Recensie: Knipperend in het licht

'Of all the things I was supposed to be and have and do, I am, and have, and have done precisely none of them.' Dit is de reden dat mid-twintiger Gabriel Brockwell besluit zelfmoord te plegen, in Lights out in Wonderland (de vertaling, Licht uit in Wonderland, verschijnt in november), de nieuwe roman van D.B.C. Pierre. Hij wil als spectaculair einde een laatste bacchanaal op touw zetten, maar in zijn pogingen daartoe ziet hij zich steeds gedwongen zijn einde nog iets langer uit te stellen. Op een wilde reis van Londen naar Tokio en Berlijn drinkt hij de beste wijn ter wereld, jaagt hij er een vrachtvol aan drugs doorheen en begint hij vraagtekens te zetten bij alles waar hij altijd, en alles waar hij nooit in heeft geloofd. Door emmi schumacher.

Zo gesteld is het plot van Lights Out in Wonderland betrekkelijk simpel. Maar het is natuurlijk wel effectief: als Gabriel eenmaal een deadline heeft gesteld aan zijn aardse bestaan, is er opeens nog heel wat te doen - en wel nu meteen. Tegelijkertijd verschaft zijn voorgenomen zelfmoord hem een gevoel van bandeloze roekeloosheid. Wat maakt het immers nog uit wat hij doet, als hij er toch binnenkort niet meer zal zijn? Het geeft de roman een achtbaangevoel van grote hoogtes en scherpe bochten. En de centrale vraag houdt de spanning er goed in: zal de gevoelige, sympathieke Gabriel de daad bij het woord voegen, of uiteindelijk toch op zijn besluit terugkomen?

Net als Pierres met prijzen overladen debuut Vernon God Little wordt ook dit verhaal verteld door de jonge, mannelijke hoofdpersoon in de tegenwoordige tijd, met veel vaart en sarcastische humor. Allebei ook zijn ze verstrikt geraakt in de vraag of, en hoe, een individu invloed kan uitoefenen op het Leven en het Lot. Maar in Lights Out in Wonderland wordt nog hoger spel gespeeld. Niet alleen Gabriel zelf heeft redding nodig, maar ook de maatschappij waarin hij zich onder protest bevindt en die erin geslaagd is om hem in vijfentwintig jaar tot premature uitputting te drijven. Hoe kan hij zich staande houden in, of ooit verzoenen met, een wereld die gekenmerkt wordt door over het kop geslagen kapitalisme en sociale en morele richtingloosheid? Zijn vader, een gesjeesde idealist, slaagde er wel in - tot Gabriels afgrijzen. Gelukkig valt er ook veel te lachen met Gabriel, al weet je soms niet of je tegelijkertijd moet huilen:

'To take hold, a decadence relies on communal thoughtlessness, and this is first brought about by language. Through language the acts and notions which a few years ago would have caused outrage come to be accepted. Ever more careless words introduce attitudes into the culture which makes reason unfashionable. Vocabulary shrinks, forcing more concepts to hide behind fewer expressions; and in this process the acceptable and unacceptable come to mix, and are passed off one for the other. Wherever underminers are at work, in government or commerce, we find this device. Words are a focusing tool, and decadence relies on blurring to succeed. I hope this makes sense. Anyway, whatever. Get over it. LOL :).'

Gabriel's vader is van mening dat zijn zoon een compulsieve neiging heeft alles te overanalyseren. Veel, zo niet alles, aan zijn vader staat Gabriel tegen. Maar zelfs hij moet onderkennen dat zijn vader hierin een punt heeft. Het is een grote verdienste van Lights Out in Wonderland dat dit nooit vervelend wordt. Gabriels bezwaren tegen de moderne maatschappij - die uiteindelijk niet zoveel verschillen van die van wel meer jonge, gedesillusioneerde westerlingen - voelen niettemin eerlijk en waardevol aan. Lights Out in Wonderland laat de idealen van de jongen in hun waarde, en geeft de beste daarvan mee aan de man - zoals alleen een zeer geslaagde coming of age-roman doet.

Emmi Schumacher studeerde Engels en Amerikanistiek. Ze is boekverkoper bij Athenaeum Boekhandel.