Vertalers aan het woord

We vroegen vertaalster Aline Glastra van Loon haar vertaling van Javier Marías' Terwijl zij slapen toe te lichten.

Sait Faik Abasiyanik geldt als een van de grondleggers van het korte verhaal in Turkije. Zijn impressionistische stijl is nog altijd van grote invloed op hedendaagse Turkse schrijvers.

Het Istanbul van Sait Faik is een universum bevolkt door werklozen, armen, kinderen, arbeiders en vissers. Zo schrijft hij over barvrouw Melâhat, die helpt een terneergeslagen koopmanszoon volwassen te worden; over een man die al jaren zijn wijk van vier straten niet is uit geweest; over Ahmet en Gülsüm wier gearrangeerde huwelijk begint met een ongewone (huwelijks)nacht; over een visser die niet van zijn net kan scheiden, en over een vis die sterft.

Deze indringende vertellingen over menselijke verlangens en frustraties staan bij veel Turken in het geheugen gegrift. De mooiste verhalen van Sait Faik Abasiyanik werden voor deze bundel vertaald door Hanneke van der Heijden.

Wij vroegen haar de eerste zinnen van haar vertaling toe te lichten.

Jack McNulty is een 'tijdelijke gentleman', een Ier wiens aanstelling in het Engelse leger tijdens de Tweede Wereldoorlog nooit vast is geweest. Ook zijn huwelijksgeluk met Mai Kirwan, het mooiste meisje van Sligo, is geen lang leven beschoren. Na vele omzwervingen, als soldaat, ingenieur en observator voor de Verenigde Naties, komt Jack uiteindelijk in Accra terecht, waar hij besluit zijn grillige levensverhaal op papier te zetten.

We vroegen Johannes Jonkers, vaste vertaler van Sebastian Barry, zijn vertaling van De tijdelijke gentleman (The Temporary Gentleman) toe te lichten.

Harrie Lemmens vertaalde Daniel Galera's Met bloed doordrenkte baard. Wij vroegen hem de eerste zinnen toe te lichten.

Andrew denkt. Andrew praat. Andrew vertelt het verhaal van zijn leven, zijn liefdes en de grote tragedie die hem naar dit moment in zijn bestaan heeft geleid. Terwijl hij zijn bekentenis doet, wordt de lezer gedwongen na te denken over waarheid en geheugen, over de hersenen en de geest, over persoonlijkheid en lot, en over de ander en zichzelf.

Andrews hersenen is geschreven met groot psychologisch inzicht en stilistisch vernuft, een volstrekt originele reis door de hersenen van een man die keer op keer onbedoeld ongelukken veroorzaakt. Een spannende en originele roman en een verrassend nieuw boek in het oeuvre van een auteur die heeft bewezen met iedere roman een nieuw landschap te kunnen creëren.

Wij vroegen Sjaak Commandeur zijn vertaling van de eerste zinnen van E.L. Doctorows Andrews hersenen (Andrew's Brain) toe te lichten.

Vertalers Martin de Haan en Rokus Hofstede werken aan een nieuwe vertaling van het eerste deel van Marcel Prousts monumentale romanreeks À la recherche du temps perdu, die volgend jaar zal verschijnen. Wij vroegen hen om alvast de eerste zin toe te lichten.

Athenaeum.nl vroeg Nicolette Hoekmeijer haar vertaling toe te lichten van Jess Walters

'Ik zing over de strijd en de man die uit Troje gevlucht is,' zo vangt Vergilius' verhaal aan over de Trojaanse held Aeneas, door de goden uitverkoren als stamvader van de Romeinen. De Aeneas verhaalt, tegen het decor van de homerische Ilias en Odyssee, van de omzwervingen van Aeneas na de val van Troje. Van de tragische liefdesgeschiedenis tussen hem en Dido, moeder van Carthago, en van de dood van zijn vader Anchises, die hij het brandende Troje had uitgedragen. Beroemd is ook de beschrijving van Aeneas' afdaling naar de onderwereld, en zijn ontmoetingen met de doden.

