen werelden waarin ogenschijnlijk doorsneefiguren opeens bijzonder worden. Dat doet hij in een bijna terloopse, onnadrukkelijk stijl (volgens sommigen haters: gekeuvel.) Maar die stijl werkt,' staat er in Hulsts bespreking.

Van Miriam Rasch een stuk over De vader van een moordenaar van Alfred Andersch [e-book | leesfragment]. 'Zwaarte krijgt het verhaal door wat erbuiten ligt: het speelt zich af in 1928 en de rector draagt de naam Himmler, hij zal "de vader van een moordenaar" blijken te zijn,' schrijft Rasch. Los van deze context heeft het verhaal volgens haar niet veel om het lijf. Hanneke Chin-A-Fo noemt Lynsey Addario's Dit is wat ik doe 'een adembenemend spannend verhaal' Marc Leijendekker las De kruistocht van Gianluigi Nuzzi [e-book]. 'Nuzzi schrijft niet zozeer over de strijd van de paus tegen financiële malversaties, maar meer over de weerstand tegen de paus,' stelt Leijendekker. En: 'Nuzzi toont overtuigend hoe taai en geslepen het verzet is.' Marjoleine de Vos dan, zij bespreekt de jubileumbundel van Nexus. Volgens haar 'een verzameling vaak zeer erudiete stukken, boordevol behartenswaardige gedachten en formuleringen'. En Janet Luis recenseert Max de Jongs Dagboek. '[D]e Jong wilde zelf graag faam verwerven met zijn essays en aforismen, maar als je naar zijn dagelijkse aantekeningen kijkt, vaak in cryptische telegramstijl, dan lijkt er geen groot denker of schrijver aan hem verloren te zijn gegaan,' stelt Luis.

De boekrecensies van NRC Handelsblad verschijnen elke vrijdag in Boeken, en zijn voor abonnees te raadplegen op nrc.nl. NRC Handelsblad is te koop bij het Nieuwscentrum.

Maarten Moll sprak Mensje van Keulen over Schoppenvrouw [e-book | leesfragment]. 'Ik schrijf in mijn werkkamer en ik vertel niemand wat ik aan het maken ben. Niemand mag één zin lezen voor het verhaal of de roman klaar is, ook de uitgever niet. Het moet eerst helemaal af, zonder fouten.' En: 'Vroeger hoefde de schrijver niets toe te lichten. Het boek was een autonoom kunstwerk. Je hoefde niet te vertellen wat je had meegemaakt of onder welke omstandigheden het boek tot stand was gekomen. Een schrijver stond niet voor, maar achter zijn boek. Er was de verbeelding, en daar moest de lezer het mee doen.'

Ook Dries Muus las Özcan Akyols Turis ('Hoe groter de ellende, hoe beter Akyol tot zijn recht komt, lijkt het. In de kleinere, alledaagse drama's is hij wat pathetisch.'), Arie Storm Herman Stevens' De onzichtbare vrouw [e-book] ('op een bijzondere manier een nostalgische roman', en: 'Stevens laat zien dat de liefde iets is wat zich toch vooral in het hoofd afspeelt. In de beschrijving van die bedachte liefde is hij op zijn best.'), en John Jansen van Galen ten slotte Arie Pais' Omkijken, een logboek ('Wat is dat goed beschreven.' - over Pais' onderduikrelaas - en: 'Vlot beschrijft Pais de zeden en gewoonten van politiek Den Haag en de reizen met zijn vrouw [...]. Maar het haalt het allemaal niet bij zijn schets van de [onderduikjaren].').

Hans Renders dan, over Jan de Vries & Marijke de Groots 'boeiende boek' Van sintels vuurwerk maken. Kunstkritiek en moderne kunst 1905-1925, 'want die eeuw begon met nieuwe stromingen zoals het expressionisme, kubisme en futurisme en nog geen tien jaar later kreeg al dat nieuwe een vervolg in dada, constructivisme en De Stijl'. En Marjon Kok, ten slotte, las Anke de Vries' Littekens ('vintage'; 'Verrassend is het niet, eigenlijk precies zoals we Anke de Vries van vroeger kennen.'

De boekrecensies van Het Parool verschijnen elke donderdag in PS. Het Parool is te koop bij het Nieuwscentrum.

Carla Joosten interviewde oud-minister Arie Pais, wiens memoires Omkijken, een logboek onlangs verscheen. 'Ieder mens heeft bepaalde interesses en vermogens. Ik kan er zelf weinig aan doen, maar ik heb een goed geheugen en de periode tot 1945 heeft nogal wat indruk gemaakt op mij. Ik heb opgeschreven hoe ik dat als kind aanvoelde en hoe dat geleidelijk aan mijn kijk op dingen heeft bepaald.' En: 'Zowel in mijn socialistische tijd als in mijn liberale tijd vond ik dat iedereen zich moet kunnen waarmaken en dat het de taak is van de politiek om dat mogelijk te maken. Daarom ben ik te vreden dat ik [...] een paar nota's heb uitgebracht die de basis vormden voor het doorbreken van dat glazen plafond.'

