Terug

Recensies

De grootste geleerde sinds de zondvloed

In De uitvinder van de natuur (The Invention of Nature, vertaald door Mariella Duindam en Fennie Steenhuis) hijst Andrea Wulf de vergeten wetenschapper Alexander von Humboldt overtuigend op een voetstuk. Zonder hem zouden we de samenhang van ons ecologisch systeem misschien nooit hebben begrepen. En…

Moord uit liefde

In Een zaak van liefde (Trials of Passion, vertaald door Fred Hendriks) laat Lisa Appignanesi zien dat de berechting van de ‘crime passionel’ trendgevoelig is. In Frankrijk gold onbeheersbare hartstocht rond 1900 veel meer als een verzachtende omstandigheid dan in Angelsaksische culturen.

Lisa Appi…

Peter Høeg evenaart Smilla

In 1992 oogstte de Deense auteur Peter Høeg wereldwijd lof met Smilla’s gevoel voor sneeuw. Een succes dat hij meer dan twintig jaar lang niet wist te herhalen. Maar met zijn nieuwe roman Het effect van Susan (Effekten af Susan, vertaald door Femke Blekkingh-Muller) is hij weer helemaal terug. Hoofd…

Lachen om een infarct

Wat doet een gevierd schrijver van ironische miniaturen en beoogd cartoonstandaardwerkschrijver,  tevens oud-lid van een legendarisch komisch duo, als hij een hartaanval krijgt? Kees van Kootens overlevingsstrategie tijdens aanval, operatie en herstel is de droogkomische. Hij is misschien wel de eer…

De bourgeois is onder ons

Het kapitalisme is machtiger dan ooit maar de bourgeois, zijn menselijke belichaming, lijkt te zijn verdwenen, constateert Franco Moretti aan het begin van zijn indrukwekkende studie The Bourgeois: Between History and Literature. In de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw werd het woord bourg…

Pretentieloze rechtschapenheid versus hypocriet katholicisme

In de serie 'De Bij klassieken' worden grote romans uit de twintigste eeuw opnieuw uitgegeven, zoals Lolita van Nabokov en De vreemdeling van Camus. In deze serie verscheen ook Een opgebrand geval van Graham Greene - de Man die Nooit de Nobelprijs Won, hoewel hij hem volgens velen wel had verdiend. …

De literaire Sherlock Holmes

We moeten vrezen dat Traces Remain: Essays and Explorations van Charles Nicholl (1950) geen bestseller gaat worden. Toch is het een buitengewoon goed geschreven bundel, maar misschien is dat juist de reden dat het niet zulke oplagen zal halen als ‘million sellers’ als de H…

Verfijnde levensmuziek

Ik had nog nooit van hem gehoord: Friedrich Christian Delius, een Duitser die op 13 februari 1943 werd geboren in Rome. Ten onrechte. Ter voorbereiding op zijn recentelijk verschenen De zondag waarop ik wereldkampioen werd, las ik Portret van een moeder als jonge vrouw, eveneens iets meer dan h…

Een spiegel voor de gekwelde mens van nu

De Deense succesauteur Jens Christian Grøndahl schildert in zijn over de hele wereld vertaalde romans de zoektocht van de hedendaagse mens naar geluk. In Voordat we afscheid nemen leeft hij zich met verve in in Barbara, een negenentwintigjarige vrouw die valt voor een veel oudere, ondoorgrondelijke …

De dichterlijke droefheid van het alledaagse

Waarom is Martin Bril, de in 2009 veel te jong overleden chroniqueur van het alledaagse, zo populair? Dat is een vraag die me al geruime tijd bezighoudt. Ik heb de indruk dat Bril vooral bij vrouwen de harten sneller deed en doet kloppen, het lijkt me geen mannenschrijver. Tenslotte zijn er op Brils…

Verdwijnen in de IJslandse kou

Tegenwoordig hebben de Scandinavische misdaadromans vaak twee typen held, of beter gezegd hoofdpersoon. De ene is de melancholieke man van middelbare leeftijd die geen enkele illusie meer koestert en vrijwel uitsluitend nog wordt voortgedreven door een rabiaat verlangen misdrijven op te lossen. De a…

Een roman als een steile berg

Onlangs gaf Uitgeverij Van Gennep Anna Seghers'Het zevende kruis opnieuw uit. En terecht, het is een klassieker waarin de beklemmende levensomstandigheden in het Duitsland van de jaren dertig voelbaar worden door de lotgevallen van moedige eenlingen. Maar er is wel iets merkwaardigs aan de hand met …

Seks... omdat het moet

Soms krijg ik het idee dat een boek niet voor mij is bedoeld. Mag een man van middelbare leeftijd wel een boek van Charlotte Roche recenseren? Om met dominee Gremdaat te spreken: ja, ja, dat mag! Tenslotte zijn er nog altijd literaire criteria.
Charlotte Roche is een jonge Duitse schrijfster en t…

Een superlul en een total loss

Liefst tweemaal is Henk van Straten genomineerd voor de BNG Nieuwe Literatuurprijs, met Superlul en Salvador. Op 9 februari 2012 zal Van Straten, in 2010 al genomineerd voor Smet, weten of hij met zijn dubbelslag meer kans heeft dan met één boek. Dan wordt de prijs uitgereikt in de Amsterdamse Stads…

Met goud in de ogen

Goudkoorts, het is een verschijnsel dat nog altijd volop op de verbeelding werkt. Beroete mannen met bloeddoorlopen ogen, ijlend in een nauwe schacht, bereid om hun beste makkers af te maken voor een handvol goud. Het lijkt iets van vervlogen tijden, maar nee, er bestaan nog steeds goudzoekers d…

De mysterieuze alledaagsheid van Dirk Braeckman

Over de fotografie van de Belgische kunstenaar Dirk Braeckman kun je van alles beweren, maar je zult er nooit vat op krijgen, ook niet gevat in dit overzichtswerk. Misschien is het dat wat zijn werk zo’n kracht geeft. Als een raadsel waarvan de oplossing voor het grijpen lijkt te liggen, m…

De ondergang van de sprakeloze filosoof

Zelden heb ik een boek gelezen dat me in het begin zo tegenstond en later zo in vervoering bracht als Geluk als geluk ver te zoeken is van Wilhelm Genazino. Ik had nog nooit van deze schrijver gehoord, terwijl de in 1943 geboren ‘nestor van de Duitse letteren’ (zoals de achterflap hem …

De raadselachtige psychologie van Corbijn

Achterin het even fraai als sober vormgegeven Inwards and Onwards – verschenen bij de expositie in FOAM – lezen we in het dankwoord: ‘I am incredibly grateful to all the people in this book for their willingness to spend time with me in order to create these images. thank you tha…

Huil of ik schiet

Onze samenleving gaat aan sentimentaliteit ten onder. Dat zegt Theodore Dalrymple in zijn nieuwste boek, Door en door verwend. Kritiek op de sentimentele samenleving. Daarin gaat hij als moraalfilosoof terug naar de wortels van dat grote kwaad, namelijk het idee dat ‘gevoel’ belangrijk…

Dierlijkheid in opdracht en openbare ruimte

Onlangs werd een reusachtige teddybeer van twaalf meter hoogte onthuld op het Staalmanplein in Amsterdam Nieuw West. Een beer met een kussen, alsof hij een plek zoekt om een dutje te doen. Wat kunstenaar Florentijn Hofman ermee wilde zeggen, is niet geheel duidelijk, maar het werd al snel een tro…

pro-mbooks1 : athenaeum