Vertalers aan het woord

Na zijn dood laat Julio Carrión, een machtige zakenman wiens fortuin dateert uit de Franco-jaren, een substantiële erfenis na, maar er zijn ook heel veel vraagtekens over zijn verleden. Zijn eigen kinderen weten eigenlijk maar weinig over hun eigen vader. Mia Buursma en Ans van Kersbergen vertaalden Almudena Grandes' Het ijzig hart (El corazón helado), en we vroegen hen om hun vertaling van de eerste zinnen toe te lichten: 'De vrouwen droegen geen nette kousen. Hun dikke, vlezige knieën, nog extra benadrukt door het elastiek van hun kniekousen...'

Ogenschijnlijk is Helen O’Mara een gewone vrouw. Ze houdt haar huis schoon, doet aan yoga en past op haar kleinkinderen. Maar in gedachten keert ze voortdurend terug naar haar man Cal en de dagen van zijn fatale ongeluk. Op Valentijnsdag in 1982 zonk het booreiland Ocean Ranger, waar Cal werkte, tijdens een storm voor de kust van Newfoundland. Lucie van Rooijen vertaalde Lisa Moores Februari (February), en we vroegen haar om haar vertaling van de eerste zinnen toe te lichten: 'Helen kijkt hoe de man het schaatsijzer tegen de slijpmachine houdt. [...]'

Op een barbecuefeestje grijpt een ouder in en geeft andermans kind een klap. Hoe reageren de ouders, de omstanders? Welke regels, welke normen gelden? Paul Bruijn en Noor Koch vertaalden Christos Tsiolkas' De klap (The Slap), en we vroegen hun hun vertaling van de eerste zinnen toe te lichten: 'Met zijn ogen nog dicht, en een vervliegende droom die hij al niet meer kon terughalen, voelde Hector loom met zijn hand naast zich op het bed. [...]'

Franziska voert in het begin 20ste-eeuwse Praag een ongelijke strijd tussen haar liefde voor de jonge, overspelige uitvinder Erwin, en haar ambitie om pianiste te worden. Dineke Bijlsma vertaalde Ernst Weiß' Franziska, en we vroegen haar haar vertaling van de eerste alinea toe te lichten: 'Een moeder lag op sterven. De hele kamer ademde sterven. Niemand verroerde zich. De ochtendschemering lag als nevel voor de ramen, keek met witte ogen het vertrek binnen. [...]'

Gerbrands Bakkers The Twin (Boven is het stil), in de vertaling van David Colmer, is genomineerd voor de IMPAC Dublin Literary Award (en werd al genomineerd voor de Oxford-Weidenfeld Translation Prize 2009 en de Best Translated Book Award 2010). Reden voor ons om Colmer te vragen de vertaling van die veelgeprezen eerste zin toe te lichten: ‘I’ve put Father upstairs.’

Serena, de vierde roman van de Amerikaanse auteur Ron Rash portretteert de Pembertons, die fortuin maken in de houthandel in North Carolina. Serena dwingt meteen respect af door haar kennis van zaken en haar keiharde optreden binnen het houtkamp. En daarbuiten: Serena is wraakzuchtig. Anneke Bok en Nan Lenders verzorgden de vertaling, en we vroegen ze een toelichting te geven op de eerste zin: 'Toen Pemberton terugkeerde naar de bergen van North Carolina, na een verblijf van drie maanden in Boston waar hij de nalatenschap van zijn vader had afgehandeld, bevond zich onder de wachtenden op het perron een jonge vrouw die zwanger van hem was.'

Alejandro Zambra (Santiago de Chile, 1975) kwam in 2006 de literaire wereld binnengestormd. Zijn eerste boek Bonsai ontving meteen de twee belangrijkste literaire prijzen in Chili, en werd vervolgens naar negen talen vertaald. Onlangs verscheen het als eersteling bij de nieuwe literaire uitgeverij Karaat. Luc de Rooy vertaalde de roman, en we vroegen hem om de eerste zinnen toe te lichten: ‘Aan het eind sterft zij en blijft hij eenzaam achter, al was hij eigenlijk al jaren voor haar dood, voor Emilia’s dood, eenzaam...’

