Recensie: Verliefd op Alkibiades: na het afscheid van de nieuwe Ilja Leonard Pfeijffer

Het boek is dinsdag verschenen, en nu is het uit! En dat doet pijn, want al moet je al in het laatste van de twaalf boeken van Alkibiades afscheid van hem nemen - dan is hij overleden - ik ben van Ilja Leonard Pfeijffers hoofdpersoon gaan houden. En dat ondanks mijn tegenzin, ik houd helemaal niet van dikke boeken, laat staan van 900 pagina’s, maar wel van Pfeijffers werk en het Oude Griekenland. En toen begon ik, en na drie pagina's dacht ik: wow, dit is zo fantastisch.

N.B. Lees ook een fragment uit Alkibiades en de eerste indrukken van Roel Salemink, archeoloog en winkelchef. Lees ook Diederik Burgersdijks lofrede op Alkibiades en Fleur Speets kritische analyse.

Lees verder Jessica Krosinski over Grand Hotel Europa, waaruit we ook voorpubliceerden. Eerder publiceerden we voor uit La Superba (Libris Literatuurprijs, E. du Perronprijs, KANTL-prijs, Tzumprijs), en lichtte vertaalster Michelle Hutchison haar vertaling toe. We publiceerden ook voor uit Peachez en Maarten Dessing besprak Pfeijffers Brieven uit Genua.

Ik wilde niet eens meer naar werk toe. Ik werd al gauw een beetje verliefd op Alkibiades, je ziet hem echt voor je als een mooie, slimme jongen, met golvend haard, en ik heb wel een zwak voor het narcistische type.

‘Ik was in de mooiste stad op aarde jong, mooi, rijk en geliefd en dat was niet goed voor mijn karakter. Zodra ik in mijn seizoen kwam, omzwermden de mannen van Athene mij als vliegen rond een skyphos met honingzoete mengdrank. Ik hoefde maar te luiken met mijn lange wimpers om dure geschenken aan mijn voeten gelegd te krijgen. Magistraten keken begeriger om naar mijn dijen dan naar hun steekpenningen. Ik kon de mannelijke bevolking van de stad als mijn slaven beschouwen, die niets anders begeerden dan mijn aandacht, al was het maar in de vorm van minachting, een krenking of een affront, en daar handelde ik naar. Velen noemden zich mijn minnaar, hoewel ik hen kwetste waar ik maar kon, afwees en tegen elkaar uitspeelde. Mijn onderhandelingsstijl bij mijn latere diplomatieke missies was de rijpe vrucht van deze prille maar verre van onschuldige ervaringen.’

Vorm en inhoud vloeien fantastisch samen in deze roman. Je hoort hem oreren, je hoort hem vertellen over zijn leven, over de oorlogen, filosoferen, je ziet hem zitten met Sokrates. Griekenland en het Oude Athene komt echt helemaal tot leven en dat vind ik echt heel knap gedaan. Het blijft natuurlijk niet bij die mooiste stad op aarde, hij maakt zich onmogelijk in Athene en gaat naar Sparta, keert terug, moet weer weg, gaat naar Perzië en wordt ook daar verstoten. Als hij dan in Thracië een eigen koninkrijk sticht wordt hij vermoord. Die bizarre levensloop komt bij zijn karakter.

Wat ik fascinerend vind, ik ben geen classicus, dus heel veel was voor mij nieuw: het verraad, de constante oorlogen, het feit dat het heel normaal was dat mannen met mannen gingen en het gemak waarmee mensen vermoord werden. Dat vond ik wel heftig, dat mensenlevens niets voorstellen. Dat de Atheners besluiten om de weerstand van de Meliërs te bestraffen door alle mannen te vermoorden en alle vrouwen en kinderen tot slaaf te maken! Ik heb echt veel geleerd.

Maar de stijl is ook echt prachtig. Die lange zinnen kloppen, als mensen in het echt vertellen vallen de punten ook weg, ze zijn rijk en raak. De dialogen komen net zo goed natuurlijk over, met kortere zinnen. En ja, je moet je eraan overgeven, maar dan is het echt een feest om tijd met het boek door te brengen.

Het laatste dat Alkibiades zo fascinerend maakt, is de actualiteit. Het gaat over een kwetsbare democratie, met de luide stemmen van politici als Wilders, Baudet of Van der Plas, met de wens het volk te zeer tegemoet te komen. Die parallellen zijn heel interessant.
Echt, je moet dit boek lezen.

Bob Kappen is boekverkoper bellettrie bij Athenaeum Boekhandel & Nieuwscentrum Spui.