Recensie: Met een blij gemoed de zomervakantie in

De kranten staan er vol mee. De vluchtelingencrisis, de onnavolgbare twitterpolitiek van Trump, onderhandelingen over Brexit… De moed zakt je in de schoenen. Om de zomervakantie toch met een blij gemoed in te gaan, kozen we bij Athenaeum aan de Roetersstraat dit jaar Feitenkennis van Hans Rosling als een van onze vijf zomertitels.

Rosling laat zien dat het eigenlijk best goed gaat met de wereld. De afgelopen twintig jaar is het deel van de wereldbevolking dat in extreme armoede leeft bijna gehalveerd. Tachtig procent van de eenjarige kinderen in de wereld zijn ingeënt tegen ziekten en zestig procent van de meisjes in lage-inkomenslanden maken de basisschool af. Onze doembeelden over armoede, gezondheidszorg en scholing blijken veelal gebaseerd op gegevens die uit de jaren zestig stammen.

De Zweedse wetenschapper Hans Rosling was professor in de Internationale Volksgezondheid. De onwetendheid van zijn studenten verbaasde hem en was een aanleiding voor dit boek. Rosling laat zien hoe je met graphs de waarheid geweld aan kunt doen: als je de schaal verandert of niet alleen naar gemiddelden maar naar het volledige plaatje kijkt, krijg je vaak een totaal ander beeld.

Roslings enthousiaste bestrijden van de onwetendheid sloeg over op zijn zoon Ola en schoondochter Anna. Met zijn drieën begonnen ze nog meer data te verzamelen en daar beelden bij te zoeken die de statistiek ook voor mensen zonder statistiekknobbel begrijpelijk maken. Rosling gaf TED-talks en richtte de website Gapminder op om de informatie voor een breed publiek toegankelijk te maken, en nu is er dan een boek. Rosling overleed voor het af was maar Ola en Anna Rosling zorgden ervoor dat het er toch kwam.

Zelf las ik het met schaamrood op de kaken, maar ook met een gevoel van opluchting. Schaamrood omdat mijn onwetendheid gigantisch bleek en opluchting omdat, hoewel niet alles goed gaat, de wereld er een stuk beter voor blijkt te staan dan ik had durven dromen.

N.B. Van der Poll schreef deze korte bespreking voor Oost-online.nl.