Onlangs is Cold Spring Harbor verschenen, Richard Yates’ laatste roman (1986), over een een ex-militair die nooit mocht vechten en zijn echtgenote, een zenuwzieke alcoholiste. En hun zoon, Evan. Marijke Emeis vertaalde de roman, en we vroegen haar om de eerste zin toe te lichten: ‘Alle zorgen om Evan Shepards onbehouwen jeugd werden goedgemaakt toen hij op zijn zeventiende, in 1935, verliefd werd op auto’s.’

Onlangs verscheen de derde roman van Erling Jepsen, Met oprechte deelneming, over Allan, die al jaren geen contact meer heeft met zijn vader, die hem en zijn zus mishandelde en Allan verwijt dat hij daarover schreef. Nu is vader overleden, en Allan is niet op de begrafenis uitgenodigd. Diederik Grit en Edith Koenders vertaalden de roman, en we vroegen hen de titel van het eerste hoofdstuk toe te lichten: 'Dat-ding-voor-je-weet-wel'.

De derde roman van Laurent Graff, Il ne vous reste qu’une photo à prendre, verscheen deze week in de vertaling van Han Meyer als Je laatste foto. Het verlies van een geliefde doet een man stoppen met fotograferen, en pas twintig jaar later heroverweegt hij zijn besluit. We vroegen Han Meyer de vertaling van de eerste zinnen toe te lichten: 'Twintig jaar geleden ben ik gestopt met fotograferen, na de dood van M.'

Avonturen in de alledaagse onwerkelijkheid (Întâmplari în irealitate imediata, 1936) is een uitzonderlijke bildungsroman, tegelijk persoonlijk en universeel. Een jongeman stelt zichzelf fundamentele vragen als ‘Wie ben ik?’ of ‘Waarin bestaat het gevoel van werkelijkheid?’ Het ‘ware’ leven dat hij nastreeft, loopt onveranderlijk uit op het banale. Hoe dichter hij bij de mensen, plaatsen en dingen in de buurt komt, hoe vreemder ze worden. ‘Ik weet waar ik ben en dat ik leef, maar er ontbreekt iets aan dat alles,’ zegt de ik-figuur. Blecher gaat voorbij de shtetl, de provincieplaats, voorbij de randen van de beschaving en realiteit en daalt af tot in de afgrond van zijn ziel om de zin en betekenis van zijn bestaan en van de seksualiteit te ontdekken. Jan H. Mysjkin vertaalde de roman en schreef een inleiding. We vroegen hem de eerste zin toe te lichten.

Volgens I.B. Singer was dit verhaal van verliefdheid en obsessie het meesterwerk van Nobelprijswinnaar Knut Hamsun: Pan. Hij is onlangs verschenen bij Uitgeverij De Geus, in de herziene vertaling van Rita Verschuur. We vroegen haar haar vertaling van de eerste zinnen ervan toe te lichten: 'De laatste dagen heb ik telkens moeten denken aan de eeuwige dag van de Nordlandse zomer. Ik zit er steeds maar aan te denken...'

Deutscher Buchpreiswinnaar Der Turm, van Uwe Tellkamp, een epische roman over een aantal gezinnen in Dresden, de laatste jaren van, is onlangs verschenen in de vertaling van Goverdien Hauth-Grubben. We vroegen haar om het eerste, ellenlange zin(sdeel) en haar vertaling daarvan toe te lichten, die begint met 'Zoekend, de stroom leek sterker te worden in de beginnende nacht, zijn huid knetterde en knisterde...'

La Peur (1930), het verslag van de hel van het WOI-front van infanterist en romancier Gabriel Chevallier, werd vorig jaar herontdekt. Deze aanklacht tegen de oorlog, beeldend, lucide en intelligent opgetekend, is in de vertaling van Prescilla van Zoest bij Uitgeverij Cossee nu ook in het Nederlands beschikbaar als Heldenangst. We vroegen haar om de eerste zin toe te lichten: 'De brand smeulde al diep in Europa, en het zorgeloze Frankrijk, in lichte jurkjes, strohoeden en flanellen pantalons, pakte zijn koffers om met vakantie te gaan.'

Deutscher Buchpreiswinnaar Der Turm, van Uwe Tellkamp, een epische roman over een aantal gezinnen in Dresden, de laatste jaren van, is onlangs verschenen in de vertaling van Goverdien Hauth-Grubben. We vroegen haar om het eerste, ellenlange zin(sdeel) en haar vertaling daarvan toe te lichten, die begint met 'Zoekend, de stroom leek sterker te worden in de beginnende nacht, zijn huid knetterde en knisterde...'