Recensieoverzicht: Svetlana Alexijevitsj, Jannah Loontjens (de week van 23 maart)

29 maart 2016
| | | | | | | | | | | | | | | | | | |

Deze week in de weekbladen en kranten Svetlana Alexijevitsj en Jannah Loontjens, en verder: Lize Spit, Gie Bogaert, Virginie Despentes (De Morgen), Evie Wyld, Nick Davies (De Standaard), Peter Venmans, Justin Peters, Anuradha Roy (Trouw), Markus Gabriel, Jonathan Coe, Anne Eekhout, W.F. Hermans (de Volkskrant, Robert Anker (NRC), Joël Dicker en Marja Pruis (Het Parool), Alain de Botton en Harry Mulisch (Elsevier), Boris Pasternak en Jannah Loontjens (Vrij Nederland), Paul Frissen en Alfred Birney (De Groene Amsterdammer).

Oudere afleveringen van deze rubriek zijn te raadplegen in ons archief. Ook de Vlaamse kranten en weekbladen worden, elke maandag of dinsdag, opgenomen in het overzicht, met dank aan Johan Eeckhout. De titels verwijzen naar de fysieke boeken; tussen rechte haken staan e-books, gebonden en oorspronkelijke edities, en redactionele items op Athenaeum.nl.

De Morgen - logo

De Morgen opent met een gesprek tussen Lize Spit (Het smelt [e-book | leesfragment) en producent Dirk Impens over de filmplannen rond haar debuut. In contrast met dat mediageweld heeft Dirk Leyman het over Roosevelt [e-book], de nieuwe roman van Gie Bogaert, een auteur die het stigma van ‘de stile generatie’ maar langzaam van zich af kon schudden. Bogaert ‘schrijft smetteloos, uitgepuurd en zonder franjes’ en voegt volgens de recensent een voortreffelijk boek toe aan zijn onderschat oeuvre. Arjan Peters schrijft kort over Robert Walsers Jakob von Gunten [e-book | Duitse editie | leesfragment] (4 sterren) en Christophe Vekeman ziet hoe Virginie Despentes met Het leven van Vernon I [e-book | Vernon Subutex I] de ‘malicieuze Parijse samenleving’ in kaart wil brengen. Dat onthutsend tijdsbeeld propt ze in een psychologische roman die ‘plaats biedt aan nét iets te veel en nét iets te diepgravende - en dus wijdlopige portretten van elkaar voor de voeten lopende personages’ zodat het geheel toch wat aan kracht inboet.

En Paul Demets las Slordig geluk, ‘een bijzondere bundel van decandentist’ Menno Wigman. Met Moderne romantiek [e-book | Modern Romance] waagt de Amerikaanse komiek en acteur Aziz Ansari zich aan een diepte-onderzoek naar liefde in tijden van internet en smartphone. Jonas Mortier duidt het als ‘bij tijden charmant en hilarisch, razend grappig en idioot slim’.

Net als in verscheidene Nederlandse bladen ook hier een interview met Svetlana Alexijevitsj over De oorlog heeft geen vrouwengezicht [e-book | leesfragment]. De Nobelprijswinnares over haar werk: ‘Ik heb geprobeerd een genre te scheppen waarin ik de melodie kan laten horen van de mensen die anders nooit zouden worden gehoord’.

‘In een notendop’ behandelt:

De boekrecensies van De Morgen verschijnen elke woensdag in de bijlage Boeken. De Morgen is ook te koop - op dezelfde dag - bij het Nieuwscentrum.

