Terug

Recensies

Bij het sluiten van een kerk

Het is een alledaags verschijnsel geworden: het afbreken of verbouwen van een kerk. We staan er al nauwelijks meer bij stil wat voor functie zo’n toch beeldbepalend gebouw heeft gehad, wat voor leven zich afspeelde achter de vaak enorme deuren en in de gemeenschap die er bijeen kwam. Anton Stolwijk …

Italiaanse verhalen als goudklompjes

Het kan verkeren. Twee keer werd zijn Tijgerkat afgewezen, toen Guiseppe Tomasi di Lampedusa (1896 - 1957) het manuscript zelf aan uitgevers toestuurde. Na zijn dood kwam het in handen van verstandige mensen en werd de roman een enorme klassieker. In de nalatenschap van de Siciliaanse schrijver werd…

De lessen van Indonesië

Indonesië was de eerste kolonie die haar onafhankelijkheid uitriep. De gedachte leefde al in de jaren 1910 en had – toen zij eind 1949 na een pijnlijke strijd eindelijk ook door het hardleerse Nederland was erkend – een enorme impact op de rest van de wereld. In zijn nieuwe boek Revolusi. Indonesië …

Moellah Omar, bijnaam Blanco

Wie zijn de taliban, en wie was in het bijzonder hun eerste leider moellah Omar? In Op zoek naar de vijand. Het verhaal van een terrorist die een vriend wilde zijn vervlecht Bette Dam op heldere wijze de recente geschiedenis van Afghanistan met haar persoonlijke, soms gewaagde onderzoek naar de man …

Voor dierenvrienden en alle andere mensen

Ook wie niet speciaal een zwak heeft voor dieren, zal groot genoegen beleven aan Mama's Last Hug: Animal Emotions and What They Teach Us about Ourselves, het nieuwe boek van Frans de Waal. De bioloog en hoogleraar psychologie combineert niet voor niets deze twee op het oog ongelijksoortige disciplin…

Geschreven op blaaitjes papier

Zoals er voor de Indische letteren al jaren een Damescompartiment bestaat in de vorm van een website, is er nu in boekvorm een enorme bloemlezing verschenen van teksten die werden geschreven door vrouwen in Zuid-Afrika. Aanvankelijk schreven de Afrikaner vrouwen in het Nederlands, maar allengs ontwi…

Coetzees morele vertellingen

J.M. Coetzee (Kaapstad, 1940) nadert de tachtig; ouderdom en de onafwendbare aftakeling spelen een hoofdrol in zijn nieuwe verhalenbundel Moral Tales (2017), nu voor uitgeverij Cossee vertaald door Peter Bergsma als De oude vrouw en de katten. Coetzees inmiddels beroemde alter ego Elisabeth Costello…

Alledaagse depressie

Een roman in zeer korte hoofdstukjes, over minieme dagelijkse gebeurtenissen in het leven van een treurige vrouw zonder naam in een naamloze stad. Waarom zouden we Waar ik nu ben (Dove mi trovo, vertaald door Manon Smits) moeten lezen? Omdat de schrijfster Jhumpa Lahiri is, die diep in het weefsel v…

Februari's essayistiek

Voor een zelfverklaard onbetrouwbare verteller (zie de voorpublicatie elders op deze website) is Maxim Februari opvallend consistent. Zijn wekelijkse stuk in de krant vormt steevast een oase in de vloed van het nieuws. In zijn nieuwe essaybundel (die ook één kort verhaal bevat) zijn columns opgenome…

Liefdes wonden

‘One of fiction’s great mappers of the human heart,’ zo karakteriseert zijn Britse uitgever Julian Barnes. Terecht. Ook in zijn nieuwe roman, The Only Story (Het enige verhaal, vertaald door Ronald Vlek) verkent Barnes – dik in de zeventig – de gevoelswereld, met een wakkere en subtiele herinnering …

In de beschermende armen van vreemden

Een explosief dat niet op de bedoelde tijd is afgegaan, dat is de betekenis van Blindganger, de Nederlandse titel van Michael Ondaatjes nieuwe roman. Vertalers Inger Limburg en Lucie van Rooijen hebben een alternatief gevonden dat beter is dan het origineel. Warlight is de titel die Ondaatje zelf aa…

Berretty, een Indische Gatsby

‘Activité… Activité… Vitesse…’, zo luidde de lijfspreuk van Dominique Berretty, ontleend aan Napoleon. Ook de biografie die Gerard Termorshuizen en Coen van ’t Veer schreven over deze Indische ondernemer en journalist wordt gekenmerkt door vaart en een immense hoeveelheid actie; in zijn korte leven …

Biograaf schrijft zich vrij

Drie jaar na het voltooien van zijn omvangrijke, tweedelige Hermans-biografie, komt Willem Otterspeer met een zinderende roman, Een ontgifting. Vernuftig in elkaar gezet en sterk van sfeer, vol treffende zinswendingen en krachtige beelden, roept het boek een dubbele worsteling op. Een niet bij naam …

Wij zijn friemelaars

De smartphone is de opvolger van de waaier, de sigaret en het breiwerk, stelt psychoanalyticus Darian Leader. In Handen verkent hij de onderschatte menselijke behoefte om letterlijk iets om handen te hebben. Geen dik boek, wel zeer inspirerend: Leaders observaties drukken de lezer met de neus op dez…

De historische sensatie Melati van Java

Eerder deze maand verscheen Dochter van Indië, de biografie door Vilan van de Loo van Melati van Java (1853-1927). Volgens Esther Wils is haar levensverhaal meer dan de moeite waard: “Voor liefhebbers van de historische sensatie.”

'"Vroeger mocht ik haar romans niet lezen." "Keukenmeidenromans, maa…

Hitler serieus genomen

Bij grondige lezing blijkt Mein Kampf behalve weerzinwekkend ook sluw, en biedt het reden tot nadenken. Historicus Ewoud Kieft ondernam de lastige taak en daar mogen we blij om zijn: hij komt met een fenomenale analyse. Die duidt Hitlers naargeestige talent en plaatst de opmars van het nazisme in zi…

Kleurgrens in de liefde

'Verliefdheid, relaties en seks in het Zuid-Afrika van na de apartheid,' zo luidt de ondertitel van het onderzoek dat journalist Niels Posthumus deed naar een thema dat zich in de praktijk aan hem opdrong. Hij verbleef vanaf 2008 lange periodes in Johannesburg, waar hij werkte voor het lokale The St…

Schoon en heel

Kleding is historisch materiaal van een onverwachte schaal en reikwijdte. Interessante tweedehands kleren raken op, maar de oude-kledingberg groeit, de markt voor het afval van de Westerse wereld stagneert dus het accent moet op hergebruik van materiaal komen te liggen. Grote verschuivingen in de pr…

Fotogenieke bakbeesten

Kijk de tv-gids er maar op na: het is treinreizen wat de klok slaat. Lumley, Palin, Portillo en andere coryfeeën zoeven ontspannen langs exotische locaties en kwetteren erop los, gedragen door dat heerlijke vervoermiddel. De romantiek van het reizen per trein, opgeteld bij de romantiek van Indië, le…

Kruispunt Kenia

De wereld verandert in een ongekend tempo. Dat is een open deur, maar soms voel je het sterker dan anders. De Afrikaanse droom. Over de opkomende middenklasse in Nairobi maakt je er indringend van bewust. Schrijfster Carien Westerveld gebruikt haar literaire bronnen, en vooral de recente levensgesch…

pro-mbooks1 : athenaeum