Recensie: Ook toen al waren de uilen niet wat ze leken

Een kwart eeuw na de laatste aflevering van de cultserie Twin Peaks gaat het vervolg in première in Cannes. De geruchtenmachine loopt al twee jaar op volle toeren, maar eigenlijk weten alleen makers David Lynch en Mark Frost wat er echt gaat gebeuren. Zelfs de acteurs hebben niet de hele verhaallijn te horen gekregen. Af en toe wordt een mysterieuze trailer gelanceerd en sinds enige tijd is de roman van Mark Frost die belooft de afgelopen vijfentwintig jaar in te vullen. Voer voor fans!

N.B. In de premièreweek (van 21 t/m 28 mei 2017) verkoopt Athenaeum in samenwerking met Eye Filminstituut de David Lynch Signature Coffee, een biologische fairtrade koffie van Lynch' eigen label. Ook hebben we Damn Fine-Coffee mokken en onderzetters. En voor optimale voorpret raden we aan de cherry pie uit het onofficiële Twin Peaks-kookboek te bakken.

Geheimen

Frost is vaak weggezet als de 'normale' van de twee. Waar David Lynch duistere films maakte die voor meerdere interpretaties vatbaar zijn, heeft Frost toch vooral zijn sporen verdiend met Hill Street Blues, een degelijke cop show. Is hij dan wel de aangewezen persoon voor een update?

Het maakt nieuwsgierig, ook omdat Frost destijds de man was die aandrong op het onthullen van de moordenaar van Laura Palmer in het eerste seizoen. Zou hij echt in zijn boek alle geheimen verklappen? Het grootste geheim blijft gelukkig intact, en het aantal mysteries wordt alleen maar groter. Een hele opluchting.

The Secret History of Twin Peaks doet de serie eer aan. Het is geen roman die chronologische updates geeft over de personages die alle aficionado's zo na aan het hart liggen. Pas helemaal aan het eind lezen we hoe het een aantal van de meest geliefde en gevreesde dorpsbewoners is vergaan.

Verhoogde hartslag

De structuur van het boek is een soort intellectuele puzzel door special agent T.P. die een heel gedetailleerd dossier over Twin Peaks becommentarieert. T.P. noteert met rood in de kantlijn haar/zijn opmerkingen en bevindingen en of de feiten gecheckt zijn. Het dossier is opgebouwd door iemand die zich the Archivist noemt. Het bestaat uit knipsels, dagboekaantekeningen, brieven, krantenartikelen en eigen stukken. En omdat The Archivist ook weer commentaar geeft op wat zij/hij vindt, krijgt het boek een prettig gelaagde structuur, die weliswaar een stuk eenduidiger is dan de serie was maar toch nog raar en verontrustend genoeg om dezelfde licht verhoogde hartslag te veroorzaken.

Frost begint, na een aantal 'officiële documenten' van de FBI, zo'n tweehonderd jaar terug met de reisverslagen van William Clark en Meriwether Lewis (de fameuze ontdekkingsreizigers Lewis and Clark). Al vrij snel wordt duidelijk dat er in de noordelijke bossen toentertijd al van alles niet pluis was. Vreemde, onverklaarbare lichten en verschijningen, geheimen die van de staat niet naar buiten mochten komen en verdwijningen om die geheimen te bewaren.

Mulder en Scully

In 1927 krijgen padvinders op een uitje te maken met onverklaarbare heftige regen, een Bigfoot-achtige verschijning en enge geluiden in het bos. Ook toen al waren de uilen niet wat ze leken. Jaren later eindigt een schoolreisje met de mysterieuze verdwijning van drie leerlingen, een ontvoering door buitenaardse wezens. Ook Roswell en de bijbehorende staatsgeheimen komen langs in dit deel van de geheime geschiedenis van Twin Peaks.

Hoewel het tweede seizoen, vijfentwintig jaar geleden, ook al hintte in de richting van paranormale activiteiten, draaft Frost hier wel een beetje door. Het lijkt The X-Files wel, zelfs in de structuur. Met The Archivist als een soort Mulder die in aliens gelooft en T.P. als een soort cynische Scully die langzaamaan toch gaat geloven dat er meer is tussen hemel en aarde. Dat The secret history of Twin Peaks toch leesbaar blijft, komt vooral door de structuur, de knipsels en getuigenverslagen, zodat je als lezer in de puzzel zit. Hierin toont Frost zich zonder meer een vakman. Hij begrijpt hoe structuur werkt, hoe suspense werkt en hoe je lezers net genoeg informatie geeft. Toch illustreert het gedoe met aliens ook het verschil tussen kundigheid en genialiteit: Hill Street Blues was leuk, maar kroop niet zo onder de huid als Mulholland Drive of Fire Walk With Me.

De perfecte opwarmer

In het laatste deel van het boek komen we in het dorp dat we kennen. Hier krijgen we achtergronden te lezen van bijvoorbeeld The Log Lady (ik vind haar nu nog leuker), de gekke psychiater Dr. Jacoby en de nare Hank Jennings. Het is een feest der herkenning en het maakt zo mogelijk nog nieuwsgieriger naar seizoen 3. Hierin toont Frost zijn ware kracht: hij warmt ons, fans, op voor de nieuwe serie. Hij verklaart waarom we sommige personages niet meer zullen zien, maar wakkert vooral het verlangen naar de nieuwe afleveringen aan. Dat doet hij door ons te overvoeren met informatie die leuk is, achtergronden geeft, maar net niet essentieel is. Het echte inzicht in the black lodge zal toch van het kijken moeten komen…

The Secret History of Twin Peaks is de perfecte opwarmer voor de serie. Niet geschreven voor de newbie, maar onmisbaar voor de fans. De prachtige vormgeving is een feest voor het oog, de structuur maakt de UFO-clichés een stuk beter verteerbaar. En af en toe benadert het de ongrijpbare spanning van de serie.

Helen Westerik is rubrieksbeheerder filosofie, film en media bij Athenaeum Boekhandel. Daarnaast schrijft ze over film en kunst.