De Standaard - logo

In De Standaard der Letteren plaatst Kathy Mathys Overal vogelzang [e-book] van Evie Wyld in de rubriek ‘Boek van de week’. Een ‘verhaal over een enerverend verleden vol actie en een meer bedaagd heden’ dat je leest ‘om het hoofdpersonage en om de intense landschappen’. In Roaring Nineties [e-book] gebruikt Jannah Loontjens ‘vlot geschreven anekdotiek als springvlak voor gepopulariseerde filosofie’, schrijft Mark Cloostermans en Sofie Gielis vindt Roos van Rijswijk in Onheilig op haar best in laconieke typeringen, een debuut met ‘een eigen timbre dat verrast in details’. Annelies Verbeke koos Vossenjagers [e-book | toelichting door de vertaler] van Breece D’J Pancake uit voor haar maandelijkse recensie van een verhalenbundel. ‘Zijn natuurbeschrijvingen zijn bij de mooiste die ik las’ vertrouwt ze ons toe terwijl ze er ook op wijst hoe de auteur zichzelf verhaal na verhaal tot midlheid lijkt te dwingen. Geerdt Magiels las het ‘fascinerende’ De koekoek. Vals spel van de natuur [e-book] van gedragsbioloog Nick Davies en Hilde Van Den Eynde signaleert Het oerboek van de mens [e-book] waarin Carel van Schaik en Kai Michel de Bijbel bekijken met een niet-religieuze bril. Johan De Boose bespreekt De oorlog heeft geen vrouwengezicht [e-book | leesfragment]. Het resultaat van Svetlana Alexijevitsj werkwijze is ook hier ‘verbluffend’, haar werk is ‘zo urgent omdat het op geen enkele manier rekening houdt met politieke correctheid, ideologieën, taboes, privé- of georganiseerde censuur’.

En strafpleiter Walter Van Steenbrugge genoot van Het proces tegen Wilhelm II [e-book] van Hans Andriessen, een relaas van een proces dat nooit plaatsvond en dat ‘duidelijk maakt dat supranationale wetgeving en een internationale, goed geoliede rechtspraak absoluut noodzakelijk zijn’.

De boekrecensies van De Standaard verschijnen elke vrijdag in de bijlage De Standaard der Letteren. De Standaard is ook te koop - op dezelfde dag - bij het Nieuwscentrum.

Trouw - logo bij links naar recensies

Net als in NRC Handelsblad een mooi groot interview met Svetlana Alexijevitsj in Trouw, door Wendelmoet Boersema en Nicole Lucas, over De oorlog heeft geen vrouwengezicht [e-book | leesfragment]. 'Daarvan heb ik een boek gemaakt. Van de verhalen waarvan zij zeiden: dat is niet nodig om op te schrijven,' zegt ze. En: 'Ik ben nu bezig met twee nieuwe boeken, een over liefde en een over ouderdom en de dood. Ook de liefde heeft een heel sterke canon, de manier waarop er altijd over wordt gesproken. Zoals het hoort. Het materiaal dat ik nu verzamel, zouden sommigen onfatsoenlijk vinden, maar het gaat me erom een nieuwe kijk op liefde te bieden.' En: 'Eerlijk gezegd: gelukkige mensen bestaan niet, er bestaan alleen gelukkige momenten. En in die idiote (ze lacht luid) toestand belanden is heel moeilijk.'

Dat is in De Verdieping. In Letter & Geest een groot en abstract interview door Marnix Verplancke met Peter Venmans over zijn nieuwe boek Amor Mundi [e-book]: 'Ik vat Amor Mundi pluralistisch op. De wereld, dat is op de eerste plaats de menselijke verscheidenheid. Liefde betekent respect voor die veelheid en voor het verschil tussen individuen. Dat is dus ook een liberale bekommernis. De vraag is echter over welk individu we het dan hebben. Vandaag hebben wij binnen een neoliberale context een heel schrale opvatting van wat individuen zijn.'

