Recensie: Een eenvoudige doch voedzame maaltijd met Heer Bommel

Hij lijkt zelf wel een Bommelpersonage geworden op het omslag van Koken op Bommelstein: Johannes van Dam aan de dis met Heer Bommel en Tom Poes, en Joost kijkt of alles naar wens verloopt. Van Dam leende zijn onuitputtelijke gastronomische kennis aan dit boek om voor de zeer verschillende figuren uit de Bommelverhalen precies het juiste menu samen te stellen. In geen tijden heb ik zo'n leuk kookboek in handen gehad met zoveel fijne menu’s en geweldige recepten. De vermakelijke tekeningen van Dick Matena (naar Toonder) maken deze uitgave compleet. Door debby koudenburg.

Dickerdack, Markies de Canteclaer en Heer Bommel en Tom Poes

Ieder hoofdstuk in Koken op Bommelstein bevat een compleet menu, speciaal samengesteld voor de te verwachten gasten. Zo is er voor Dickerdack ‘een diner voor gasten die het hoog in hun bol hebben’, voor Markies de Canteclaer een ‘diner voor gasten van goede komaf’ en voor Heer Bommel en Tom Poes een ‘diner voor gasten die zich thuis voelen’.

Met dit boek dus geen slapeloze nachten meer over wat je je gasten moet voorzetten, vergelijk hun karakter met dat van een van de personages uit de Bommelsaga en je hebt een menu. Er staan achttien driegangendiners in Koken op Bommelstein dus je kunt zelfs met een zeer diverse vrienden- en kennissenkring uit de voeten met dit boek.

En mocht je niet helemaal thuis zijn in alle verschillende Bommelfiguren, Johannes van Dam begint ieder hoofdstuk met een mooie karakteromschrijving en verhaalt over de onderlinge relaties en verhoudingen. Die teksten zijn niet gespeend van humor en er blijkt ook uit dat Van Dam goed op de hoogte is van alle eigenaardigheden en al dan niet nare trekjes van bijvoorbeeld Terpen Tijn (chaotisch en vibrerend) of Professor Sickbock (ontspoorde geleerde).

En omdát hij ze allemaal zo goed kent weet hij ook het juiste menu voor ze samen te stellen en begrijpen we waarom Dickerdack onder de indruk is van een groentesoep als die ‘Potage Henry IV à la moelle’ heet en waarom Heer Bommel zich thuis voelt en ‘spint van tevredenheid’ bij het eten van een balletje garnalengehakt. Zelfs de menukaarten zijn speciaal ontworpen voor de gasten: Juffrouw Doddel (‘die opgevrijd moet worden’) krijgt een romantisch uitgevoerd menu vol versieringen, en Palmhart met garnalen en een Roomhart met frambozen.

Palmhart met garnalen, huzarensalade en groentesoep

Naast de inhoudsopgave met achttien verschillende menu’s is er een register met voor- hoofd- en nagerechten en een register op ingrediënten. Heel overzichtelijk dus, zoals je van Johannes van Dam mag verwachten. De warenkennis die we van Van Dam kennen uit zijn De Dikke van Dam wordt ook niet overgeslagen. We leren bijvoorbeeld nog even dat we de Klassieke Huzarensalade (van koud vlees) uit het diner voor Bulle Bas, de politiecommissaris van Rommeldam die van strenge regels houdt, niet moeten verwarren met het Russisch ei (met gare stukjes vis) uit het diner voor Wammes Waggel.

Wammes laat zich namelijk graag verrassen en dat is wat hij krijgt onder dat Russische ei, een verrassing. Bulle Bas krijgt een voortreffelijke huzarensalade, gegarneerd met plakjes ei. Met die garnering mag trouwens volop gevarieerd worden, augurkjes, houtsnip van roggebrood en kaas, sardientjes... Met die strenge regels voor Bulle Bas valt het dus wel mee, het is maar net wat Joost in de voorraadkamer heeft liggen.

Het mag nu lijken dat Koken op Bommelstein vooral vermakelijk is – en dat is het absoluut –  maar het is ook en vooral gewoon een fijn kookboek vol zeer gevarieerde recepten. Van oer Hollands tot klassiek Frans, van Italiaans tot Belgisch. Voor iedere gast en iedere gelegenheid volop keus.

(Koken op Bommelstein is uitgegeven naar aanleiding van het honderste geboortejaar van Marten Toonder, de schepper van Heer Bommel en Tom Poes. Meer informatie over bijvoorbeeld de heruitgave van alle verhalen door de Bezige Bij of de grote overzichtstentoonstelling van het werk van Toonder in het Letterkundig Museum en veel meer is te vinden op de Toonderwebsite.)

Debby Koudenburg was professioneel kok en is met Tony Telson de drijvende kracht achter cookfreshfood.com.