Recensie: Gothic romance met diepgang of sprookje met een twist?

De nieuwe roman van Patrick deWitt, Undermajordomo Minor, leest als een gothic romance. Het heeft de noodzakelijke negentiende-eeuwse zinsbouw en vocabulaire, de onwaarschijnlijke plotwendingen, en vooral de inherente pastiche: over-the-top als stijlvorm. Is dat een negatief leesadvies? ‘At this, Mr. Olderglough awoke, and upon seeing the Baron before him he let out a brief yet sincere shriek, raised the club high and brought it down over the Baron’s skull.’ Brief yet sincere? Zoiets vermindert de spanning en benadrukt tegelijkertijd de humor van de situatie. Dus geen boek om in opgezogen te worden? DeWitt verrast.

Many things

Lucien Minor, Lucy voor vrienden, maar die heeft hij niet, verveelt zich. Hij voelt zich de archetypische verkeerde persoon op de verkeerde plek, is niet in het bezit van enige praktische vaardigheden (tenzij je een grote fantasie en een talent om ongecompliceerd te kunnen liegen als zodanig beschouwd) en zijn grootste droom is ‘[for] something to happen’. En dat gebeurt, zo wordt de lezer beloofd: ‘Many things, including but not limited to true love, bitterest heartbreak, bright-white terror of the spirit, and an acute homicidal impulse.’

De einzelganger en de zwendelaren

Naast bovengenoemde elementen, stuk voor stuk noodzakelijk voor een doorwrocht gothisch plot, biedt deWitt ons echter meer. Zijn karakters, telkens in eerste instantie neergezet als simpele figuren, elk met hun duidelijk omlijnde rol in het verhaal, ontwikkelen zich. Lucy, de einzelganger die nergens past; Memel en Mewe, goedgemutste zwendelaren; Olderglough, de oude, moegestreden majordomo bij wie Lucy zijn betrekking zoekt; het mysterieuze spook van kasteel Von Aux: voorzichtig, zonder opsmuk, krijgen ze diepgang. Zo trekt de schrijver de lezer alsnog zijn wereld in.

Long story

Dat plot volgt overigens de conventies van het genre, maar wederom niet zonder zelfspot. Natuurlijk moet er een rivaal zijn in Lucy's strijd om Klara's liefde, en wat werkt beter dan een charismatische partisanenleider? De oorlog die woedt is verder van geen belang, en hoeft dus ook niet uitgelegd te worden. Elke vraag van Lucy wordt gedeflecteerd, bijvoorbeeld door Memel:

‘“[W]hy are they warring?”
“Ah,” said Memel. “Long story.”
“And what is the story?”
“It is most complicated and long.”
“Mightn't you tell me in shorthand?”
“It would never do but to tell it in total.”
All this was troubling to Lucy. “Perhaps you will tell it to me later,” he ventured.
“Perhaps I will,” Memel said. “Though likely not. For in addition to being a long story, it is also quite dull.”’

Zo stapt DeWitt over de grenzen van zijn gekozen genre heen. Undermajordomo Minor blijkt een wordingsroman in een sprookje in een gothic romance, en Lucy wordt van een kartonnen antiheld een romantische semiheld, of in ieder geval een realist. En in plaats van met een geamuseerde grijns lees ik de laatste pagina met verwondering, en vertedering.

Bas Stoffelsen studeerde Engelse Taal en Letterkunde.