Recensie: Location, location, location

12 september 2016 , door Emmi Schumacher
| |

Voor sommige New Yorkers is New York City – en dan specifiek Manhattan – niet alleen het middelpunt van de wereld, maar dé wereld. Alles wat belangrijk is kun je er vinden, en alles wat je er niet kunt vinden is niet belangrijk. Bright, Precious Days, de nieuwe roman van Jay McInerney (door Nico Groen en Joris Vermeulen vertaald als Prachtige, dierbare dagen) speelt zich bijna in zijn geheel af in New York, en volgens goede New Yorkse traditie is de stad een universum op zichzelf waarin elk blok een andere planeet is.

N.B. McInerney bezoekt 13 september het John Adams Institute in het West-Indisch Huis. Er is nog plek!

En wie McInerneys werk kent, weet dat: hij vestigde in 1984 zijn naam met een andere roman over New York, zijn debuut Bright Lights, Bright City. Corrine en Russell, het stel in het middelpunt van dit universum – we kennen ze uit Brightness Falls (1992) en The Good Life (2006) –, wonen met hun tweeling in een loft in Manhattan. Vooral Corrine heeft het gehad met te weinig ruimte, scheve vloeren en lekkende badkamers en wil het gezin verhuizen naar – gasp – Harlem. Haar beste vriendin Casey woont op de Upper East Side, en zij en Corrine plannen bezoekjes naar elkaars stadsdelen alsof het expedities naar de jungle zijn. Op de achtergrond is er Jeff, Russells beste vriend, die in de vroege jaren tachtig op de Lower East Side schilderde, high werd en uiteindelijk overleed. Iets minder op de achtergrond is er Luke, die Corrine na 11 september ontmoette in Brooklyn en waar ze al jaren een gepassioneerde aan-uitrelatie mee heeft.

Adressen, locaties en hokjes

In Bright, Precious Days zijn niet alleen adressen van belang (in sociaal, maar zeker ook in emotioneel opzicht); de bars, restaurants, hotels, veilinghuizen en kantoren waar de personages met zichzelf en elkaar in de clinch liggen hebben ook allemaal hun eigen persoonlijkheid en relevantie binnen de stad en het plot. Zelfs het verschil tussen de metro pakken en een taxi bestellen is belangrijk. Corrine gaat met Russell naar plekken waar ze nooit met Casey heen zou gaan, ze luncht met Casey in restaurants waar ze nooit met Luke zou eten, en met Luke verblijft ze in een hotelkamer waar ze met Jeff nooit geweest zou zijn. Het leven van elk personage is verdeeld in hokjes, en bij elk hokje hoort een specifieke plek. Alleen heel af en toe worden die hokjes één, en versmelt het verleden met het heden, de ene relatie met de andere.

‘Decanted from the cab into the glistening street, contemplating the entrance of the building, [Corrine] felt  a weird frisson of recognition. She was almost certain she’d been here many years ago, visiting Jeff – thought she recognized the elaborately ornamented cast-iron facade and Corinthian columns framing the tall, arched windows, although the building she remembered had had a filthy, sooty, facade, with rust sowing through the peeling paint. But, of course, the neighborhood had been transformed, like the rest of the city. It sort of made her sad, how polished and prosperous and tasteful it had become … as if gentrification were a disservice to Jeff’s memory, as if everything should have stayed dirty and dangerous forever.’

Vooroordelen en glamour

Het soort hokjesdenken waar niet alleen Corrine, maar alle personages in de roman een hang naar hebben zou in de handen van een mindere schrijver oppervlakkig en zelfs wreed over kunnen komen. Maar McInerney danst tussen alle (voor)oordelen door, misschien omdat hij zelf weigert een oordeel te vellen over zijn personages. Hij is scherp, inzichtelijk, en spaart niemand, maar beschouwt zelfs de meest rampzalige, ondoordachte beslissingen met humor en sympathie. En dat geldt ook voor de stad zelf.  Zowel de voor- en nadelen van de mythische jaren tachtig als die van het eerste decennium vande eenentwintigste eeuw, waarin de roman zich afspeelt, worden ontdaan van overdreven glamour of pessimisme.    

En hoe cliché (en on-New Yorks?) het ook klinkt, het is uiteindelijk de liefde die overwint – de liefde tussen Russell en Corrine, die hun huwelijk met hangen en wurgen overeind proberen te houden, maar ook de liefde tussen mens en stad. Corrine, Russell, hun vrienden, minnaars en minnaressen mogen dan een wereldstad tot een verzameling hokjes reduceren, en New York zelf mag onherkenbaar veranderd zijn, maar de sterke band tussen de ‘gloomy canyons of Manhattan’ en haar bewoners houdt stand.  

Emmi Schumacher studeerde Engels en Amerikanistiek.

pro-mbooks1 : athenaeum