Zoals gebruikelijk opent Janita Monna de eigenlijke afdeling recensies, met een enthousiast stuk over de nieuwe bundel van Elmar Kuiper. 'Je kunt Kuipers associatieve werk vol haakse bochten alleen al lezen om hilarische spektakelstukken als The Passion oproepende regels [...]. Of scherpe observaties [...]. Maar uiteindelijk is Ruimtedier [e-book] een veelomvattende, hect gecomponeerde bundel over het leven als "dronkemansrit", met de dichter als profeet, in een "kanariegeel pak".' Bas den Hond vervolgt, met een stuk over het 'vlot geschreven' verhaal van Aaron Swartz, strijder voor de vrijheid van informatie. 'In The Idealist vertelt de Amerikaanse journalist Justin Peters het boeiende verhaal van deze activist. De aanpak is origineel, het boek is geen biografie.'

Gerwin van der Werf dan, over Harry Parkers Anatomie van een soldaat [e-book] ('Parker vertelt een ander, simpeler verhaal, maar daarom niet minder krachtig: dat van een plichtsgetrouwe soldaat die op een bom stapt. En dat doet hij bij vlagen verschrikkelijk goed.'), Elke Geurts prijst Mary Costello's Academy Street [e-book ('Costello is net als wij. Dat komt door de kracht van haar woorden. De dwingende stijl waarmee ze dit verstilde leven heeft opgetekend. In een comprimerende en verhevigde vorm. En dat is mooi. Ons "eenzame zelf" wordt toch even aangeraakt.'), en Beeldboek van de week is Carl De Keyzers Cuba, La Lucha.

'Het dossier-Robaver raakte in de vergetelheid. Het is goed dat Petrams boek het daaraan ontrukt. Geld en geheugen gaan vaak lastig samen. Maar een blik op de geschiedenis kan soms nieuw onheil voorkomen,' leert Paul van der Steen van De vergeten bankencrisis [leesfragment], Nicole Lucas laat Mariska Tjoelker aan het woord over haar wielrenboek Mien. Een vergeten geschiedenis, Annemarié van Niekerk prijst Anuradha Roys nieuwste, Slapen op Jupiter [e-book | Sleeping on Jupiter] ('Net als in haar vorige, zeer succesvolle romans excelleert Anuradha Roy ook nu weer in een prachtig en spannend verteld verhaal.').

Marijke Laurense las Costica Bradatans Sterven voor een idee [e-book] ('Het resultaat is een pittig boek dat zich maar moeilijk weg laat leggen, omdat elke paragraaf weer een nieuwe verrassing beloof.'), Edwin Kreulen Bot [e-book], de nieuwe Charles den Tex ('Zo gaat dit flitsende boek van Den Tex enigszins ten onder aan het eigen succes. De echte fans zullen niettemin smullen van het verhaal.'), Alle Lansu de nieuwe Nikos Kazantzakisvertaling, Christus wordt weer gekruisigd [e-book] ('Met zulke al te menselijke intriges houdt Kazantzakis de vaart in de roman, zodat je als lezer, ondanks de voorspelbare apotheose, toch op het puntje van je stoel blijft zitten.'), en Bas Maliepaard besluit de bijlage met Bibi Dumon Taks Siens hemel (illustraties Annemarie van Haeringen). 'Siens hemel is zeker niet het eerste, maar wel een opvallend mooi geschreven en met veel zorg uitgevoerd prentenboek over een (huis)dier dat doodgaat.'

De boekrecensies van Trouw verschijnen elke zaterdag in Letter en Geest, en zijn voor abonnees te raadplegen op trouw.nl. Trouw is te koop bij het Nieuwscentrum.

de Volkskrant - logo bij links recensies

In Sir Edmund Markus Gabriel, in gesprek met Frank Meester over Waarom we vrij zijn als we denken. Filosofie van de geest voor de eenentwintigste eeuw: 'Zo zie je dat ons concept over onszelf mee gaat bepalen wie we zijn en hoe we handelen. Geestige activiteiten veranderen dus door onze concepten over onszelf. Wanneer je ons reduceert tot iets biologisch als ons brein, kun je die zich historisch ontwikkelende geest nooit verklaren. Biologische processen vinden namelijk plaats onafhankelijk van hoe wij denken dat ze plaats vinden. Biologische processen zorgen voor zichzelf. Wij zijn meer dan dat. Als we denken zijn wij vrij.'

