Recensie: Grijp de wereld bij de lurven, met Simone de Beauvoirs Pyrrhus en Cineas

Terugkijkend op 2024 maakte Pyrrhus en Cineas, vertaald door Jeanne Holierhoek, de meeste indruk op mij, door de stilistische kwaliteiten van Simone de Beauvoir natuurlijk. Maar ook door de heerlijkheden van de vrijheid die de kern vormen van het betoog. Ze schudt idealen van dienstbaarheid en dankbaarheid van zich af en houdt een pleidooi voor het naar de wereld gericht zijn.

• Lees Miriam Rasch over Kate Kirkpatricks De Beauvoir-biografie
• Lees Bregje Hofstedes nawoord bij De onafscheidelijken
• Lees Rasch over Pleidooi voor een moraal der dubbelzinnigheid
• Lees een fragment uit Misverstand in Moskou

De verbindingen tussen het subject en de wereld zijn geen gegevenheden:

‘Een landschap is niet van mij wanneer ik er alleen maar als een plant ben gegroeid; wat zich zonder mij boven mij verheft, is niet van mij.’

De Beauvoir wil dat je de wereld bij zijn lurven grijpt om je hem toe te eigenen, ze wil dat je jezelf transcendeert door jezelf in de dingen te werpen, dat je genot vindt in objecten die je in je nabijheid ervaart. Je voelt in haar woorden de onrust van een geest vol levenslust, die de vruchten van het leven wil plukken.

De Beauvoirs essay is een tikkeltje recalcitrant, want laten we niet vergeten dat vrouwen geacht werden een passievere rol in te nemen. Maar het is toch vooral opwekkend, een aanmoediging om in beweging te komen, om op filosofische grondslag een levensproject te vervullen.

Remon den Ouden is boekverkoper filosofie bij Athenaeum Boekhandel Spui en Boekhandel Van Rossum.