Recensie: Een onderzoek, een overzicht, een ode

Wat is Charlie Porter een leuke man. Hij was modejournalist voor, onder andere, The Guardian, Financial Times en GQ. Tot 2018, toen had hij het er wel mee gehad. Vooral met schrijven over de shows, mode zal hem altijd interesseren. 'If someone talks about an era, often the first thing they mention is clothing. It’s a way in. It always will be.' Porter is op dreef in zijn nieuwe boek What Artists Wear. Een onderzoek, een overzicht, een ode. Aan kunstenaars, aan de kracht van kleding en aan eigenzinnigheid. Het is een zalig boek. Porter kent schijnbaar iedereen in de kunst- en modewereld, maar schrijft zonder enige borstklopperij en met veel humor.

Toen ik er de eerste keer snel doorheen bladerde, viel mijn oog op de foto’s van Barbara Hepworth, een van mijn kunstheldinnen. Ze was en is bekend om haar eigen stijl van werkkleding, die ze droeg tijdens haar stoere beeldhouwwerk. Maar ook Cindy Sherman krijgt een hoofdstuk, zij gebruikt haar kleding en make-up als kunst. En Agnes Martin, met geweldige werkpakken die haar beschermden. David Hockney met zijn eigen, kleurige stijl. Porter vertelt ook het interessante verhaal van Lyyn Herschmann Leeson, die in de jaren zeventig met kleding een andere identiteit aannam en zo haar eigen kunstwerk werd. Anders dan bij Sherman was het geen momentopname – ze werd letterlijk een kunstwerk: ze werd Roberta Breitmore. Het werd een jarenlang onderzoek naar hoe identiteit kan vervagen. Sarah Lucas, Melvin Edwards, Prem Sahib, en zo kan ik nog wel even doorgaan. Porter schrijft ook over kunstenaars waar je wellicht nog niet eerder van hoorde, en dat maakt het ook een leerzaam boek. Hoe fijn.

Porter schrijft spannend over de rol van kleding en mode, bedoeld of onbedoeld, in de kunst. Afwisselend in hoofdstukken over een individuele kunstenaar, of een aspect van kleding(cultuur). Het perfecte maatpak van Gilbert & George, verfspatten, denim, werkkleding, wel of niet de dresscode volgen bij openingen, T-shirts, activisme… Ik ben dol op dit boek. Hij gebruikt veel foto’s om zijn verhaal te illustreren, soms echt letterlijk. Porter legt uit, laat zien, vertelt, praat, bewondert, geeft zijn visie en een inkijk in een wereld die tot de verbeelding spreekt. Daarbij laat hij de lezer nadenken over de rol van kleding bij diens eigen identiteit. Wat je draagt, waarom, hoe. In dat opzicht is het boek ook een inspiratie. En zo mooi uitgegeven – een dikke stevige pocket. Prachtig.

'What artists wear shows us how our lives can be broadened if we set out on our own intuitive paths. The invitation is open: for us to dismantle the structures of power, wealth, class, race and gender that control what we all wear. It is urgent, vital, full of possibilities. This is the work we face next.'

Reny van der Kamp is medewerker van Athenaeum Boekhandel & Nieuwscentrum Spui.