Vervolgens: Hans Bouman, over de nieuwe Jonathan Coe, Nummer 11 [Number 11] ('De roman begint ijzersterk, maar houdt dit hoge niveau niet tot het einde toe vast. [...] Gelukkig hebben we dan al ruim 300 pagina's superieure satire achter de rug.), Daniëlle Serdijn over de tweede roman van Anne Eekhout, Op een nacht [e-book | leesfragment] ('Meer nog dan haar debuut heeft deze Eekhout vlees op de botten. Hier valt echt wat te kluiven.'), en Arjan Peters las W.F. Hermans' Mandarijnen op zwavelzuur, nu heruitgegeven: 'Dit ongelikte boek, vol negatieve recensies en oprispingen, wil geen middelmatigheid die als literatuur wordt gepresenteerd, en ook geen camaderie: een bom erop, zei Hermans, en hopen dat iedereen een flink stuk bomsplinter in het oog krijgt.'

Hans Bouman las ook de nieuwe Louis de Bernières, Het stof dat van dromen valt [e-book] ('De Bernières' roman is opgebouwd uit ruim honderd korte, episodische hoofdstukken, waarin de auteur licht en zwaar, drama en divertissement, afwisselt.') en Marcel Hulspas Han Meyers De staat van de delta ('... een mooi boek. Het biedt een keurig overzicht van de strijd [...] door de eeuwen heen.').

Korte besprekingen:

  • Bo van Houwelingen over Atte Jongstra's Aan open zee [e-book | leesfragment] ('"Parallellen zien, vergelijkingen maken, leren." En dat is dan ook wat Jongstra de lezer laat doen in deze roman, die vernuftiger is dan hij op het eerste gezicht lijkt.')
  • Persis Bekkering over Henry James' Daisy Miller [Engelse editie | leesfragment] ('Het raadsel blijft overeind, dankzij de nieuwe vertaling van Frank Lekens, die kraakhelder en fris is.')
  • Peter Swanborn over Evald Flisars Mijn vaders dromen [e-book] ('Ingenieus', En: 'Vanaf dat moment is van geen enkele gebeurtenis duidelijk of het werkelijkheid is of niet. De strijd die de jongen moet voeren en de keuzes waartoe hij gedwongen wordt, inclusief de afrekening met zowel zijn vader als zijn moeder, worden er niet minder huiveringwekkend door.')
  • Patrick van Hanenberg over Fernando Lameirinhas' Een fado voor mijn vader [e-book] ('Het interessante leven heeft een boeiende, soepel geschreven biografie opgeleverd.')
  • Rolf Bos over Tod Goldbergs Gangsterland [e-book] ('Briljante vondst van Tod Goldberg, die met zijn Gangsterland een geslaagde thriller aflevert.')

De boekrecensies van de Volkskrant verschijnen elke zaterdag in Sir Edmund, en zijn te raadplegen op volkskrant.nl/boeken - een selectie is slechts voor abonnees toegankelijk. De Volkskrant is te koop bij het Nieuwscentrum.

NRC Handelsblad - logo bij links naar recensies

Hendrik Spiering schreef voor NRC een stuk over John P. Meiers Probing the Authenticity of the Parables, 'het vijfde deel in zijn schitterende serie A Marginal Jew: Rethinking the Historical Jesus'. 'Misschien wel juist omdat Meier door zijn priesterschap gemakkelijk beschuldigd kan worden van vooringenomenheid, houdt hij zich in zijn werk strak aan duidelijke criteria voor historische authenticiteit,' aldus Spiering. 'Daarmee is zijn werk een toetssteen voor alle Jezustheorieën geworden, ook al door zijn grote beheersing van de bronnen en de vele theorieën daarover.' Verder van Jos Palm een recensie over Peter Stanfords Judas [e-book | Engelse editie]. 'Stanford is niet uit op rehabilitatie van zijn hoofdfiguur - daarover zijn al boeken vol geschreven - maar geeft een overzicht van gebruik en misbruik van de afvallige apostel,' lezen we in het stuk.

