Recensie: In beweging in de Arabische wereld

‘We’re not in yesterday anymore,’ zegt The Outpost. De revolutie is geweest, Arabische jongeren hebben zin om de ouderwetse beperkingen van hun rechten achter zich te laten en risico’s te nemen. Het is tijd voor verandering en The Outpost sluit daarbij aan, met ‘a magazine of possibilities, a liberal media outpost where unapologetic optimism would fuel our dreams for a better Arabia’. Dat klinkt wat activistisch, en dat is The Outpost ook. Maar het blad is tevens bestemd voor een internationaal publiek, dat lange journalistieke verhalen mag verwachten, goede foto’s en mooie infographics. Door kelli van der waals.

N.B. Het eerste nummer is niet meer verkrijgbaar; voorjaar 2013 #2 wel.

In dit allereerste nummer – waar overigens al wel een nulnummer aan vooraf ging – is beweging het toverwoord, of het nu letterlijk gaat over een vervoersmiddel, of over een culturele overgang in bijvoorbeeld de media of vrouwenrechten. Wat media betreft is het credo: ‘The revolution will not be tweeted,’ naar een uitspraak van schrijver Malcolm Gladwell. Destijds muntten verschillende media de Arabische volksoproer van 2011 The Facebook Revolution en stelden ze dat Twitter de betrokken landen op een kantelpunt had gebracht. Maar, betoogt Stephanie d’Arc Taylor, met die gedachte wordt het belang van een aantal invloedrijke personen te makkelijk aan de kant geschoven. De gebeurtenissen kunnen beter worden uitgelegd aan de hand van echte mensen dan door naar sociale media te wijzen.

De vrijheid van fietsen

‘Beweging’ wordt meest letterlijk uitgedrukt in een reeks artikelen over transport. Voor “Cities in Transit” bijvoorbeeld, spendeerden medewerkers een dag in de bus in Beirut, in de taxi in Ramallah, op de lightrail van Jerusalem en in de metro van Dubai. En op de fiets in Alexandria, waar het tweewielen wordt gepromoot tussen de verhitte pro- en anti-Morsi demonstraties door. Het initiatief ligt in handen van een groepje vrouwen dat onder de naam iBike lelijke opmerkingen en het hachelijke Egyptische verkeer trotseert. Zo – geloof het of niet – vinden ze de reis naar hun werk aangenamer dan met een auto.

Voor veel vrouwen in The Outpost ligt het opeisen van dit soort vrijheid buiten hun bereik. Zo wordt er bericht over een Facebookgroep voor vrouwenrechten die in Jordanië is gecensureerd onder een wet tegen internetporno. En in een stuk over Libanons efficiënt georganiseerde seksindustrie staat beschreven hoe vrouwen uit Oost-Europese landen worden ingevlogen om met een kunstenaarsvisum te werken als callgirl. Ze zijn er gebonden aan strikte leefregels.

The Outpost bericht over een stukje van de wereld waar veel gebeurt, met redelijk diepgravende stukken over zaken waarvan je waarschijnlijk nog niet op de hoogte was. Niet elk van die stukken is even soepel geschreven, maar dat maakt een aantal sterk vormgegeven infographs goed door in één keer de kern van het verhaal vatten.

Concreet positivisme

Het positivisme van het blad en kreten als ‘The Possibility of Moving Forward’ klinken wel erg optimistisch bij het lezen over de situatie waarin dit werelddeel zich bevindt. Aan de andere kant moet dat optimisme misschien juist omarmd worden.

Het extraatje bij dit nummer kan daarbij helpen. Midden in het blad vind je, met een elastiekje aangehecht, het bijzonder mooi geïllustreerd boekje L’Origines du Monde. Een Engelstalig kinderverhaal voor alle leeftijden, met een boodschap over verbondenheid en eigen verantwoordelijkheid. Want niet alleen wil The Outpost aansluiten op de veranderingen in de Arabische wereld, ze heeft ook een idee hoe die veranderingen zouden moeten zijn. 

Kelli van der Waals is mediawetenschapper en freelance journalist.