De eerste zinnen van Lisa Moores' Februari, vertaald door Lucie van Rooijen

24 augustus 2010
| | | |

Ogenschijnlijk is Helen O’Mara een gewone vrouw. Ze houdt haar huis schoon, doet aan yoga en past op haar kleinkinderen. Maar in gedachten keert ze voortdurend terug naar haar man Cal en de dagen van zijn fatale ongeluk. Op Valentijnsdag in 1982 zonk het booreiland Ocean Ranger, waar Cal werkte, tijdens een storm voor de kust van Newfoundland. Lucie van Rooijen vertaalde Lisa Moores Februari (February), en we vroegen haar om haar vertaling van de eerste zinnen toe te lichten: 'Helen kijkt hoe de man het schaatsijzer tegen de slijpmachine houdt. [...]'

Helen watches as the man touches the skate blade to the sharpener. There is a stainless steel cone to catch the spray of orange sparks that fly up. A deep grinding noise grows shrill and she thinks: Johnny is coming home.
Helen kijkt hoe de man het schaatsijzer tegen de slijpmachine houdt. Er zit een roestvrijstalen kap omheen om de oranje vonkenregen op te vangen. Een laag raspend geluid wordt schril en ze denkt: Johnny komt naar huis.

Zo voert Lisa Moore ons de belevingswereld binnen van Helen, de hoofdpersoon uit Februari. Een voor een Canadese winter vrij gebruikelijke handeling eist haar aandacht op en brengt haar gedachten in de derde zin zomaar op de terugkeer van haar zoon. De passage is een goede voorbode voor de rest van het boek, waarin Helens associaties de vrije loop worden gelaten. Een beetje zoals dat in het echte leven gaat: halve gedachten, van de hak op de tak, waarbij de schrijfster toch een vlijmscherp beeld weet te creëren van wat haar heldin bezighoudt.

Is het een lastige alinea om te vertalen? Dat op zich niet, maar erna komen de associaties pas goed op gang, en daarmee de uitdaging van deze vertaling. Het moet namelijk natuurlijk overkomen, niet als een warrig samenraapsel van halve zinnen en onlogische gedachtegangen. Een proces waar je als vertaler in moet groeien, totdat je voelt: hé, ik heb de juiste toon te pakken. En je het verhaal hopelijk overbrengt zoals de schrijfster het heeft bedoeld.

Lucie van Rooijenvertaalde eerder Simon Mawer, Sarah Waters en Susan Sellers. Van Rooijen: 'Vanessa and Virginia van Susan Sellers heeft veel te weinig aandacht gekregen, en toch is het 't mooiste boek dat ik ooit heb vertaald.'

De eerste zinnen van Lisa Moores' Februari, vertaald door Lucie van Rooijen

Delen op

pro-mbooks1 : athenaeum