'Van Aalten schetst een mooi sfeerbeeld van de opkomst van de luxe tijdschriften en hoe ze behoeftes creëren die er niet waren,' schrijft Irene Start over Thomas van Aaltens nieuwe roman Henry! [e-book], en over Özcan Akyols tweede roman Turis: 'De toon is wisselend komisch en bitter, de stijl rauw maar ook eenvoudig (en bij vlagen slordig).' In de rubriek 'Spiritueel' schrijft Gerry van der List over Joost Zwagermans postume dichtbundel Wakend over God [e-book]: 'De bevindingen van Zwagerman zijn op zichzelf minder interessant dan de vorm waarin hij ze giet. [...] Maar vaak is het raak en aangrijpend wat Zwagerman schrijft.'

Elsevier verschijnt elke donderdag en is voor abonnees toegankelijk via weekblad.elsevier.nl. Elsevier is te koop bij het Nieuwscentrum.

In De Groene onderzoekt Joost de Vries hoe terrorisme in literatuur weergegeven wordt. Aan de hand van met name Joseph Conrads The Secret Agent, maar ook met Ilja Leonard Pfeijffers verhaal van na de Parijse aanslagen, Michel Houellebecqs Platform, Moshin Hamids The Reluctant Fundamentalist, Dostojevski's Boze geesten en Menno Wigmans Slordig met geluk stelt hij vast: 'Het is moeilijk over terrorisme te schrijven omdat het moeilijk is over terrorisme te denken.' En: 'Juist wanneer schrijvers, net als wetenschappers, op zoek gaan naar motivatie maken ze de terrorist daarmee inherent banaler, minder eng, het ontkent wat ze zijn.' Wigman lukt het, betoogt De Vries. Conrad ook.

Chris van der Heijden schrijft over de microgeschiedenissen. Wim Willems en Hanneke Verbeek doen Hier woonden wij [leesfragment] in 'stenen spreken'. Maar wat leert Luuc Kooijmans' Het geheim van de Valeriusstraat [e-book] ons? 'Microgeschiedenis weerspiegelt in dit geval dus vooral zichzelf. Zij ligt dichter bij de kunst dan bij de geschiedschrijving. De schoonheid van het verhaal is van meer betekenis dan de historiografische zeggingskracht.'

Piet Gerbrandy fileert Menno Wigman, Slordig met geluk ('De gedichten worden even aangeknipt en weer gedoofd, ze gaan, los van de zwartgallige toon, te weinig verbindingen met elkaar aan om een coherent verhaal te kunnen vertellen, en elk afzonderlijk hebben ze te weinig te bieden om door te gaan voor perfect geconstrueerde mechaniekjes waarnaar je langer dan een paar minuten wilt kijken.'), en Marja Pruis looft Roel Bentz van der Berg, Bij het naderen van een brug [leesfragment] ('Een weerbarstige, indringende roman dit, waarvan het Don’t look now-achtige slot­akkoord me niet snel meer zal verlaten.').

Fiep van Bodegem analyseert Han Kangs nieuwe roman Mensenwerk [e-book] ('De roman beukt met gruwelijk fysieke details in op de lezer. Natuurlijk zijn zulke beschrijvingen effectief, maar ze lijken niet altijd even noodzakelijk.') en Cyrille Offermans ten slotte prijst Emmanuel Bove, Het voorgevoel [e-book: 'Hoewel het resultaat van het experiment – een onopvallend leven wars van elke egoïstische aandrift – bij voorbaat vaststond, is het literaire verslag ervan vaak verrassend en soms zelfs aangrijpend. Door zijn sobere stijl en zijn afkeer van een spectaculair bestaan doet Bove meer dan aan de meeste eerdergenoemde auteurs aan Nescio, Elsschot en vooral aan Bernlef denken, net als Bove een veelschrijver.'

De Groene Amsterdammer is elke woensdag al te koop bij het Nieuwscentrum. Athenaeum Boekhandel verzorgt de boekverkoop voor de website van De Groene. 

In Vrij Nederland bespreekt Jeroen Vullings vandaag de nieuwe roman van Anton Valens, Het compostcirculatieplan [leesfragment], dat gevuld is met 'looiig logboekproza', maar óók een sleutelroman is. Daarbij gaat het mis: 'Het probleem is dat niet goed voor het voetlicht gebracht wordt wat er op het spel staat in deze daardoor te dikke roman.' Even verderop schrijft Carel Peeters over de nieuwe Alain de Botton, Weg van liefde: 'De Botton maakt van de liefdesverhouding een pedagogische verhouding in dienst van de deugd.'

Vrij Nederland verschijnt elke woensdag, een selectie van de recensies is op vn.nl/boeken raadpleegbaar. Vrij Nederland is te koop bij het Nieuwscentrum.