Terug

Recensies

God hebbe hun ziel… Hopelijk

Hoe een stervende vriend gerust te stellen over het lot van zijn ziel? In zijn Prognosticon verzamelde de zevende-eeuwse geestelijke Julianus van Toledo wat er zoal door eerdere christelijke geleerden was opgeschreven over het leven na de dood. Met hem meelezend kunnen we de ontwikkelingen en verand…

Vijftig boeken: The Road (2006)

Vijftig jaar Athenaeum, vijftig boeken, voor elk jaar één. Voor 2006 kozen we Cormac McCarthy's The Road, een postapocalyptische roman waarin een vader en een zoon proberen te overleven te midden van chaos en verwoesting. Roel Salemink, rubrieksbeheerder Klassieke Oudheid, beveelt het boek aan.

200…

Van Hadrianus tot Julianus de afvallige

Het Romeinse Rijk ontwikkelde zich in een paar eeuwen van een klein stadje in Italië tot een wereldrijk. Tot en met keizer Trajanus (98-117) in de tweede eeuw blijft het rijk groeien, maar daarna is dat opeens niet meer vanzelfsprekend. De Romeinse keizers vanaf Hadrianus (117-138) proberen hun mach…

De geschiedenis van Rome door de ogen van Mary Beard

Mary Beard is onbetwist een van de beste schrijvers van populaire boeken over de klassieke oudheid. Zonder in te boeten op wetenschappelijke relevantie schrijft de Cambridge-hoogleraar haar eigen, uiterst goed beargumenteerde en met humor doorspekte visie op de Romeinse geschiedenis en vooral op zak…

Een dynastie van archetypische alleenheersers

Tom Holland, door velen geliefd vanwege zijn eruditie en enthousiasme maar ook bekritiseerd om zijn soms lichtzinnige omgang met de 'feiten', schreef Dynasty: The Rise and Fall of the House of Caesar over de heerschappij van de Julisch-Claudische keizers (37 v.Chr-68 n.Chr.): Augustus, Tiberius, Cal…

Hoe Romeinse keizers hun macht legitimeerden met hun (nep)voorvaderen

Augustus wordt traditioneel gezien als de eerste Romeinse keizer, maar het was Julius Caesar die de alleenheerschappij herintroduceerde in Rome en Octavianus, later Augustus, adopteerde als zijn beoogde opvolger. Het vinden van een geschikte opvolger was van groot belang voor de vaak kinderloze keiz…

Hannibal voor de poorten: Carthago en Rome in oorlog

In de derde en tweede eeuw voor Christus vochten de republieken Rome en Carthago drie lange oorlogen uit waarbij de inzet was wie zich de heerser over het westelijke Mediterrane gebied mocht noemen. Carthago was de gevestigde macht, Rome de nieuwkomer op het wereldtoneel en beide waren in alle opzic…

Van romantisch naar systematisch: de archeologie in zeventig persoonlijkheden

Er is altijd interesse in het verleden van de mensheid geweest, getuige antieke auteurs als Herodotus en Livius, maar deze interesse was vaak gericht op geschreven bronnenmateriaal. Aandacht voor de materiële overblijfselen van het verleden is echter een relatief jonge aangelegenheid. Pas in de acht…

De navel van de antieke wereld

Het orakel van Delphi is een van de bekendste fenomenen van het Antieke Griekenland. Eeuwenlang kwamen mensen van heinde en ver naar het afgelegen heiligdom in het Parnassusgebergte in Griekenland om op gezette tijden de Pythia, de spreekbuis van Apollo, wezenlijke kwesties voor te leggen. Hoe het o…

De Romeinen in de Lage Landen – met GPS-coördinaten

Zeker vier eeuwen lang waren de Romeinen actief aanwezig in de noordelijke grensgebieden van hun rijk, in wat nu de Lage Landen zijn. Julius Caesar was de eerste die met zijn legioenen in onze contreien terecht kwam en tegen het jaar 400 was er weinig sprake meer van invloed vanuit Rome. De geschied…

De ondergang van de Mediterrane wereld, drie millennia geleden

Als we het hebben over spannende perioden in de geschiedenis van de mensheid dan wordt er meestal niet gedacht aan de late bronstijd, de eeuwen tussen grofweg 1600 en 1100 vóór Christus. Dat dit zeer ten onrechte is laat archeoloog Eric Cline zien in 1177 B.C.: The Year Civilization Collapsed, een v…

De nevelen van Constantijns propaganda

Keizer Constantijn wordt geassocieerd met de daad die hem later de bijnaam 'de Grote' opleverde: de acceptatie van het christendom als gelijkwaardige religie naast de traditionele godsdiensten in het Romeinse Rijk. Over Constantijn en zijn tijd bestaat nog steeds veel discussie. De oorzaak hiervan l…

Hitlers comeback

In Daar is hij weer (Er Ist Wieder Da, vertaald door Liesbeth van Nes) beschrijft Timur Vermes wat er zou kunnen gebeuren als Adolf Hitler nu zou leven. Dit onderwerp is, zeker in Duitsland, controversieel: mag er wel humoristisch over Hitler en zijn gruweldaden geschreven worden? Vermes snijdt prec…

Het leven is één kosmische grap

Met zijn woorden ‘het lot leidt de gewillige, de onwillige wordt meegesleurd’, verklaarde Seneca de angst voor de toekomst zinloos. In de romantrilogie ‘Het Vloekhout’ van de Vlaamse schrijver Johan de Boose speelt deze angst juist een grote rol. Elk werk is gesitueerd in een ander tijdvak; de eerst…

pro-mbooks1 : athenaeum