Michel Krielaars sprak naar aanleiding van het verschijnen van De oorlog heeft geen vrouwengezicht [e-book | leesfragment] met Nobelprijswinnares Svetlana Alexijevitsj. 'De vrouwen hielden zich niet alleen met de gevechten en de overwinning bezig. Voor hen was de oorlog ook het leven. Ze hadden oog voor het lijden van de paarden en de vogels, voor de verwoeste dorpen. Ze waren anders dan de mannen,' zegt Alexijevitsj onder meer in het interview. Kester Freriks las Oberhausen van Maarten Moll [e-book], hij vindt het boek 'intrigerend, maar ook te puzzelachtig complex'. En Janet Luis bespreekt Robert Ankers 'goed geluimde zelfhulpboek' De vergever [e-book]. Guus Middag wijdt een bespreking aan Menno Wigmans Slordig met geluk, een bundel die 'in veel opzichten aan[sluit] bij de vorige. De onderwerpen zijn vertrouwd: de zinloosheid van het schrijven, vervreemding en verveling, neerslachtigheid, ongeluk in de liefde, herinneringen aan de overleden vader en moeder, in memoriam gedichten voor eenzaam gestorven Amsterdammers, voor prins Friso en voor collega's […]. Veel desillusie.'

Sebastiaan Kort recenseert Joost Vandecasteeles Jungle [e-book]. '[F]eit is […] dat je er door Jungle van doordrongen raakt hoeveel betrokkener Vandecasteele is dan de meeste van zijn collega's,' merkt Kort op. Michiel Leezenberg dan, hij leverde een stuk over Erik-Jan Zürchers 'standaardwerk' Turkije: Een moderne geschiedenis en ook The making of neoliberal Turkey komt aan bod ('De auteurs in deze bundel beschrijven [de] neoliberale transformaties in onder meer gezondheidszorg en landbouw, en in de veranderende stedelijke landschappen. Merkwaardigerwijs ontbreekt een discussie over de bouwsector, die onder Erdogan tot melkkoe en patronagemachine is verworden.'). 'Kaldellis fascinerende studie werpt een geheel nieuwe blik op het Byzantijnse staatsbestel,' stelt Allard Schröder in zijn bespreking van Anthony Kaldellis' The Byzantine Republic. En Toef Jaeger noemt Betsy Udinks Meisjes van Atatürk, zonen van de sultan [e-book] een boek met 'fascinerende verhalen'.

De boekrecensies van NRC Handelsblad verschijnen elke vrijdag in Boeken, en zijn voor abonnees te raadplegen op nrc.nl. NRC Handelsblad is te koop bij het Nieuwscentrum.

Het Parool - logo bij links naar recensies

Maarten Moll sprak voor Het Parool met Joël Dicker. 'Je moet [als schrijver] je sociale wereld netwerk gebruiken, het internet op. Het is belangrijk de lezer in deze overvolle wereld bij de hand te nemen. Om ze vervolgens weer van hun telefoon te scheiden door ze het boek in te sleuren. Ze te laten ervaren hoe geweldig het lezen van een boek is. Nog is. Altijd zou moeten zijn.' En over zijn nieuwe roman Het boek van de Baltimores [e-book | Le livre de Baltimore | leesfragment]: 'Als je deze roman uit hebt, heb je als lezer hopelijk ook a great time gehad met de personages, en heb ik je het belang van vriendschap en liefde laten zien. Deze roman is veel psychologischer dan Harry Quebert.'

