Recensie: Een historische LHBT-roman over echte, pure en hartverscheurende liefde

Swimming in the Dark is een verhaal over liefde. Gewoon echte, pure en hartverscheurende liefde. Auteur Tomasz Jedrowski, geboren in Duitsland met Poolse ouders en tegenwoordig inwoner van Parijs, zet met zijn debuut in één klap een historische LHBT-roman neer die te vergelijken is met het werk van grote namen als André Aciman, Alan Hollinghurst en Edmund White.

Update februari 2021: deze roman verschijnt in de vertaling van Lucie Schaap en Maaike Bijnsdorp.

De roman speelt zich af in de jaren tachtig van Polen, onder streng communistisch leiderschap, en vertelt het verhaal van twee jonge mannen die ondanks hun verschillen hopeloos verliefd op elkaar worden. Ze ontmoeten elkaar op een werkkamp, waar ze samen met een groep andere scholieren een zomer lang bieten uit de grond moeten trekken. Ludwik, onze verteller, is een charismatische jongen die al snel zijn oog laat vallen op de wat mysterieuze Janusz, hoewel hij weet hoe gevaarlijk dit kan zijn. Na het kamp besluiten de twee jongens toch samen op pad te gaan. Ondanks dat ze elkaar nog niet kennen lijken ze te voelen dat er meer speelt.

In de wilde ongerepte natuur worden ze verliefd. Juist omdat ze zo ver verwijderd staan van het echte leven, juist omdat alles kan en alles mag. Ze zwemmen, liggen in de zon en vrijen in het gras. Op een gegeven moment moet het echte leven toch weer beginnen. De jongens keren terug naar Warschau en proberen hun geheime liefde te combineren met het dagelijkse, bedrukkende leven in de grote stad. Waar Ludwik steeds meer de dagelijkse worstelingen met armoede en de enorme economische verschillen tussen de bevolkingsgroepen op beginnen te vallen, krijgt Janusz een belangrijke positie te pakken bij een grote communistische politieke partij. Janusz is bereid zijn liefde te verstoppen achter cocktail feestjes, dure pakken en mooie meisjes. Ludwik wil zich niet verstoppen, sterker nog, hij wil gezien worden. En zo lijkt het echte leven de jongens alleen maar verder uit elkaar te forceren.

Geschreven als een prachtige brief aan Janusz is Swimming in the Dark eigenlijk een verhaal over uit elkaar groeien. Over steeds verder van elkaar wegdrijven terwijl je niets liever wilt dan je aan elkaar vastklampen.

Kay Brugmans is boekverkoper bij Athenaeum Boekhandel Roeterseiland.