Recensie: Verrassend oud nieuws in een hippe vormgeving

Men blijft het schrijven: de dagen van de drukpers zijn geteld. Ik kan dat niet geloven. Het papieren boek is te intiem, te tastbaar om te verdwijnen. Voor kranten vind ik dat een ander verhaal. Hoezeer ik er ook van kan genieten om de bank te bezaaien met de weekendkrant, nooit zal drukwerk de snelheid van het internet halen. En dat is, als het om nieuws gaat, toch het belangrijkste. Tenzij je (net als ik) moeite hebt om de actualiteit bij te benen en meer verdieping zoekt dan in de koppen te vinden is. Voor die mensen is er Delayed Gratification: The Slow Journalism Magazine. Door karianne bueno.

Flinke, verrassende artikelen

In haar voorwoord zegt DG te geloven in gedrukte media, en bovendien in een trage vorm van journalistiek. Traag is het zeker, want nummer 9, dat in april uitkwam, richt zich op de laatste drie maanden van 2012. Oud nieuws dus, of, beter gezegd, de achtergronden en doorwerking van wat in dat oude nieuws was. Hoe interessant! Ik vraag me bijvoorbeeld dikwijls af hoe het nu in Libië is, waar al die stammen het nooit eens zouden worden, of in Darfur, of in Ethiopië en Eritrea. Maar in nummer 9 van Delayed Gratification opvallend weinig Afrika.

Maar wel: wat speelde er in Gaza na de acht dagen durende raketaanvallen in november? Wat zijn de effecten van de Arabische Lente in Oman? Wie zijn de Maya’s eigenlijk nog? Lance Armstrong blijkt niet de eerste sportheld wiens medailles wegens drugmisbuik werden afgenomen, en Pussy Riot niet de eerste rockband die te maken kreeg met de wraak van een verziekt politiek systeem. Er worden flinke artikelen aan gewijd, vaak met een verrassende inhoud.

Ook zijn er ‘moments that mattered’, korte interviews met de doorgaans onzichtbare spelers achter het nieuws. Criminoloog Mark Williams-Thomas doet een boekje open over de gekleurde berichtgeving en de publieke opinie toen bekend werd dat BBC’s geliefde Jimmy Saville op grote schaal kinderen had misbruikt. En farmaceutisch professor Howard W. Mielke, vertelt, naar aanleiding van een dag zonder geweldsmisdrijven in New York, over het onderbelichte verband tussen geweld en medicijngebruik in de VS.

Oud nieuws en gelikte cijfers

DG wil het nieuws in perspectief plaatsen, en slaagt daarin inhoudelijk goed. Een beetje jammer is wel dat de achtergrond wordt gezocht van nieuws dat al haast een half jaar geleden speelde. Die meerwaarde om met ‘oud nieuws’ te werken zie ik niet. Ik merk dat sommige dingen – bijvoorbeeld de Amerikaanse presidentsverkiezingen – mij niet meer zo kunnen boeien als toen ze actueel waren. Liever had ik er toen een onderscheidend en perspectief-veranderend artikel over gelezen.

Nog een puntje van kritiek: DG laat zich al te graag verleiden door haar eigen mooie ontwerp. Na ieder inhoudelijk artikel volgen pagina’s met knap ogende, maar vaak onnozele lijstjes en statistieken. Welke presidentskandidaat werd het meest afgezeken door Amerika’s grootste talkshow-hosts? Welk aan kerst verbonden woord, lied of uitdrukking was in de laatste twee eeuwen het meest populair? Wat zijn de best gerecenseerde films?

Misschien komt het omdat ik geleerd heb om nieuws in cijfers altijd te wantrouwen – ze geven immers een gekleurd beeld van de werkelijkheid omdat die nu eenmaal niet alleen uit feitelijkheden zoals cijfers bestaat – ik relateer dit soort non-kennis in ieder geval juist niet aan het begrip slow journalism, dat DG zo hoog in het vaandel heeft. Of misschien had ik te hoge verwachtingen: eindelijk een nieuwsmagazine dat door de waan van de dag heen durft te kijken. Delayed Gratification heeft de uiterlijke schijn tegen: het is te hip, te mooi.

Maar wat zeur ik? De artikelen, en de onderwerpen die ze behelzen, doen dat wel. Dat sluit wel aan bij mijn ouderwetse instelling, bij dat muffe ritselende boek over dingen die heel, heel lang geleden speelden, en bij het achtuurjournaal.

Karianne Bueno is fotografe en medewerker van het Athenaeum Nieuwscentrum.