Het is 1866, en Walter Moody is naar Nieuw-Zeeland gekomen om z'n geluk te beproeven. Wanneer hij aankomt in zijn hotel stuit hij op een groep van twaalf mannen die in het geheim bijeen zijn gekomen om een reeks onopgeloste zaken te bespreken. Moody raakt tegen wil en dank verstrikt in het mysterie. In Al wat schittert schept Eleanor Catton een prachtige wereld, bevolkt door avonturiers, waarzeggers en goudzoekers. Na De repetitie vestigt Catton zich met Al wat schittert (The Luminaries) definitief als een ster aan het literaire firmament. Wij vroegen Jan de Nijs, die de roman samen met Gerda Baardman vertaalde, de eerste zinnen van zijn vertaling toe te lichten.

Manhattan, 1936. Would-be schrijver Don Birnam besluit een borrel te nemen. En nog een, en dan nog een, wat uiteindelijk uitmondt in een drankfestijn dat vijf dagen zal duren. Zijn neergang - omringd door een liefdevolle vriendin en broer, maar onmachtig die liefde te beantwoorden - wordt in een bezwerende, hypnotische stijl verteld; de lezer kan niet anders dan meegaan in Dons onverbiddelijke helletocht. Het verloren weekend is een van de grote klassiekers van de twintigste eeuw; niet alleen omdat het op rauwe wijze de gevolgen van alcoholisme laat zien, maar tegelijkertijd een onvergetelijke parabel is over de menselijke conditie.

We vroegen Johannes Jonkers de eerste zinnen van zijn vertaling toe te lichten.

Zodra de jonge Antonio Yammara een zekere Ricardo Laverde leert kennen, begrijpt hij dat zijn nieuwe vriend een geheim met zich meedraagt. Zijn fascinatie voor het mysterieuze leven van Laverde verandert in een ware obsessie als Laverde wordt vermoord. Hij heeft het idee dat de oplossing van het mysterie ook inzicht zal geven in de keuzes in zijn eigen leven.

Yammara begint een onderzoek dat teruggaat tot de jaren zeventig, toen een complete generatie noodgedwongen opgroeide onder de constante dreiging van datgene wat Colombia uiteindelijk naar de rand van de afgrond zou brengen, de drugshandel. Het geluid van vallende dingen is het verhaal van een onderbroken vriendschap. Het is een dubbele liefdesgeschiedenis in weinig gunstige tijden, een onderzoek vol suspense naar het verleden van een man en een land, en een röntgenfoto van een generatie gevangen in angst.

Wij vroegen Brigitte Coopmans om de eerste zin van haar vertaling van Het geluid van vallende dingen toe te lichten.

De onbekenden is het ontroerende en tegelijk ongelooflijk geestige verhaal van Eric Muller, die zich na een eenzame jeugd ontpopt tot succesvol computernerd, klaar om zich aan het volgende punt van zijn levensagenda te wijden: de liefde. En hoewel die liefde aanvankelijk bloeit, wordt allengs duidelijk dat Erics geliefde duistere herinneringen met zich meedraagt. Eric moet de confrontatie aangaan met dingen die zich aan zijn analytische verstand onttrekken. De onbekenden is een boek over de geheimen van het hart. Het blijkt moeilijker om één kwetsbaar mens te doorgronden dan alle software van Silicon Valley.

We vroegen Peter Abelsen zijn vertaling van Gabriel Roths De onbekenden (The Unknowns) toe te lichten.

Alex heeft een verhaal. Alleen: hij weet nog niet wélk verhaal. Net als de meeste twaalfjarigen heeft hij het nodige aan zijn hoofd: proefwerken, vriendinnetjes, en, in zijn geval, een obsessie met interpunctie en kwantumfysica. Maar sinds hij een hersenoperatie heeft ondergaan, gedraagt iedereen zich nogal vreemd. Hij krijgt de indruk dat het niet goed gaat met het huwelijk van zijn ouders, en als zijn aartsvijand op school hem ook nog uitnodigt voor zijn verjaardag, besluit hij dat het tijd wordt voor een diepgravend onderzoek. Is Alex moedig genoeg de waarheid onder ogen te zien? Of is het beter als hij zijn kop in het zand steekt? Hou je mond en zeg iets is een briljant, geestig en ontroerend debuut van een nieuw Brits literair talent: een hartverwarmend coming-of-age-verhaal over leven en loslaten. Athenaeum.nl vroeg Robert Neugarten de eerste zin van zijn vertaling toe te lichten.

