Recensie: Lofzang op de straat

Afgelopen zaterdag in het Parool: de foto's die Max Natkiel maakte van de piepjonge punks, krakers en skinheads die zich begin jaren tachtig bewogen in de krochten van de toen nog vervallen Amsterdamse poptempel Paradiso. 'Dikke Dennis' was 17 toen hij op de kiek werd gezet. In het Parool overpeinst hij: 'Dat hele rebelse van toen, dat bestaat niet meer. Iedereen ziet er tegenwoordig hetzelfde uit.' Eenzelfde bevinding doet de redactie van i-D in haar Street Issue. Ze vraagt zich af: 'Can the streets really still influence fashion, and if so how?' Door sara spoelstra.

In dezelfde tijd als waarin Natkiel de trendsetters van Paradiso vastlegde, vroeg de Britse Terry Jones Londense punks en New Wave-adepten voor hem op straat te poseren. Te controversieel bevonden door de Vogue, waar hij destijds als art director werkte, bundelde Jones zijn foto's in zijn eigen gestencilde fanzine i-D. De stijl van de straat werd opgepikt door de modewereld en het duurde niet lang of de punklook hield ook de haute couture met veiligheidsspelden bij elkaar. In de vierendertig jaar daarna groeide i-D uit tot een stijlbijbel van glossyformaat. Zes keer per jaar worden maar liefst 245 pagina's gevuld met mode, muziek, film en celebrities.

Straight Ups

Nog altijd trouw aan de documentairefotografie van Jones, als genre ook wel 'The Straight Up' genoemd, worden de straten van de wereld afgestruind naar mensen met een uitgesproken eigen stijl. Tegelijkertijd stelt i-D haar jarenlange traditie ook ter discussie: heeft het tegenwoordig nog wel zin om op straat te kijken voor de nieuwste trends? De meningen onder de 'designer friends' die i-D de kwestie voor de voeten werpt, zijn verdeeld. Nee, meent Sir Paul Smith: 'The volume of information available on the internet tells us what is happening everywhere in the world, which does not help us to be that individual.' Ach, zegt Tom Ford, dat valt wel mee: 'I am constantly inspired by how kids wear clothes and put things together in a fresh and exciting way.'

Interessant is de fotoserie '#the shameless selfie' - in feite een narcistische variant van 'The Straight Up'. Op sociale media is het eigengestylde zelfportret inmiddels een geaccepteerde vorm van zelfexpressie. Jongeren (maar ook celebrities) tonen hun eigengereide looks aan het grote publiek nog voordat ze ermee de straat op zijn geweest.Redacteur Dean Kissick voorziet de serie een paar pagina's verderop treffend van commentaar: 'The high street is no longer the teenage catwalk, and neither is the nightclub - now it's the bedroom mirror.' i-D laat zien wat er gebeurt als je een aantal topmodellen vraagt een selfie te schieten. Dan vertonen ze zich rustig in legerkisten, tutu, bh en muts en zeggen daarbij: 'This is probably something I'd wear on the streets of Camden.'

Portfolio

De creatieve klasse uit de mode-industrie laat i-D nauwelijks aan het woord. Dat wil zeggen, niet letterlijk. Menige fotoshoot lijkt daarentegen een excuus voor aanstormende talenten om te laten zíen wat zij in hun mars hebben. Zo kreeg het Italiaanse fotografenduo Daniele Duella en Iango Henzi een heel leger aan modellen tot hun beschikking (waaronder Marina Abramovic) voor de fotoserie 'Street Spirit'. In een andere shoot ging make-upartiest Isamaya Ffrench tekeer op de gezichten van veelbelovende modellen als Mathilda Tolvanen en Haris Seoudy. Het zijn deze fotoshoots die i-D iets portfolio-achtigs geven.

Degenen die wel letterlijk aan het woord worden gelaten, moeten het duidelijk een stuk meer van hun imago hebben. Een spelletje dat i-D maar al te graag mee speelt. Zo krijgen ogenschijnlijk oppervlakkige celebrities als Sky Fereirra en Amber Heard iets mysterieus toegedicht. 'Are we really any closer to discovering who she really is?' Gelukkig ontkrachten de interviewees hun mysteries vaak genoeg zelf. Zoals de 'moeilijk te bereiken' Catherine McNeil, over haar worstelingen met het modellenbestaan: 'I need to stop getting tattoos. My agency is not happy.'

Nagenoeg elk verhaal is gekoppeld aan een straat. De locaties van de fotoshoots (veel New York en LA) en de favoriete straten van de interviewees (veel Zuid-Frankrijk en Italië) staan steeds prominent vermeld. 'The streets are alive with ideas!' klinkt het als een mantra door het blad. Maar een sluitend antwoord op de vraag of die ideeën de huidige mode nog weten te inspireren blijft uit. Misschien maakt dat ook niet zoveel uit. Terry Jones, inmiddels achtenzestig en nog altijd zelf aan het roer van i-D, zei ooit in een interview: 'I always took the broad view that fashion is not just about clothes, it's about how you think.'

Sara Spoelstra (1983) is freelance journalist en cultuurwetenschapper.