Korte besprekingen: Dries Muus over Bertram Koeleman, Engels voor leugens [e-book] ('geen zwaar boek. Daar is het te wrangkomisch voor, te speels, te soepel geschreven') Guus Luijters over Sacha Batthyany, En wat heeft dat met mij te maken? ('beschamend boek') Dirk-Jan Arensman over Evie Wyld, Overal vogelzang [e-book] ('Een sfeervolle, beklemmende roman. Zo fraai geschreven en opgebouwd dat je Wyld de lichte anticlimax van het puberdrama waar ze naartoe werkt moeiteloos vergeeft.')

En Arie Storm over Marja Pruis' nieuwe roman Zachte riten [leesfragment] ('Inmiddels is het echt leuk geworden, deze roman, misschien, merkwaardig genoeg, juist omdat je aanvoelt dat dit allemaal nergens op afgaat.'), en Joukje Akveld ten slotte over Kevin Brooks' Delaney Detectives. Gevaarlijk spel ('Die mix van spanning en schrijven zonder opsmuk werkt.').

De boekrecensies van Het Parool verschijnen elke donderdag in PS. Het Parool is te koop bij het Nieuwscentrum.

Elsevier - logo bij links naar recensies

In Elsevier een stevige column van Gerry van der List over de literatuurlijstdiscussie, hij noemt en roemt Anita Brookner (1928-2016), maar besluitend relativeert en nuanceert hij: 'Het zou weleens zo kunnen zijn dat het belang van literatuur voor zowel het individu als de samenleving nogal wordt overdreven. En het afschaffen van het verplichte "lezen voor de lijst" op scholen zou door iedereen weleens als een grote opluchting kunnen worden ervaren.' Elias van der Plicht vervolgens reconstrueert de vrees voor Harry Mulisch' leven bij zijn Elsevier-correspondentschap rond De zaak 40/61 - nazi-jagers zouden het op hem hebben gemunt.

In de cultuurpagina's behalve de boekverfilmingsbespreking van A.F.Th. van der Heijdens De helleveeg alleen Irene Starts stuk over Alain de Bottons Weg van liefde, dat komende week verschijnt. 'De Botton giet zijn beschouwing over hoe stevig onze liefdesopvattingen zijn verankerd in onze cultuur opnieuw in een verzonnen vorm. Hij neemt de lezer op onpretentieuze manier mee in het fictieve liefdesverhaal van Rabih en Kirsten.' Én Van der List nogmaals in zijn rubriek 'Spiritueel', over Joakim Garffs Kierkegaardbiografie. 'Goed dat het boek er nu is, al weet Garff zeker niet alle raadsels te ontsluieren.'

Elsevier verschijnt elke donderdag en is voor abonnees toegankelijk via weekblad.elsevier.nl. Elsevier is te koop bij het Nieuwscentrum.

De Groene Amsterdammer - logo bij links recensies

Vandaag in Dichters & Denkers neemt Fouad Laroui verschillende boeken door over de Parijse terreur:

  • Olivier Roy, La peur de l’islam. ('feitelijk een reeks artikelen die zeer opportuun door een redacteur bijeen zijn gebracht, in verband met de actualiteit, en het bevat dus ook een paar herhalingen, maar de voornaamste stelling wordt helder verwoord en onderbouwd: de radicalisering gaat aan de bekering vooraf')
  • Gilles Kepel, Terreur dans l’hexagone ('meest zorgvuldige en best gedocumenteerde studie' van jihadistische salafisten. 'De analyses van Kepel zijn dikwijls overtuigend, vooral als hij wijst op het belang van een generatiewisseling binnen de Franse islam, of als hij aan de hand van symbolische personages laat zien hoe de ideologie van het jihadisme transformeert binnen de sociale netwerken.')
  • Pierre-Jean Luizard, Le piège Daech ('helder, beknopt boekje' over het wraaksentiment van jihadisten)