Wilhelm Meisters leerjaren bestaat uit acht boeken, samen goed voor 702 pagina's. Goethe was er al in 1777 aan begonnen, toen nog met het idee een autobiografische roman te schrijven over de ontwikkeling van een kunstenaar die een Nationaal Toneel probeert te scheppen. Na verschillende versies en bewerkingen verscheen de roman in 1795, en toen was het thema intussen veranderd in: de ontwikkeling van een harmonische persoonlijkheid, waardoor het boek een echte Bildungsroman werd. Het werk houdt het midden tussen avonturenroman en psychologische roman: enerzijds is er veel aandacht voor Wilhelms innerlijke ontwikkeling, anderzijds zijn er achtervolgingen, persoonsverwisselingen en onverwachte ontknopingen. Het boek wordt geroemd om zijn rijkdom aan ideeën over filosofie, cultuur, opvoeding, literatuur en politiek. Het is van grote invloed geweest op de Europese literatuur; de Duitse dichter en filosoof Friedrich Schlegel noemde het zelfs even belangrijk voor de tijdgeest als de Franse Revolutie. We vroegen Ria van Hengel haar vertaling van Wilhelm Meisters leerjaren toe te lichten.

Het verhaal van Genji is ’s werelds eerste grote roman. Murasaki Shikibu schreef een caleidoscopisch boek dat de lezer duizend jaar na verschijning nog steeds betovert en bedwelmt. Het werk is nu voor het eerst in het Nederlands vertaald, voorzien van een prachtig nawoord van bewonderaar Cees Nooteboom.

Genji, zoon van een Japanse keizer, heeft de brandende ambitie te stijgen in de hiërarchie van het hof. Zijn temperamentvolle karakter, zijn stormachtige liefdesleven en zijn scherpe politieke inzicht vormen de ingrediënten voor een epos zonder weerga. Het meesterwerk geeft bovendien een unieke inkijk in het leven aan het hof tijdens de Heianperiode.

We vroegen Jos Vos zijn vertaling van Murasaki Shikibu's Het verhaal van Genji toe te lichten.

We vroegen Elly Schippers de eerste zinnen van haar vertaling van Jenny Erpenbecks Een handvol sneeuw toe te lichten.

In Wat nooit is verteld van Elliot Perlman, duiken we aan de hand van twee hoofdpersonen de geschiedenis in. De bescheiden Lamont Williams komt als schoonmaker in een ziekenhuis in contact met de oude Henryk Mandelbrot, die Auschwitz heeft overleefd. De vastgelopen academicus Adam Zignelik ontdekt de nog onbekende opnames die de Pools-Amerikaanse psycholoog Henry Border maakte van zijn interviews met Holocaust-overlevenden in de zomer van 1946. Athenaeum.nl vroeg Lucie van Rooijen de eerste zinnen van haar vertaling toe te lichten.

Ali kan en kent alles en er is maar één reden waarom hij zijn dagen in een Weens asielzoekerscentrum slijt: hij, de advocaat der onderdrukten, beschermer van alle vernederden, heeft zichzelf de eervolle taak opgelegd om zijn huisgenoten te bevrijden van hun angsten en nachtmerries. Zijn wonderwapen: verhalen vertellen. Ali verleidt in Moorkop, of hoe ik eropuit trok om de wereld te redden met zijn vertelkunst, en bewapend met rebelse humor en spot staat hij paraat om de wereld te redden. Athenaeum.nl vroeg Annemarie Vlaming de eerste zinnen van haar vertaling toe te lichten.

Zo sprak Zarathoestra wordt door velen, onder wie de auteur zelf, beschouwd als Nietzsches hoofdwerk, waarin hij als filosoof (en als literator) volledig tot wasdom komt. Hij presenteert controversiële visioenen en begrippen als de 'übermensch', de 'wil tot macht', de 'laatste mens' en 'God is dood', die tot de dag van vandaag doorwerken in kunst, literatuur en filosofie. Onlangs is het werk opnieuw vertaald door Ria van Hengel. Wij vroegen haar de eerste zinnen toe te lichten.