Kees 't Hart las Alfred Birney, De tolk van Java [e-book]: ' Birney schreef een uitermate gedreven roman, waarop het nuffige woord ‘mooi’ niet van toepassing is. Een bittermooie roman is dit, waar ik nog steeds over loop te peinzen.' En Thijs Kleinpaste ten slotte analyseert Paul Frissen, Het geheim van de laatste staat [e-book]. 'Frissen is een van die zeldzame auteurs die tot betrekkelijk conservatieve conclusies kunnen komen zonder er tenenkrommende nostalgie bij te slepen. Er valt natuurlijk wat tegen dat conservatisme in te brengen, bijvoorbeeld dat het eeuwig de schijn wekt dat het handhaven van de status-quo belangrijker is dan het avontuur van culturele, sociale en politieke verandering – maar wat Frissen niet verweten kan worden is dat hij denkt dat het enige wat de wereld nodig heeft de rechauffé ideeën van gisteren zijn. Hij kijkt naar het heden door een volkomen moderne bril.'

De Groene Amsterdammer is elke woensdag al te koop bij het Nieuwscentrum. Athenaeum Boekhandel verzorgt de boekverkoop voor de website van De Groene.

Vrij Nederland - logo bij links recensies

Jeroen Vullings las de nieuwe Boris Pasternakvertaling. 'In de prachtige, nadrukkelijk literaire vertaling door Aai Prins valt eens te meer op hoe apolitiek Dokter Zjivago [e-book | leesfragment] eigenlijk is en hoe wonderlijk het is dat juist deze tragische liefdesroman uitgroeide tot de inzet van een culturele oorlog tussen Oost en West. [...] Maar zeker in het felle licht van het indrukwekkend vertaalde slothoofdstuk (door Margriet Berg en Marja Wiebes) dat geheel uit nagelaten gedichten van Joeri Zjivago bestaat, blijkt hoe poëtisch, hoe metaforenrijk Dokter Zjivago geschreven is.'

Arthur Japin flyert tegen homohaat in Polen, een reisverslag, en Daan Doesborgh vraagt zich af bij leesclubhoogtij: 'Deden we iets verkeerd, of ben ik gewoon niet uit het juiste gedisciplineerde hout gesneden om in een leesclub te zitten?' Hij bezoekt leesclubs, zoekt cijfers op, en bespreekt het met Simone van Saarlos, medeleesclublid van destijds. 'Daarnaast zoekt Simone ons falen in iets wat ze het "lees-ego" noemt. "We lijken teveel op elkaar als lezers, en daar word je beschermend van. 'Echte' lezers, fervente lezers, kunnen het lezen niet delen met een te gelijkgestemde ander omdat ze daarmee een privé-ervaring publiek maken. Aan de ene kant is het heel verrijkend en tof om met anderen een verhaal te exploreren, maar aan de andere kant verlies je zo wel het gevoel van alleenrecht op het boek."'

Carel Peeters ten slotte - het zal de Lezeres des Vaderlands genoegen doen - schrijft over het boek van een vrouw, Jannah Loontjens nieuwste. 'Roaring Nineties [e-book] zit vol van dit poststructureel, postmodern of deconstructivistisch gegoochel, terwijl het tegelijk een aardige geschreven autobiografie is over haar alternatieve jeugd in de Zweedse bossen, in al dan niet krakkemikkige kraakpanden in Den Haag en Amsterdam, over een studiejaar in New York en bijbaantjes tijdens haar studie filosofie als gogodanseres in hippe nachtclubs als RoXY en Supperclub. Maar de vriendelijke stijl waarin dit beschreven wordt past niet erg bij de filosofen door wie Loontjens zich laat leiden.'

Vrij Nederland verschijnt elke woensdag, een selectie van de recensies is op vn.nl/boeken raadpleegbaar. Vrij Nederland is te koop bij het Nieuwscentrum.

pro-mbooks1 : athenaeum